Μαρία Νεφέλη Δούκα: «Θέατρο για μένα σημαίνει ευθύνη»

Ανάμεσα στους ρόλους των δύο παραστάσεων που παίζει αυτή τη σεζόν αλλά και τα γυρίσματα για μια τηλεοπτική σειρά, η ηθοποιός Μαρία Νεφέλη Δούκα βρήκε τον χρόνο για να απαντήσει στις ερωτήσεις μας για το allyou.gr και μας πρόσφερε μια πολύ ουσιαστική συζήτηση.

«Αξύριστα πηγούνια» και «Δολοφόνοι» - δύο παραστάσεις, δύο εντελώς διαφορετικοί ρόλοι, θες να μας πεις περισσότερα για τις τωρινές σου θεατρικές εμφανίσεις;
Τα Αξύριστα Πηγούνια συνεχίζονται για 3^η χρονιά μετά τις αναβολές του κόβιντ, στο Μικρό Χορν, σε σκηνοθεσία Γιώργου Παλούμπη. Το κείμενο του Γιάννη Τσίρου, αν και γραμμένο πάνω από 20ετία, είναι εξαιρετικά επίκαιρο και απαντά στους σκοτεινούς καιρούς που διανύει το γυναικείο φύλο και τις αγριότητες που αντιμετωπίζει κάθε κορίτσι και γυναίκα σήμερα και ανέκαθεν. Υποδύομαι την Ιρίνα, μία Ρωσίδα μετανάστρια που εργάζεται ως στρίπερ για να βιοποριστεί, και το έργο σπονδυλωτά θα ξετυλίξει την ιστορία της με τους ήρωες του έργου, φανερώνοντας όλη τη βία, την ξενοφοβία και τα εγκληματικά και σεξιστικά στερεότυπα της πατριαρχικής κοινωνίας που της κατέστρεψαν τη ζωή. Πόσο πραγματικά ανυπεράσπιστη είναι μια γυναίκα ακόμη και από τους ανθρώπους που νόμιζε πως είχε κοντά της… Το έργο είναι μια καθαρή εικόνα της πραγματικότητας.

Οι «Δολοφόνοι» του Ε. Χέμινγουει σε διασκευή και σκηνοθεσία Γιώργου Σίμωνα, στο θέατρο Rabbithole, είναι μιας διαφορετικής σύστασης παράσταση. Ο σκηνοθέτης έχει μπολιάσει το σκηνικά μεταφερμένο διήγημα με αρκετά σατυρικά στοιχεία μαύρης κωμωδίας, και αναφορές στον αμερικανικό κινηματογράφο, με επιρροές από Κοέν και Ταραντίνο, δίνοντας στους χαρακτήρες του, μια πιο γελοιογραφική απόδοση. Η παράσταση συνδυάζει ζωντανή κινηματογράφηση και θέατρο ταυτόχρονα στις ενότητες του έργου, κάτι που έκανε το αποτέλεσμα μοντέρνο και παιχνιδιάρικο. Είναι μια νουάρ ιστορία στα 90s της Ιντιάνα, σε ένα diner-bar. H Προύντυ που υποδύομαι, παρά το πιο σκληρό και απροσπέλαστο ύφος της, επίσης κουβαλά πάνω της τις ταξικές και έμφυλες διακρίσεις που έχει εισπράξει από μια δυτική συντηρητική κοινωνία της Αμερικής, και απέναντι στη γυναίκα και απέναντι στον ξένο. Και στο έργο των «Δολοφόνων» τίθεται επίσης το ζήτημα: από πού και από ποιον μπορεί τελικά να επέλθει η απειλή και η βία.

Η απόφασή σου να είσαι 7 μέρες την εβδομάδα αυτό το διάστημα στο σανίδι έχει να κάνει με την απουσία από το θέατρο λόγω της πανδημίας; Πώς είναι η επιστροφή στο θέατρο και στο κοινό και πώς βίωσες τις καραντίνες;
Το θέατρο στη μετα-κόβιντ εποχή αρχίζει και ξαναπιάνει τον παλμό του, αν και ακόμη είναι θολά τα πράγματα και οι δουλειές με αβέβαιο μέλλον. Είμαι τυχερή πολύ που παρά τη μεταβατική αυτή δύσκολη περίοδο, βρέθηκα με δύο παραστάσεις. Έτυχε τα έργα αυτά να συνδυαστούν στις ημέρες και χάρηκα που ύστερα από τέτοια μακρά παύση είχα την τύχη να δουλέψω, γιατί ξέρω πόσο δύσκολο είναι ακόμη. Όλος ο καλλιτεχνικός κλάδος -και όχι μόνο- υπέφερε οικονομικά, και γενικώς, ήταν που ήταν ανέκαθεν δύσκολος ο βιοπορισμός για τους ηθοποιούς, με τις καραντίνες το κακό απόγινε. Οπότε το είχα και σαν οικονομική ανάγκη, πέρα από συναισθηματική και η επιστροφή είναι συγκινητική. Οι καραντίνες ήταν σχετικά μια μεικτή διαδικασία. Άλλοτε τις απολάμβανα σαν ξεκούραση από την πυκνότητα και την ενέργεια και το στρες της δουλειάς, και άλλοτε μετέβαινα σε μια μελαγχολία και κατατονία.

