Skip to main content

INTERVIEW

Ιουλίτα Ηλιοπούλου: «Η αγάπη είναι ένας μηχανισμός παραγωγής μικρών θαυμάτων» 

Η ποιήτρια, συγγραφέας, συνοδοιπόρος στη ζωή του Οδυσσέα Ελύτη, Ιουλίτα Ηλιοπούλου μιλά στο allyou.gr και την Αλεξάνδρα Παπαδάκη για τα δικά της μικρά που κάνουν αυτόν τον κόσμο μέγα.



Την γνώρισα πρόσφατα στην παρουσίαση του ανατρεπτικού, μελωδικού παραμυθιού της, στην παιδική γωνιά του Ιανού. Τα πρώτα λεπτά η σκέψη μου στριφογύριζε σ' ένα πράγμα, το ομολογώ: Πώς είναι στ' αλήθεια η σύντροφος του Οδυσσέα Ελύτη; 

Η αφήγησή της που έρεε, η γρηγοράδα των αντανακλαστικών της στις ατάκες των παιδιών, όλα γλυκά σαν τα λάμδα στο ονοματεπώνυμό της, και από την άλλη, η φλόγα στο βλέμμα της, αυτό το καθαρό, ζωντανό βλέμμα, με έκαναν απλά να πω: "Χαίρομαι που σας γνωρίζω, αγαπητή Ιουλίτα Ηλιοπούλου".    
 

magos_mesa.jpg
 

Σας παρακολούθησα στην παρουσίαση του βιβλίου σας στον Ιανό, και θαύμασα τον τρόπο με τον οποίο προσελκύσατε αλλά και κρατήσατε το ενδιαφέρον των παιδιών, διαφόρων ηλικιών. Ποια η σχέση σας με τα παιδιά;
Αναμφίβολα η αγάπη χαρακτηρίζει αυτήν την σχέση, αλλά και το αληθινό ενδιαφέρον μου για την παιδική αντίληψη και ευαισθησία. Πέραν αυτών όμως, νομίζω ότι όταν βρίσκεται κανείς ενώπιον κοινού και μάλιστα παιδικού επιστρατεύει την θεατρικότητα του προκειμένου να γίνει ανάγλυφος ο λόγος, να προκαλούνται ποικίλα ερεθίσματα και εντυπώσεις, που θα μπορούν να κρατούν την προσοχή των ακροατών-θεατών κάθε στιγμή.

Σε μια κοινωνία που προωθεί με κάθε τρόπο το μαζικό και το εμπορικό, πώς μπορούμε να κάνουμε τα παιδιά να αγαπήσουν την ποίηση, να εντρυφήσουν σε κείμενα και μελωδίες βάλσαμο της ψυχής;
Η κοινωνία δεν υπάρχει ερήμην μας, εμείς την διαμορφώνουμε κάθε στιγμή με τις αντιλήψεις, τις συμπεριφορές μας. Ο καθένας μας συμβάλλει, στο βαθμό που μπορεί ή που του αναλογεί, στο καλό και στο κακό πρόσωπο της κοινωνίας. Στο χέρι μας είναι να επιλέγουμε τι θα διαβάσουμε, τι θα ακούσουμε, τι θα προτείνουμε. Τα παιδιά από τη φύση τους είναι κατεξοχήν ποιητικές υπάρξεις. Είναι άνθρωποι με ελεύθερη σκέψη, συνδυαστική φαντασία και τόλμη. Θα ’λεγα πως αβίαστα «κατοικούν» μέσα στην ποιητική λειτουργία. Εάν «ακούσουμε» τα παιδιά, θα μπορέσουμε κι εμείς να ξανακερδίσουμε τις χαμένες δυνατότητές μας, να ξαναγίνουμε ευαίσθητοι δέκτες. Στην καθημερινή πρακτική ωστόσο οι επιλογές των γονιών διαμορφώνουν ως ένα μεγάλο βαθμό το πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύσσει ένα παιδί κριτήρια και αισθητική.

Μάγος Αβασάλ: Θα θέλατε να μας κάνετε τις συστάσεις; 
Είναι ο τέταρτος Μάγος των Χριστουγέννων. Ένας Μάγος, που διαβάζοντας τα βιβλία του της αστρονομίας, ξεχάστηκε και καθυστέρησε να ξεκινήσει για το ταξίδι του, δεν προγραμμάτισε σωστά, αν θέλετε το ταξίδι, τού έτυχαν βέβαια και πολλές απρόσμενες, αστείες και περιπετειώδεις συναντήσεις και στην πορεία έχασε τον στόχο του, αλλά κατάλαβε πως στη ζωή κάθε εμπόδιο μπορεί και να είναι για καλό.
Αυτό ακριβώς με ενδιαφέρει να προσλάβουν τα παιδιά -ακόμη και εάν κάτι πάει στραβά στα σχέδιά μας, υπάρχει συνήθως μια άλλη δυνατότητα που εμφανίζεται και που πρέπει να την δούμε θετικά, δημιουργικά. Ακόμη κι αν δεν εμφανιστεί η άλλη δυνατότητα, καλό είναι εμείς να την επινοήσουμε.
 

