Πώς οι ζωγραφιές των παιδιών εκφράζουν την κατάσταση που βιώνουν στο σπίτι;

Οι γονείς γνωρίζουν ότι τα «έργα τέχνης» των παιδιών τους είναι μια ατέλειωτη πηγή διασκέδασης, όμως νέα έρευνα αποκάλυψε ότι θα μπορούσαν να υπάρχουν πολλά περισσότερα για να ανακαλύψει κανείς μέσα από τα μικρά αριστουργήματα των παιδιών. Πιο συγκεκριμένα, οι ζωγραφιές των παιδιών θα λέγαμε ότι αποτελούν ένα παράθυρο στον τρόπο που βλέπουν τη ζωή μέσα στο σπίτι τους.

Στην έρευνα συμμετείχαν 962 παιδιά ηλικίας 6 και 7 ετών, τα οποία κλήθηκαν να ζωγραφίσουν τις οικογένειές τους. Δεδομένου ότι οι ερευνητές είχαν επισκεφθεί τακτικά τα σπίτια των οικογενειών, ήταν σε θέση να κάνουν μια μεγάλη σύνδεση: Εάν ένα παιδί βιώνει μια κατάσταση χάους και αποδιοργάνωσης μέσα στο σπίτι, μπορεί κάποιος εύκολα να το καταλάβει από τον τρόπο που ζωγραφίζει τα μέλη της οικογένειάς του.

«Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για τους γονείς, ώστε να κατανοήσουν τον τρόπο που το παιδί τους βλέπει τον εαυτό του μέσα στην οικογένεια, αφού μπορεί να μην είναι ακόμα σε θέση να εκφράσει τα συναισθήματά του με λόγια», αναφέρει ο Roger Mills-Koonce, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Ανθρώπινης Ανάπτυξης και Οικογενειακών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας και ένας από τους ερευνητές που ασχολήθηκαν με τη μελέτη.

Τα παιδιά που ζουν σε σπίτια με σωστή οργάνωση ζωγραφίζουν όλα τα μέλη της οικογένειας και διαφοροποιούν ανάλογα καθένα από αυτά. Οι γονείς απεικονίζονται μεγαλύτεροι σε μέγεθος από τα παιδιά και όλοι έχουν τα χέρια απλωμένα και ανοιχτά ως ένδειξη ότι αισθάνονται στήριξη και άνεση μέσα στην οικογένεια. Επιπλέον, κανένα από τα μέλη της οικογένειας δεν διαχωρίζεται από την υπόλοιπη ομάδα.

Σε ένα «δυσλειτουργικό» σπίτι, όπου τα παιδιά μπορεί να αισθάνονται λιγότερο ασφαλή, τα χέρια είναι ζωγραφισμένα προς τα κάτω ή καλύπτουν το σώμα των μελών της οικογένειας. Ορισμένα μέρη του σώματος ή κάποιες εκφράσεις του προσώπου μπορεί να λείπουν εντελώς. Σε αυτά τα σχέδια, οι ερευνητές παρατήρησαν ορισμένα δυσανάλογα στοιχεία. Για παράδειγμα, οι γονείς φαίνεται να υψώνονται πάνω από τα παιδιά ή κάποιο μέλος είναι πιο απομακρυσμένο από τα άλλα. Αυτή η φυσική απόσταση μπορεί να είναι ενδεικτική μιας συναισθηματικής απόστασης ή έλλειψης εμπιστοσύνης, εξηγεί ο καθηγητής Roger Mills-Koonce.

Η τελευταία κατηγορία σχεδίων γενικά υποδεικνύει τους περιβαλλοντικούς παράγοντες πίεσης μέσα στο σπίτι, όπως για παράδειγμα η φτώχεια, η οποία επηρεάζει τον τρόπο που τα παιδιά εσωτερικεύουν τις οικογενειακές σχέσεις. Οι ερευνητές παρατήρησαν μια σειρά από χαοτικές καταστάσεις μέσα σε αυτά τα «δυσλειτουργικά» νοικοκυριά. Η τηλεόραση μπορεί να ήταν ανοιχτή συνέχεια ή υπήρχε πολύς θόρυβος, ενώ οι γονείς πολλές φορές ήταν απροετοίμαστοι για τα γεγονότα της ημέρας. Αυτού του είδους η αποδιοργάνωση αποτελεί πρόβλημα για τα παιδιά και μπορεί να τα αναγκάσει να αισθάνονται μόνα, πράγμα το οποίο φαίνεται και στις ζωγραφιές τους.