Ελίζα Βόζεμπεργκ: «Kάποια στιγμή θα έχουμε γυναίκα Πλανητάρχη»

*Συνέντευξη στην Κατερίνα Νινιού

Mε την Ελίζα Βόζεμπεργκ μιλήσαμε  για τι άλλο… για γυναίκες! Αλλά και για τον σεξισμό και την ανισότητα που δυστυχώς αυτές αντιμετωπίζουν σε όλα τα μέρη του κόσμου. «Οι γυναίκες είναι το ήμισυ του πλανήτη» είπε η Ελληνίδα Ευρωβουλευτής, «αλλά δυστυχώς καθημερινά βρίσκονται αντιμέτωπες με το φαινόμενο της “γυάλινης οροφής”».

- Η 25η Νοεμβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών. Η ενδοοικογενειακή βία και η βία κατά των γυναικών παραμένει σε πολύ υψηλά ποσοστά παγκοσμίως, ακόμη και σε πολλά κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ποια είναι η άποψη σας;

Η έμφυλη βία αποτελεί μία από τις πιο διαδεδομένες και ταυτόχρονα πιο επαίσχυντες μορφές παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το πρόσωπο της βίας κατά των γυναικών είναι πράγματι αποκρουστικό. Προκαλεί θλίψη η διαπίστωση ότι η βία κατά των γυναικών και ιδίως η ενδοοικογενειακή βία, συνιστά την πιο συχνή μορφή βίας στην εποχή μας.

Όπως προκύπτει από πρόσφατη μελέτη του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, μία στις τρεις γυναίκες στην Ευρώπη έχει πέσει θύμα σωματικής ή σεξουαλικής επίθεσης. Είναι προφανές ότι απαιτούνται συντονισμένες δράσεις και εκστρατείες πρόληψης, ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για να εξαλειφθεί αυτό τα φαινόμενο, που προσβάλλει βάναυσα όχι μόνο τις γυναίκες, αλλά και τις θεμελιώδεις αξίες του ευρωπαϊκού μας πολιτισμού.

- Είχατε πει παλιότερα ότι στα θέματα ισότητας των δύο φίλων οι Ευρωπαίοι δεν έχουν την κουλτούρα που πρέπει. Αν δεν την έχουν οι Ευρωπαίοι πώς να ελπίζουμε καλύτερα πράγματα για τη χώρα μας;

Η ισότητα γυναικών-ανδρών είναι μια κατάκτηση που απαίτησε πάρα πολλά χρόνια. Στην πράξη ακόμη υπάρχει πολύς δρόμος. Ιδιαίτερα στα ανώτατα αξιώματα και τα κέντρα λήψης αποφάσεων οι γυναίκες ακόμα υποεκπροσωπούνται. Υπάρχει σίγουρα πρόοδος, αλλά η καθολική αλλαγή κουλτούρας στο συγκεκριμένο θέμα χωρίς εξαιρέσεις, προσκρούει ακόμη σε στερεότυπα συντηρητικών και αναχρονιστικών αντιλήψεων του παρελθόντος. Ευελπιστώ σύντομα να εκλείψουν.

- Η ανεργία των νέων και των γυναικών στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί ένα άκρως ανησυχητικό κοινωνικό και οικονομικό φαινόμενο. Ποιές είναι εκείνες οι δράσεις και πρωτοβουλίες σε πολιτικό επίπεδο που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν περισσότερο αποτελεσματικά το φαινόμενο αυτό;

Η μάστιγα της ανεργίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την οικονομική κρίση. Οι πολυπόθητες νέες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν μόνο μέσα από την προσέλκυση επενδύσεων και την επιστροφή στην ανάπτυξη. Είναι αλήθεια ότι τα μεγαλύτερα θύματα της ανεργίας είναι οι νέοι και οι γυναίκες. Βέβαια υπάρχουν προγράμματα ενίσχυσης της νεανικής και της γυναικείας επιχειρηματικότητας, τα οποία προφανώς δεν αρκούν.

Ειδικά για τις γυναίκες, πιστεύω πως θα ήταν χρήσιμη η λειτουργία εξειδικευμένων προγραμμάτων με στόχο τη στήριξη των νέων κοριτσιών στην επιλογή επαγγελμάτων, στα οποία οι γυναίκες παρουσιάζουν χαμηλή εκπροσώπηση. Παράλληλα απαιτείται η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλους τους τομείς και η νομοθετική εξασφάλιση ίσων όρων πρόσβασης των γυναικών σε χώρους όπως η έρευνα και η χρηματοδότηση, ούτως ώστε η ισότητα να μην μένει σε επίπεδο διακηρύξεων, αλλά να βρίσκει έκφραση και στην καθημερινότητα.

- Επίσης παρατηρείται ενίσχυση του φαινομένου, ειδικότερα στη χώρα μας μετά την εισροή των μεταναστών. Τι βήματα έχoυν γίνει γι αυτό σε ευρωπαϊκό επίπεδο;

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχει ληφθεί μέριμνα ούτως ώστε η μετεγκατάσταση προσφύγων να λαμβάνει υπ’ όψιν τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες κάθε κράτους μέλους, όπως για παράδειγμα το ύψος του ΑΕΠ, το μέγεθος της ανεργίας και τον αριθμό των ήδη υφιστάμενων προσφύγων και μεταναστών. Το πρόβλημα έγκειται στην απροθυμία ορισμένων χωρών να τηρήσουν τα συμφωνηθέντα, επιλέγοντας αντί για γέφυρες να χτίζουν τείχη. 

