Ηλίας Καρελλάς – «1821 – Η επανάσταση και οι ήρωες»

Ο Ηλίας Καρελλάς μίλησε μαζί μας με αφορμή την εικονογράφηση του βιβλίου σε κείμενα της Κατερίνας Καρόγιαννη των εκδόσεων Susaeta.

Πώς νιώθεις να εικονογραφείς ένα βιβλίο με τον αγαπημένο σου Καραγκιόζη για την Ελληνική Επανάσταση;  

Η Ελληνική Επανάσταση και το Θέατρο Σκιών είναι έννοιες συνυφασμένες. Από την εμφάνιση του Καραγκιόζη στην Ελλάδα, το Θέατρο Σκιών έχει ένα πλούσιο δραματολόγιο με έργα ειδικά για τους Ήρωες και την Επανάσταση του 1821. Έργα και παραστάσεις που δύσκολα αναβιώνουν σήμερα σε μία παράσταση Θεάτρου Σκιών, έχουν όμως μία τεράστια ιστορική αξία, έντονο εικαστικό ενδιαφέρον και ένα κείμενο μιας άλλης εποχής, πραγματικά ιδιαίτερο και περίτεχνο.

Έτσι λοιπόν η πρόταση να εικονογραφήσω αυτό το βιβλίο των εκδόσεων Susaeta για την Επανάσταση, σε κείμενα της Κατερίνας Καρόγιαννη, ήταν η ευκαιρία, όλον αυτόν τον μαγικό κόσμο του παρελθόντος, σε σχέση με την επανάσταση και το πώς αυτή απεικονίζεται στο Ελληνικό θέατρο σκιών, να τον αποδώσω με ζωγραφιές για παιδιά κρατώντας τον ναΐφ χαρακτήρα της λαϊκής ζωγραφικής στο σήμερα.    

Πώς νιώθεις ως Έλληνας και ως καλλιτέχνης στην εποχή του κορωνοϊού για την επέτειο της Επανάστασης;

Δυστυχώς, λόγω της πανδημίας, πολλοί εορτασμοί για αυτή την επέτειο των 200 χρόνων δεν μπόρεσαν να πραγματοποιηθούν. Έτσι και εγώ, πολλές από τις δράσεις πού προγραμμάτιζα, όπως για παράδειγμα την παραγωγή «1821 σκιές» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών αναγκάστηκα να τις αναβάλλω. Μιας και αυτήν την εποχή διάλεξα να απέχω από κάποια παράσταση που θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μέσω live streaming, σκέφτηκα πως ο καλύτερος τρόπος να επικοινωνήσω με τους μικρούς θεατές, είναι οι ζωγραφιές αυτού του βιβλίου.     

Ποια παιδική ανάμνηση έχεις έντονα χαραγμένη που να αφορά τον εορτασμό της 25^ης Μαρτίου;

Έχω έντονα στο μυαλό μου μνήμες από παρελάσεις τις δεκαετίες του ‘80 και του ‘90 , με το γαλάζιο και το λευκό να κυριαρχούν κάτω από το μοναδικό φως του ουρανού της Αθήνας.

Έχεις κάνει ή θα έκανες μια παράσταση καραγκιόζη με θέμα την Ελληνική Επανάσταση – σε ποιες ιστορικές «περιπέτειες» θα τον έβαζες να πάρει μέρος;  
Όπως παραδοσιακά γίνεται στο Θέατρο Σκιών, έτσι και εγώ κυρίως στα πρώτα μου βήματα, έκανα παραστάσεις από το πλούσιο ρεπερτόριο του ελληνικού Θεάτρου Σκιών σε σχέση με την Ελληνική Επανάσταση. Έχω ανεβάσει έργα όπως «Αθανάσιος Διάκος», «Μάρκος Μπότσαρης», «Παπαφλέσσας» και πολλά άλλα. Θεωρώ όμως ότι όλες αυτές οι παραστάσεις μπορούν να αναβιώσουν κυρίως για ενήλικο κοινό και με έντονο το μουσειακό τους χαρακτήρα. Αν όμως ήθελα να ανεβάσω μία αντίστοιχη παράσταση σήμερα, θα έχρηζε μιας γενναίας και ιδιαίτερης διασκευής, κυρίως για τα παιδιά.

Ποιος είναι ο αγαπημένος σου ήρωας της Ελληνικής Επανάστασης και γιατί;
Ο αγαπημένος μου ήρωας νομίζω πως είναι ο Παπαφλέσσας, λόγω της ιδιοσυγκρασίας του, αλλά κυρίως γιατί ήταν ο πρώτος την ιστορία του οποίου χρησιμοποίησα σε παράσταση, σε ηλικία 15 ετών.          

