Χαμομήλι: ιδιότητες, τα 18 οφέλη του και οι παρενέργειες

Το χαμομήλι το έχουν ονομάσει και «γιατρό των φυτών», μιας και όταν φύεται γύρω από ασθενικά φυτά του κήπου εκείνα δυναμώνουν. Οι εξαιρετικές ιδιότητες του χαμομηλιού είναι γνωστές από την αρχαιότητα και μάλιστα ο Ιπποκράτης το θεωρούσε θαυματουργό για πολλές ασθένειες.  Χαμομήλι  είναι η κοινή ονομασία για πολλά ποώδη φυτά που ανήκουν στην οικογένεια Αστεροειδή. Περιλαμβάνονται περί τα 70 είδη.

Ποιες είναι όμως οι ευεργετικές ιδιότητες του χαμομηλιού;

1. Το χαμομήλι ηρεμεί τα νεύρα και ανακουφίζει από έντονα συναισθηματικά προβλήματα.

2. Το χαμομήλι χρησιμοποιείται κατά της αϋπνίας (ενισχύοντας τον ύπνο), της ανησυχίας και της νευρικής έντασης. Αρκεί να πιείτε λίγο χαμομήλι 30 με 45 λεπτά πριν ξαπλώσετε στο κρεβάτι. Θα καταφέρει να διώξει τα άγχη σας, να σας χαλαρώσει με το απαλό του άρωμα και τελικά να σας οδηγήσει σε ένα βαθύ και ποιοτικό ύπνο, δρώντας χαλαρωτικά στο νευρικό σύστημα.

3. Είναι ηρεμιστικό σε καταστάσεις στρες, ημικρανίες, νευραλγίες και ζαλάδες. Το χαμομήλι είναι γνωστό για τις φυσικές αγχολυτικές του ιδιότητες, οι οποίες βοηθούν στη χαλάρωση των νεύρων, ενώ έχει χρησιμοποιηθεί για την αγωγή της Γενικευμένης Αγχώδους Διαταραχής. Μπορείτε να ανακόψετε την αυξανόμενη πορεία ενός πονοκεφάλου ή μιας ημικρανίας, πίνοντας λίγο αφέψημα χαμομηλιού, το οποίο θα σας ανακουφίσει πριν ο πόνος γίνει χειρότερος.

4. Το χαμομήλι επουλώνει τις πληγές, τα εγκαύματα και καταπραΰνει τα εκζέματα.

5. Είναι αντιφλεγμονώδες (το οφείλει στα συστατικά χαμαζουλίνη και α-δισαβολόλη). Είναι ωφέλιμο απέναντι σε διάφορες φλεγμονές, συμπεριλαμβανομένων και των γαστρεντερικών μολύνσεων, φλεγμονών των ματιών ή του δέρματος, του εντέρου, των ελκών στο στόμα, της ουλίτιδας κ.ά. εφαρμόζοντας τοπικά αφέψημα χαμομηλιού, το οποίο έχουμε αφήσει να κρυώσει, προσφέρουμε λύση σε διάφορα δερματικά προβλήματα, από ακμή, μέχρι ερεθισμούς του δέρματος και μολύνσεις από μύκητες. Σύμφωνα με έρευνες, μάλιστα, η τοπική εφαρμογή χαμομηλιού σε έκζεμα μπορεί να έχει το 60% της αποτελεσματικότητας μιας κρέμας με 0,25% υδροκορτιζόνης. Ακόμη, οι κομπρέσες με αφέψημα χαμομηλιού μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματικές.

6. Τονώνει το ανοσοποιητικό. Άλλη μια ιδιότητα του χαμομηλιού. Έχει αποδειχτεί ότι το χαμομήλι έχει τη δυνατότητα να αυξήσει την παραγωγή των λευκών αιμοσφαιρίων, τα οποία με τη σειρά τους βελτιώνουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος, απαλλάσσοντας μας από τα κρυώματα και τις ιώσεις που «κολλάμε» όταν το ανοσοποιητικό μας είναι πεσμένο. Ακόμη, όμως, κι αν αρρωστήσουμε με γρίπη ή συνάχι, η εισπνοή ατμού από το εκχύλισμα του χαμομηλιού μπορεί να καταπραΰνει το κρύωμά μας και να μειώσει την καταρροή.

7. Το χαμομήλι είναι αντισπασμωδικό (λόγω της παρουσίας φλαβονοειδών και δισαβολόλης).

8. Έχει αντισηπτική και αντι-ερεθιστική δράση.

9. Έχει αντιμολυσματικές ιδιότητες για το στομάχι και προστατευτική δράση ενάντια στα έλκη.

10. Το χαμομήλι διαθέτει αντιπυρετικές και αντιαλλεργικές ιδιότητες.