- Τόσο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Κομισιόν, όσο και στην ελληνική κυβέρνηση η υποεκπροσώπηση των γυναικών διατηρείται. Για ποιό λόγο πιστεύετε ότι δεν έχουν γίνει βήματα προς μια ισότιμη εκπροσώπηση των γυναικών στην πολιτική;

Έχουν γίνει ορισμένα βήματα, αλλά όχι στο βαθμό που θα έπρεπε. Οι γυναίκες που φιλοδοξούν να ανέβουν στα ανώτερα σκαλοπάτια τόσο της πολιτικής όσο και των επιχειρήσεων βρίσκονται αντιμέτωπες με το φαινόμενο της “γυάλινης οροφής”, το οποίο δεν αναφέρεται σε κάποια τυπικά εμπόδια, αλλά σε ένα σύνολο προκαταλήψεων και στερεοτύπων, που παρεμποδίζουν την ανέλιξή τους. Αποτέλεσμα αυτού του φαινομένου, είναι η υποεκπροσώπηση των γυναικών σε ηγετικά κλιμάκια και θέσεις ευθύνης. 

- Εσείς πιστεύετε ότι θα μπορούσε τελικά να υπάρξει γυναίκα Πλανητάρχης;

Οι γυναίκες είμαστε το ήμισυ του πλανήτη. Κάποια στιγμή μια γυναίκα θα εκπροσωπήσει το φύλο με την ιδιότητα της Πλανητάρχη εκλεγομένη Πρόεδρος των ΗΠΑ. Το θεωρώ αυτονόητο.

- Ακόμη όμως και οι γυναίκες που συμμετέχουν στα κοινά έχουν στις μέρες μας να αντιμετωπίσουν το σεξισμό. Υπάρχει πράγματι θέμα ή είναι απλώς μία υπερβολή;

Ο σεξισμός εις βάρος των γυναικών είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τα στερεότυπα, τις προκαταλήψεις και τις αναχρονιστικές αντιλήψεις για τη θέση της γυναίκας που - όπως σας προανέφερα - δυστυχώς υφίστανται ακόμη και σήμερα.

- Είστε μια γυναίκα πολύ δυναμική και πολύ ενεργητική και έχετε περάσει πολλές προσωπικές δυσκολίες. Τι ήταν αυτό που σας κράτησε και σας έδωσε δύναμη; Ποιο είναι το αδύναμο σας σημείο;

Εργάζομαι αδιάκοπα από τα φοιτητικά μου χρόνια και επέλεξα ένα επάγγελμα εξαιρετικά απαιτητικό με συνέπεια να συναντήσω δυσκολίες. Η δικαίωση των προσπαθειών από ένα καλό αποτέλεσμα αρκεί κάθε φορά να εξαφανίσει τυχόν προβλήματα που προηγήθηκαν.

- Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή στην καριέρα σας μέχρι σήμερα που σας έκανε να λυγίσετε;

Στην καριέρα μου υπήρξαν καλές και κακές στιγμές, χαρές και απογοητεύσεις. Για να λυγίσει όμως ένας συνεπής επαγγελματίας πρέπει να συμβεί κάτι τραγικό. Οι συνήθεις δυσκολίες δίνουν δύναμη και πρόκληση για συνέχεια.

- Είστε μια πολύ δυναμική γυναίκα. Πιστεύετε ότι οι γυναίκες τελικά πρέπει να διαλέξουν τον ρόλο τους και ότι είναι δύσκολο να είσαι όμορφη δυναμική με καριέρα και με οικογένεια τελικά. Πρέπει να επιλέγουν κάτι από τα δύο;

Πιστεύω στη μείζονα προσπάθεια και τη δύναμη της ψυχής. Υπάρχουν γύρω μας υπέροχες γυναίκες που πέτυχαν στη ζωή τους αξιόλογη καριέρα και οικογένεια. Όταν υπάρχει θέληση, συνέπεια και σκληρή δουλειά μπορούμε να πετύχουμε πολλά βάζοντας εξ αρχής ψηλά το στόχο. Αρκεί να υπάρχει και η αίσθηση του μέτρου!

- Έχετε μετανιώσει ποτέ για κάτι;

Έχω μετανιώσει για πολλά πράγματα που δεν έκανα στη ζωή μου, αλλά και για κάποια λάθη μου, από τα οποία διδάχθηκα να μην εμπιστεύομαι εύκολα όλους τους ανθρώπους.

- Είσαστε μια πολύ κομψή όμορφη γυναίκα. Νιώθετε μόνη; Θα θέλατε να «ξαναφτιάξετε» τη ζωή σας;

Η ζωή συνεχίζεται και το ρολόι δεν γυρίζει πίσω. Η μοναξιά από την απώλεια του συζύγου μου καλύπτεται με σκληρή δουλειά, με την αγάπη των φίλων και την ισχυρή θέληση για ζωή και δημιουργία.