eikones_mesa.jpg
 

Οι λέξεις σας ντύνονται μαγικά από τις εικόνες του Γιάννη Κόττη και τις μουσικές του Γιώργου Κουρουπού. Μιλήστε μας για αυτή τη συνεργασία με τους δύο δημιουργούς.
Με τον Γιώργο Κουρουπό και με τον Γιάννη Κόττη έχω συνεργαστεί αρκετές φορές. Με τον Γιώργο Κουρουπό έχουμε έναν κοινό κώδικα και μια βαθιά και αυτόματη επικοινωνία. Έχει θαυμαστή ευαισθησία και ευρηματικότητα και ξέρει να δίνει όχι μόνο στις συλλαβές, αλλά στη ψυχή των λέξεων ήχο, μελωδία. Με τον Γιάννη Κόττη έχουμε κοινή αισθητική αντίληψη αλλά και μια έμφυτη τάση παιδικότητας. Χαίρεται να ανατρέπει την τάξη της οπτικής, χαίρομαι να ανατρέπω την τάξη της λογικής. Αγαπώ τον καθένα χωριστά και χαίρομαι που συναντηθήκαμε εδώ όλοι μαζί! 

Ποια η ανάγκη μας να πιστεύουμε στην ύπαρξη ενός τέταρτου Μάγου, του αγαπημένου μας Άγιου Βασίλη;
Είναι η ανάγκη ελπίδας, η ανάγκη ονείρου, είναι η αναγκαιότητα ύπαρξης συμβόλων στη ζωή… Είναι συνάμα και μια διάθεση ο «σεβασμού» στο παιχνίδι των μύθων… Ακόμη και όταν η ρεαλιστική αντίληψη για τα πράγματα επικρατεί, έρχεται ενίοτε ένας από μηχανής θεός που αφυπνίζει το απίθανο, που ενεργοποιεί το τυχαίο, που ενσαρκώνει το αγαθό. Εάν δεν πιστεύουμε στο αγαθό τότε δεν έχουν νόημα τα Χριστούγεννα. 

Στο βιβλίο είναι γλυκά διάχυτο το στοιχείο της ανατροπής και του χιούμορ. Πρόκειται για στοιχεία που σας χαρακτηρίζουν στην καθημερινότητά σας;
Προσπαθώ να βλέπω με χιούμορ πολλά απ’ όσα συμβαίνουν καθημερινά γύρω μας, μα δεν το καταφέρνω πάντα. Γράφοντας ωστόσο για παιδιά με ενδιαφέρει να δημιουργώ κάτι που να λειτουργεί ψυχαγωγικά με την διπλή έννοια, να προσφέρει χαρά και να οδηγεί σε σκέψη, να ευχαριστεί και κρυφά να προτείνει τρόπους. Αποφεύγω να πω να διδάσκει γιατί ο διδακτισμός -που με βρίσκει εντελώς αντίθετη- ουσιαστικά αποτρέπει, δεν προτρέπει κανέναν.

Στο μυαλό πολλών παιδιών (αλλά και μεγάλων) ένας ποιητής/μια ποιήτρια είναι συνήθως πρόσωπα αποστασιοποιημένα από την πραγματικότητα, λίγο απόμακρα, στον κόσμο τους, όπως συνηθίζουμε να λέμε. Πώς ζει αλήθεια μια ποιήτρια όπως εσείς; Σε ποιον... κόσμο;
Θεωρώ ότι ένας ποιητής ζει, δουλεύει και δρα απολύτως μέσα στον ρεαλιστικό κόσμο των ενηλίκων, έχοντας όμως την διαφορετική οπτική του παιδικού βλέμματος. Κι εγώ προσπαθώ μέσα στην εικοσιτετράωρη πρακτική πλευρά της ζωής, να μην χάνω την ματιά που οδηγεί στο καίριο, στο σημαντικό, όσο και εάν είναι για πολλούς αυτό ασήμαντο. Είναι πιστεύω πλανερή και επιζήμια η αντίληψη που θέλει τον δημιουργό «ονειροβάτη». Και από αυτήν την πλάνη γεννήθηκαν, ή και ακόμη γεννιούνται, πολλές παρεξηγήσεις για την σημασία και τον ρόλο της ποίησης στη ζωή.