11. Το χαμομήλι είναι εμμηναγωγικό και ανακουφίζει από τους πόνους της περιόδου. Σε περιπτώσεις γυναικολογικών προβλημάτων, όπως κράμπες περιόδου, το χαμομήλι μπορεί να καταπραΰνει τον πόνο, ενώ ακόμη και σε περιπτώσεις κολπίτιδας, οι πλύσεις με χαμομήλι ανακουφίζουν την κατάσταση.

12. Το χαμομήλι ανακουφίζει τα παιδιά από τους πόνους της οδοντοφϋίας.

13. Είναι χρήσιμο για τη νευρική δυσπεψία, τους κολικούς, τον τυμπανισμό και τα αέρια. Το αφέψημα χαμομηλιού μπορεί να μας ανακουφίσει από το φούσκωμα και τα ενοχλητικά αέρια, όπως επίσης και να ανακουφίσει τα συμπτώματα του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου. Σε συνδυασμό, μάλιστα με τσάι δυόσμου, ενδέχεται να φέρει καλύτερα αποτελέσματα. Ακόμη, το χαμομήλι έχει την ιδιότητα να μειώνει τα επεισόδια των κολικών, όπως και τη διάρκεια της διάρροιας, ενώ βοηθά σημαντικά στη χαλάρωση του στομάχου.

14. Τα υπεργλυκαιμικά συμπτώματα και ο διαβήτης μπορούν να ελεγχθούν με την κατανάλωση χαμομηλιού, σύμφωνα με έρευνες, καθώς το χαμομήλι μειώνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και αυξάνει την αποθήκευση γλυκογόνου στο ήπαρ.

15. Είναι φυσικό παυσίπονο σε ρευματικούς πόνους και σε περιπτώσεις κυστίτιδας.

16. Το χαμομήλι αυξάνει την όρεξη, σε περιπτώσεις ανορεξίας.

17. Είναι ευεργετικό για υπερκινητικά και ανήσυχα παιδιά

18. Το χαμομήλι είναι χρήσιμο στην ουλίτιδα (και σε άφθες) και ως οφθαλμική πλύση (σε πόνους ματιών ή στο κριθαράκι). Βελτιώνει τους μαύρους κύκλους και το πρήξιμο στα μάτια: Αν αντιμετωπίζετε τέτοιου είδους προβλήματα στα μάτια, χρησιμοποιήστε φακελάκια με χαμομήλι, τα οποία έχετε εμβαπτίσει σε ζεστό νερό και τοποθετήστε τα σε κλειστά βλέφαρα (ή κάντε το ίδιο βουτώντας λίγο βαμβάκι στο αφέψημα χαμομηλιού). Οι μαύροι κύκλοι θα μειωθούν, ενώ η τανίνη του χαμομηλιού μπορεί να περιορίσει το πρήξιμο.

Διάβασε επίσης: Τσάι του βουνού: τα οφέλη και οι παρενέργειες

Ποιοι πρέπει να αποφεύγουν το χαμομήλι. Οι παρενέργειες του χαμομηλιού

Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων χαμομηλιού είναι γνωστό ότι προκαλεί πεπτικό ή το γαστρεντερικό ερεθισμό. Λαμβάνοντας περισσότερο από τη συνιστώμενη δοσολογία του χαμομηλιού, η οποία περιορίζεται σε 3 έως 4 φορές την ημέρα, μπορεί να προκαλέσει διάρροια, έμετο και ναυτία. Μελέτη του Πανεπιστημίου του Maryland Medical Center δείχνει ότι τα παιδιά κάτω των 18 ετών δεν πρέπει καταναλώνουν περισσότερο από το ήμισυ της δόσης των ενηλίκων κάθε μέρα.

Τα παιδιά από 5 ετών και κάτω δεν πρέπει να καταναλώνουν περισσότερο από μισό φλιτζάνι του τσαγιού την ημέρα. Το Χαμομήλι συσσωρεύεται στο σώμα, έτσι ώστε οι παρενέργειες μπορούν να εμφανιστούν, για μία μεγάλη δόση, μετά από αρκετές ημέρες.

Χαμομήλι και εγκυμοσύνη

Οι έγκυες γυναίκες μπορούν να χρησιμοποιήσουν χαμομήλι για να ανακουφίσει την πρωινή αδιαθεσία, ναυτία και έμετο, αλλά αν καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες, αυτό μπορεί να είναι επιζήμιο για την εγκυμοσύνη. Προσοχή, λοιπόν.

Γενικότερα, το τσάι από βότανα είναι φυσικό ρόφημα χωρίς καφεΐνη. Η ανησυχία είναι ότι δεν υπάρχουν αρκετές έρευνες για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν τα φυσικά βότανα στο έμβρυο.