Είναι η δεύτερή σου φορά που βρίσκεσαι στα «Αξύριστα πηγούνια», ωστόσο έχει μεσολαβήσει ο κορωνοϊός, γράφει διαφορετικά μέσα σου αυτή η παράσταση τώρα εξαιτίας της συνθήκης της πανδημίας;
Λόγω της πανδημίας δεν θα το έλεγα, περισσότερο λόγω των καταιγιστικών γεγονότων με τις γυναικοκτονίες και της κτηνώδους πατριαρχίας με έχει φουντώσει. Τρομάζω με τον κόσμο στον οποίο ζούμε, τρομάζω με το ποιος είναι ο δίπλα και τι υπάρχει κάτω από την ήσυχη μάσκα του. Τα Αξύριστα Πηγούνια είναι μια φέτα αυτής της μαύρης πραγματικότητας.

Εκτός από την πανδημία ο χώρος της τέχνης έχει επηρεαστεί από τις εξελίξεις του ελληνικού #metoo, πώς βίωσες και συνεχίζεις να βιώνεις τις καταγγελίες και τις εξομολογήσεις συναδέλφων σου που έχουν υποστεί τραυματικές εμπειρίες;
Μόνο περήφανη και συγκινημένη νιώθω για τη δύναμή τους να ρίξουν το «φως» σε όλη αυτή την επί χρόνια διατηρημένη μαυρίλα και σαπίλα. Έχει πολύ πόνο αυτή η ιστορία για κάθε άνθρωπο, άντρα ή γυναίκα, που έχει προσβληθεί και κακοποιηθεί, σε οποιονδήποτε χώρο εργασίας και το κίνημα αυτό πρέπει να συνεχίσει να υφίσταται σθεναρά και σταθερά. Και φυσικά, να είμαστε πλάι στους ανθρώπους αυτούς και όχι απλοί παρατηρητές.

Πώς είναι ένα 24ωρό σου ενώ παίζεις σε παράσταση και πώς όταν είσαι πιο χαλαρή;
Όταν δεν είμαι στο θέατρο προσπαθώ απλώς να αποσυμπιέζομαι και να φτιάξω κάπως λογικούς ρυθμούς ζωής, σπιτιού.

Τι σημαίνει θέατρο για σένα και πώς αποφάσισες να γίνεις ηθοποιός;
Για μένα σημαίνει ευθύνη. Έχεις ευθύνη για αυτά που κοινωνείς στον κόσμο όταν είσαι πάνω στη σκηνή, και πάνω σε οποιοδήποτε βήμα. Ήθελα να γίνω ηθοποιός για να μιλήσoυμε -ελεύθερα- για τους ανθρώπους, για αυτά που κάνουν ο ένας στον άλλο, για τη ζωή..

Στίβος, χορός, σπουδές στη Νομική, σου αρέσει να είσαι σε κίνηση και δράση; Για να ηρεμείς μέσα σου τι σου αρέσει να κάνεις;
Επειδή ούτως ή άλλως η δουλειά του ηθοποιού έχει μπόλικη δόση φρενίτιδας (με την υγιή έννοια των έντονων συναισθημάτων), με χαλαρώνει πολύ να απομονώνομαι για να αποσυμπιεστώ, να ανατροφοδοτηθώ. Να μη μιλάω συνέχεια για τη δουλειά, και να χαλαρώνω με τους δικούς μου..

Σινεμά, θέατρο, τηλεόραση – σε ποιο είδος σου αρέσει περισσότερο να δίνεσαι και ποιες οι προκλήσεις που σου παρέχει κάθε είδος;
Αν τα συστατικά της δουλειάς είναι καλά, είναι απόλαυση όλες οι επιλογές. Μου αρέσει η κούραση κάθε δουλειάς, όταν νιώθεις ότι δουλεύεις πάνω σε κάτι ωραίο και καλό. Αγαπώ κάπως παραπάνω το θέατρο για τις δυσκολίες και τις προκλήσεις του, τη «’γύμνια»’ που έχει στον δικό του χωροχρόνο.

Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σου;

Προς το παρόν, πέρα από τις παραστάσεις, βρίσκομαι σε γυρίσματα για μία μίνι σειρά της Cosmote tv, τους «Αόρατους» σε σκηνοθεσία και σενάριο Χάρη Μαζαράκη. Θα προβληθεί τη νέα χρονιά.

Αν μπορούσες να γυρίσεις τον χρόνο πίσω θα ήθελες να αλλάξεις κάτι στη ζωή σου; Κι αν είχες μια μηχανή του χρόνου και ταξίδευες στο μέλλον, πώς θα ήθελες να σε δεις σε 10 χρόνια από τώρα;

Θα ήθελα να είμαι ευτυχής, κανείς δεν νομίζω να θέλει να ποντάρει σε κάτι άλλο... Δεν στρώνω μακρόβια πλάνα, ξέρω σε ποια χώρα ζω και τι επάγγελμα κάνω, χωρίς να το λέω απαισιόδοξα. Ό,τι άσχημο προηγήθηκε με διαμόρφωσε, δεν ξέρω αν θα μπορούσα να γλιτώσω γεγονότα και να είμαι εξαρχής πιο σοφή σε κάποια πράγματα. Ούτε εγώ ούτε κανείς πιστεύω.

Πώς φορτίζεις τις μπαταρίες σου; Από πού αντλείς: δύναμη, χαρά, αγάπη, έμπνευση;

Από τους αγαπημένους μου, τους φίλους μου, την οικογένειά μου, τα σκυλιά μου… Από συναδέλφους που κοιτάζουμε τα πράγματα και τη ζωή με τον ίδιο τρόπο, από τον κόσμο που σκέφτεται φωτεινά και συμπεριφέρεται όμορφα στους άλλους ανθρώπους και τους γύρω του. Είναι σχεδόν σπάνιες αυτές οι εικόνες, έχουμε συνηθίσει στη μιζέρια και τον αρνητισμό...