Μπορείτε να ξεχωρίσετε ορισμένα στοιχεία της ζωής σας, μικρά και ταπεινά, που κάνουν αυτό τον μικρό κόσμο, μέγα;
Η αγάπη είναι ένας μεγάλος και πολύπλοκος μηχανισμός παραγωγής μικρών θαυμάτων. Καθημερινά ασκούμαστε στο να ξεχνάμε την δωρεά της και καθημερινά μας επαναφέρει στην τάξη της αγκαλιά της μ’ ένα χάδι, με μια λέξη, με μια χαριστική κίνηση ακόμη και προς τον άγνωστο, που συχνά προσπερνάμε. Οι απλές κι όμως σπουδαίες απολαύσεις ενός περίπατου, μιας αληθινής επικοινωνίας με τον άλλον, η αληθινή χαρά της δημιουργίας, η αισθητική απόλαυση διαβάζοντας ή ακούγοντας μουσική είναι αυτή τούτη η καθημερινή δωρεά της ζωής που ξέρει, ανατρέποντας την κοινή αντίληψη, να αναδεικνύει το αληθινό μέγεθος των πραγμάτων…
 
Έχετε δηλώσει ότι «οι άνθρωποι που αγαπούμε ζουν μέσα μας». Ότι «ο Ελύτης είναι διαρκώς παρών». Τι θα μας έλεγε άραγε για αυτόν τον μάγο που αργεί να φτάσει, για το «κάθε εμπόδιο για καλό»;
Ο Οδυσσέας Ελύτης ήταν πολύ συνεπής, ακριβής άνθρωπος. Και πολύ θετικός. Τα εμπόδια ήξερε να τα προσπερνά με οδηγό την δημιουργική του δύναμη και την απόλυτη πίστη στη ζωή.

Θα μας κάνετε την τιμή να μας αφιερώσετε λίγους στίχους σας, που θα αποτελέσουν τροφή για σκέψη αυτές τις γιορτινές ημέρες;
Αντιγράφω ένα ποίημα από τη συλλογή μου το «Σπίτι» (εκδ. ύψιλον/βιβλία 2012), με την ευχή κάθε παιδί να αποκτήσει ένα σπίτι, μιαν αγκαλιά. 

ΚΟΙΤΩΝΑΣ ΜΑΚΡΥΣ. Με μια σειρά κούνιες-κρεβάτια. Μεγάλα παράθυρα καλά κλειστά. Ημίφως. Μήτε «μωρό μου» μήτε νανούρισμα. Μόνο κάποιοι –μεγαλύτεροι-ψιθυρίζουν μες στις κουβέρτες λογάκια:«ήτανε ένα μικρό καράβι, ήτανε ένα μικρό καράβι που έμεινε α α αταξίδευτο». Κάτω απ’ το στρώμα στη θέση φυλαχτού ο πόθος για μια μητέρα που… Που μπορεί και να’ ρθεί. Να φέρει την αγκαλιά. Να φέρει στην αγκαλιά το αληθινό σπίτι.

 

*Το μουσικό παραμύθι «Μα, πότε θα φτάσει πια αυτός ο μάγος;» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος.

 


 

Διαβάστε επίσης

INTERVIEW

«Η μητέρα μου, και η αστείρευτη αγάπη της για τη ζωή, αποτελεί τη βασική πηγή έμπνευσής μου» Μαρία Κηλαηδόνη

Λίγο πριν από την εμφάνισή της στο Gazarte, 18/2, η Μαρία Κηλαηδόνη μιλάει για τα σχέδιά της στην Αγγελική Λάλου και το allyou

INTERVIEW

«Η καλύτερη εποχή είναι εδώ και τώρα, κάτι που πάλευα χρόνια να καταλάβω στην πράξη» Λουίζα Σοφιανοπούλου

Λίγο πριν τραγουδήσει «Time of my life», η ταλαντούχα τραγουδίστρια Lou Is, ή αλλιώς Λουίζα Σοφιανοπούλου, μίλησε στην Αγγελική Λάλου και το allyou.gr 

INTERVIEW

«Με εμπνέει η μέση γυναίκα που παλεύει για το καλό των παιδιών της και των οικείων της. Η γυναίκα αγωνίστρια της ζωής» Φωτεινή Δάρρα

Λίγο πριν τις νέες της εμφανίσεις στο Half Note, η εξαιρετική Φωτεινή Δάρρα σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης στην Αγγελική Λάλου και το allyou.gr

Προτεινόμενα

CELEBS

Υρώ Λούπη: Oι μοναδικές χειροτεχνίες της στο εξοχικό της στην Ερέτρια

Έχει μετατρέψει παλιά αντικείμενα σε ... «έργα τέχνης»

ΠΡΩΤΗ ΥΛΗ

«Δεν φοβάμαι τα ελαττώματά μου. Λατρεύω τις ατέλειές μου» Lady Gaga

Happy birthday στη μία και μοναδική Lady Gaga

CELEBS

Δημήτρης Κόκοτας: Εσπευσμένα στο νοσοκομείο ο τραγουδιστής

Kατά την διάρκεια των προβών του για το J2US