Τα περισσότερα εμπορικά αφεψήματα βοτάνων πιστεύεται ότι  είναι  ασφαλή.  Τα αφεψήματα που θεωρούνται ότι δεν είναι ασφαλή είναι εκείνα που δεν είναι υπόκεινται σε ελέγχους. Όπως με τα περισσότερα πράγματα, είναι πάντα καλύτερο να μιλήσετε με τη μαία ή το γιατρό σας για οποιαδήποτε βότανα σας ενδιαφέρει να μάθετε αν είναι ασφαλή για εσάς και το μωρό σας.

Χαμομήλι και στρες

Δεν είναι τυχαίο που η γιαγιά σου έχει πάντα χαμομήλι στα ντουλάπια της. Κάθε φορά που νιώθεις στρεσαρισμένη, πίνε ένα χαμομήλι και θα δεις ότι θα σε βοηθάει να ηρεμείς.

Πώς αυτό; Ορισμένες χημικές ενώσεις του χαμομηλιού έχουν την ιδιότητα να προσκολλώνται στους ίδιους υποδοχείς του εγκεφάλου, όπως και κάποια φάρμακα για τη μείωση του άγχους. Τόσο καλό!

Διάβασε επίσης: Βαλεριάνα: ιδιότητες, θεραπευτική δράση, χρήση και παρενέργειες

Χαμομήλι και αλλεργίες

Επισημαίνεται ότι άτομα που είναι αλλεργικά στις μαργαρίτες και τα χρυσάνθεμα, μπορεί να είναι αλλεργικά και στο χαμομήλι και για το λόγο αυτό πρέπει να το αποφεύγουν. Έχουν περιγραφεί περιπτώσεις έντονων αλλεργικών αντιδράσεων σε άτομα που έπιναν ρόφημα από χαμομήλι.

Ποιοι ακόμα πρέπει να αποφεύγουν το χαμομήλι

* Το χαμομήλι μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση σιδήρου από το έντερο. Έτσι ασθενείς που πάσχουν από έλλειψη σιδήρου ή που παίρνουν σίδηρο πρέπει να ξέρουν για τη σχέση χαμομηλιού και απορρόφησης σιδήρου.

* Οι πάσχοντες από άσθμα.

* Οι πάσχοντες από έλλειψη σιδήρου. Μια ιδιότητά του είναι ότι μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση σιδήρου από το έντερο.

* Όσοι ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή με αντικαταθλιπτικά, ηρεμιστικά, υπνωτικά, και άλλα συναφή σκευάσματα.

Διάβασε ακόμα: Τσάι του βουνού: τα οφέλη και οι παρενέργειες

Πώς να χρησιμοποιήσεις το χαμομήλι για λόγους ομορφιάς

1. Λειτουργεί ως φυσικό καθαριστικό (για το πρόσωπο και τα μαλλιά)

2. Επουλώνει τις δερματικές ενοχλήσεις (από κοκκινίλες μέχρι και μικρές πληγές και σπυράκια)

3. Λευκαίνει την επιδερμίδα

4. Καταπολεμάει την ακμή

5. Προστατεύει το δέρμα από τυχόν δερματικές ενοχλήσεις

6. Αφαιρεί το πρήξιμο κάτω από τα μάτια

7. Ενυδατώνει το δέρμα

8. Λειτουργεί σαν φυσικό scrub

9. Βοηθάει στην εξάλειψη των μαύρων κύκλων κάτω από τα μάτια 

10. Λειτουργεί σαν φυσικό «ξανοιχτικό» για τα ξανθά μαλλιά ενώ προσφέρει λάμψη στο χρώμα

11. Προστατεύει το δέρμα από την πιτυρίδα

Αν δεν μπορείς να βρεις εύκολα προϊόντα για το δέρμα και τα μαλλιά που περιέχουν χαμομήλι, ο πιο κοινός τρόπος χρήσης για αυτές τις περιπτώσεις είναι ο εξής: 

Βράσε μερικά φακελάκια τσάι χαμομηλιού σε νερό. Αφού κρυώσει καλά το τσάι, βάλ’ το είτε ατόφιο στην επιδερμίδα και τα μαλλιά ή απλά πρόσθεσέ μια μικρή ποσότητα στις diy μάσκες, scrub, στο σαμπουάν σου κ.ο.κ. 

Χαμομήλι  σε πρησμένα μάτια

Βάλε σε ένα τσάι χαμομηλιού λίγα παγάκια και χρησιμοποίησέ το σαν κομπρέσα σε πρησμένα μάτια. Το χαμομήλι είναι αντιφλεγμονώδες οπότε βοηθάει στο πρήξιμο.

Βούτα λίγο βαμβάκι στο κρύο τσάι και τοποθέτησε κάτω από τα μάτια. Άφησε το πολύ για 10 λεπτά.