Skip to main content

EDITORIAL

Αντίο φίλε

...και να ξέρεις: oμόρφυνες τη ζωή μας, Δημήτρη Μυταρά.


Μελίνα Αδαμοπούλου

"Ζωγράφος ποιητής ή ποιητής ζωγράφος", σε ρωτούσα. Γελούσες. "Δεν μπορώ να μιλάω σοβαρά για τη ζωγραφική μου και τα ποιήματα μου, γιατί καταλαβαίνω τη ματαιότητα. Ο Μπρακ λέει πως ο,τι αξίζει στην Τέχνη είναι ο΄τι δεν μπορείς να εξηγήσεις. Ας πούμε, λοιπόν, πως είμαι κάποιος που μιλάει με εικόνες. Αυτό."

Ομόρφυνες τη ζωή μας. Με τη ζωγραφική σου, τα ποιήματα σου, τα κοχύλια σου, την απλότητα, το χιούμορ, τη γνώση, την αγάπη σου.
 "Η ζωή είναι ένα ταξίδι", έλεγες, "τραβάς κουπί και πας. Και αυτά που έγιναν κι αυτά που δεν έγιναν κι αυτά που ξεκίνησαν κι αυτά που τέλειωσαν, όλα είναι ένας δρόμος. Ο βασικός νόμος του σύμπαντος είναι ο χώρος και ο χρόνος. Ο άνθρωπος μεγαλώνει και αλλάζει συνέχεια. Η βασική αρχή της ζωής είναι η αλλαγή. Όλα αλλάζουν, επαναλαμβάνονται με άλλη μορφή, αναδιαπραγματεύονται, όπως η αναδιαπραγμάτευση του χρέους".

Ατέλειωτες οι κουβέντες μας. Αυτές που, σχεδόν πάντα, έκλειναν με μια "κοφτερή" αλήθεια. Ο Παπαλουκάς, ο Τσαρούχης, ο Πικάσο, ο Χόκνεi, ο Μπαχ, ο Βιβάλντι, ο Μπρακ, ο Όμηρος, ο Σεφέρης,ο Τ.Σ Έλιοτ, ο Καβάφης, ο Έζρα Πάουντ, ο Γούντι  Άλεν, ήταν, μόνιμα, εκεί. Παρόντες. Σε ο,τι κι αν έκανες, για ο,τι κι αν μιλούσες. Το ίδιο και η Χαλκίδα, η πόλη σου. Και η θάλασσα και ο βυθός και η φύση. Και το Παρίσι. Της νιότης σου. Του έρωτα σου με τη γυναίκα της ζωής σου, τη  Ζουζού σου*.
 

mitarass.jpg

Τελευταία, είχες γοητευτεί απ' τ' αστέρια, τους πλανήτες, το σύμπαν, τη ζωή πέρα απ' τη γή. "Εχουν αλήθεια και μυστήριο", έλεγες. Σ' άκουγα και μάθαινα.

Αυτοσαρκαζόσουν, συνεχώς. Κυρίως στα δύσκολα. Είχες μια λεπτή ειρωνεία και μια αδιόρατη θλίψη, που την έκρυβες σοφά, πίσω απ' το χαμόγελο σου. Μα πώς και ξεκίνησες να γράφεις, εσύ ένας ζωγράφος, ποιήματα; Ήταν πολλών η απορία. "Για δυο λόγους", έλεγες, με μεγάλη σοβαρότητα. "Σκέφτηκα, πρώτον, ότι στη ζωγραφική δεν δίνουν Νόμπελ, ενώ στην ποίηση όλο και κάποιες πιθανότητες έχω. Γράφω για ένα Νόμπελ, λοιπόν! Μετά, είναι μια ευκαιρία να είμαι πάντα νέος. Κάποτε ήμουν νέος ζωγράφος, ύστερα νέος σκηνογράφος, τώρα νέος ποιητής! Τι πιο ωραίο!"

Όταν έχασες την όραση σου και δεν μπορούσες πια (ποιος, εσύ...) να ζωγραφίσεις, σ' όποιον σε ρωτούσε, απαντούσες: "Ζωγραφίζω. Στον ύπνο μου, στα όνειρα μου"...

Σε πίκραναν στην Ακαδημία Αθηνών. Θυμάμαι το τηλεφώνημα σου, τη μέρα που έμαθες πως σε "έπαψαν" από μέλος τους. Προσπαθούσες να φανείς εύθυμος και αδιάφορος. Ήταν τόσο φανερή η πίκρα και η απογοήτευση σου. "Όταν θα γίνω καλύτερα, τότε, θα μιλήσω", μου είχες πει. Όταν αποφάσισες να μιλήσεις, ήσουν σπαρακτικός. Για μας που σε ξέραμε. Για τους άλλους, δεν νομίζω πως σ' ενδιέφερε.