Ποια προσωπικότητα έχουμε περισσότερο ανάγκη στην εποχή μας;  
Νομίζω ότι όλοι μας έχουμε ανάγκη περισσότερο από ποτέ, να αναζητήσουμε τους δικούς μας ήρωες που θα μας κάνουν να πιστέψουμε σε μία δική μας επανάσταση.     

Ποια εικόνα έχεις ξεχωρίσει από το βιβλίο αυτό και γιατί;    
Τη ζωγραφιά της ανεξάρτητης Ελλάδας που συμβολίζει την ομορφιά του να είναι κανείς ελεύθερος.       

Αν ο όρος επανάσταση δηλώνει μια ριζική και γρήγορη μεταβολή μιας κατάστασης ποια θα ήταν μια επανάσταση του 2021;

Να φύγει ο κορωνοϊός - να ανοίξουν τα θέατρα!

Περιβάλλον, Πολιτισμός, Τέχνες , Επιστήμες, Πολιτική, Ανθρώπινα δικαιώματα: Τι προσέφερε στους τομείς αυτούς τόσο η Ελληνική Επανάσταση όσο και ο σύγχρονος Ελληνικός Πολιτισμός; Τι μπορούμε με να αποκομίσουμε, Πώς μπορούμε να συνεισφέρουμε σε παγκόσμιο επίπεδο σήμερα. Με ποιες προκλήσεις έρχεται αντιμέτωπος ένας νέος Έλληνας σήμερα;       
Τα 200 χρόνια από την Επανάσταση είναι ένα καθοριστικό ιστορικό γεγονός, γιατί παράλληλα με την αναγνώριση των αγώνων και των θυσιών του ελληνικού λαού, δημιουργεί σκέψεις και έμπνευση για το παρόν και το μέλλον της χώρας. Μέσω της παγκόσμιας γλώσσας της τέχνης, αυτός ο στοχασμός, ξεκινώντας απ την Ελλάδα, μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης σε παγκόσμιο επίπεδο.         

«Σβήνοντας ένα κομμάτι από το παρελθόν είναι σαν να σβήνεις και ένα αντίστοιχο κομμάτι από το μέλλον» είπε ο Γιώργος Σεφέρης: Πιστεύει ο σημερινός άνθρωπος στη σπουδαιότητα της ιστορίας ή θέλει να γράψει ο ίδιος ιστορία ερήμην του παρελθόντος του;            
Εδώ και χρόνια και με κύριο άξονα τη δουλειά μου στο Θέατρο Σκιών είμαι υπέρ της άποψης ότι πάντα κανείς πρέπει, πρώτα να μελετήσει και να βιώσει μέσα του τους προγόνους και έπειτα να χαράξει τον δικό του δρόμο προς τη δημιουργία και τη δική του αλήθεια, χαράζοντας με αυτόν τον τρόπο τη δική του ιστορία.    

Ποιο το περιεχόμενο για εσάς της έννοιας πατριωτισμός 200 χρόνια μετά την επανάσταση. Ή αλλιώς πώς ο σύγχρονος Έλληνας μπορεί σήμερα να κάνει πράξη την αγάπη του για την πατρίδα;
Ο πατριωτισμός είναι η αίσθηση μιας ζωντανής πραγματικότητας. Είναι κάτι που το βιώνουμε από παιδιά. Είναι αναμνήσεις, αφηγήσεις των γονιών και των παππούδων μας. Είναι η γλώσσα μας και τα τραγούδια, οι ποιητές και οι ζωγράφοι. Είναι οι τόποι και τα σύμβολα. Η αγάπη για την πατρίδα, απαλλαγμένη από καθετί εθνικιστικό, βρίσκεται μέσα μας. Φαίνεται πως η έννοια της πατρίδας έχει αρχίσει ξανά να μας αγγίζει και μάλιστα με τον ορθό τρόπο. Ίσως να είναι η ευκαιρία να μιλήσουμε στα παιδιά και στους νέους για την ευρύτερη έννοια της πατρίδας, να καλλιεργήσουμε στα παιδιά μας κοινωνική συνείδηση και υγιή πατριωτισμό. Κατά τη γνώμη μου, η τέχνη είναι ένα σπουδαίο όχημα. Η διέξοδος και η αξιοποίηση των τεχνών σε ένα τόσο σπουδαίο και ιδιαίτερο ζήτημα, σε συνδυασμό με την παιδεία είναι ο στόχος. Οι Έλληνες δεν ξέρω αν έχουν κάτι πιο σημαντικό από την αγάπη τους για την πατρίδα, ο καθένας με τον τρόπο του.

Ηλίας Καρελλάς – «1821 – Η επανάσταση και οι ήρωες» - My1821.gr