Δεν πίστευες πως υπάρχει ζωή μετά το θάνατο. "Δεν πιστεύω στη μετά θάνατον ζωή", έλεγες. "Πιστεύω εδώ ότι είναι η κόλαση εδώ και ο παράδεισος. Η εκκλησία μας λέει ζήστε μια ενάρετη ζωή και θα ανταμειφθείτε, θα απολαύσετε,θα δικαιωθείτε στους ουρανούς... Σκεφτείτε τον Άγιο Πέτρο τι δουλειά θα έχει να κάνει... Δεν θα ήθελα να είμαι στη θέση του. Για μένα η κόλαση δημιουργείται όταν λείπει ο παράδεισος. Ο παράδεισος για μένα είναι η συμφιλίωση με τον εαυτό μας, η αγάπη για τους άλλους, η επικοινωνία με τη φύση και το περιβάλλον και το μέτρο".

Όνειρο σου ήταν να παραμείνεις ερασιτέχνης, όμως..."Όμως στη ζωγραφική το όνειρο μου δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ! Αντ' αυτού κατέληξα καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών, με χιλιάδες κόσμο να με τραβολογάει προς όλες τις κατευθύνσεις, να προσπαθώ να ισορροπήσω διάφορα αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα και να αποτελώ έναν ταλαίπωρο κυματοθραύστη για τα κύματα των χιλιάδων νέων που με αντιμετωπίζουν, αδιακρίτως, σαν ένα κατεστημένο. Εμπόδιο στην ομαλή τους εξέλιξη προς την τέχνη και τελικώς τη δόξα που τους περιμένει στην άκρη του δρόμου... Η κορύφωση της ατυχίας μου ήταν η εκλογή μου σαν πρύτανη, εν μέσω επαγγελματιών πρυτάνεων, η οποία και ήταν το τελευταίο σκαλοπάτι της πτώσεως μου στα νύχια του επαγγελματισμού και της καλής, λεγόμενης, κοινωνίας, γενικά"!

Έβρισκες περιττή και λάθος την "περί Τέχνης" φιλολογία. "Βοηθάει μόνο στο να καταλαβαίνει, κανείς, την Τέχνη εγκεφαλικά. Μα, αυτό δεν σημαίνει τίποτα", δεν κουραζόσουν να επαναλαμβάνεις. "Αν καταλαβαίνεις χωρίς να αισθάνεσαι, ποιο το όφελος; Κι αν μπορεί κάτι να ειπωθεί με λόγια, τότε γιατί να γίνει Τέχνη;"

Δεν πίστευες σε κανόνες και σε όρια. Πίστευες στη φαντασία, το ταλέντο και το ένστικτο. Χωρίς όρια και κανόνες. "Η φαντασία είναι η τροφή της Τέχνης. Εξ'άλλου η λογική είναι μερικών χιλιάδων ετών. Ενώ το ένστικτο και το υποσυνείδητο, είναι εκατομμυρίων ετών. Όταν, ζωγραφίζοντας, φτάνεις σ' ένα αδιέξοδο κάποια στιγμή και δεν ξέρεις τι θα γίνει παρακάτω, έχεις ακολουθήσει όλους τους κανόνες, προσπαθώντας να βγάλεις το έργο και το έργο δεν βγαίνει, δίνεις μια κλωτσιά, ξαφνικά, κι απ' αυτή τη στιγμή αρχίζει να γίνεται ζωγραφική. Δηλαδή, αρχίζει να λειτουργεί το ένστικτο".

Σε ανακαλύπταμε, κι εγώ κι όλοι οι φίλοι σου, μέσα από χαραμάδες που εσύ μας άνοιγες. Αλλά και μέσα από καθρέφτες. Κι από χρώματα. Από τα κόκκινα και τα κίτρινα, τα γκρι τις ώχρες. Και τα μπλε.

Ομόρφυνες τη ζωή μας... Και την ψυχή μας. 

Αντίο, φίλε.
 

*Τη γυναίκα του, ζωγράφο, Χαρίκλεια Μυταρά.

**Αποσπάσματα από συνομιλίες και συνεντεύξεις μου, μαζί του για τα περιοδικά  ELLE,  Madame Figaro, PLAYBOY, το ραδιόφωνο ΑΘΗΝΑ 9.84

mimis1.jpg

mimis2.jpgmytaras3.jpg  

 

Χειρόγραφα του Δημήτρη Μυταρά

Διαβάστε επίσης

EDITORIAL

Μέρες (και νύχτες)  ανάμεσα στο κόκκινο και το... κόκκινο

Το πάθος "παίζει". Έπαιζε, δηλαδή...

EDITORIAL

Αλλάζουμε...

...η αλλαγή είναι ζήτημα προσωπικό(;)

EDITORIAL

Γυναίκες, με διαφορά

 

Έτσι είμαστε εμείς!

 

Προτεινόμενα

DO IT YOURSELF

Τι οφέλη προσφέρει το ρυζόνερο στα μαλλιά σας;

Βάλε τικ σε προστασία, θρέψη, λάμψη, τόνωση και φροντίδα

CELEBS

Δέσποινα Βανδή: Δείτε την μοντέρνα κουζίνα της

Η τραγουδίστρια λατρεύει τον χώρο της κουζίνας

DO IT YOURSELF

Make up στα ρούχα σου; Δες πώς να μη μείνει λεκές

Μια εύκολη λύση με κάτι που μάλλον έχεις ήδη στο μπάνιο σου