Ζέτα Δούκα: «Οραματίζομαι μια κοινωνία αξιών και ισότητας, χωρίς καθόλου κατάχρηση εξουσίας»

Η Ζέτα Δούκα δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Η αξιόλογη πορεία της στον χώρο της υποκριτικής είναι γνωστή. Ακόμη πιο σημαντική πάντως, στα μάτια (και) του υπογράφοντος, την κάνει το γεγονός ότι πρόκειται για μία μαχήτρια, που παλεύει σε ένα πολύ σκληρό μέτωπο, αυτό κατά των ανισοτήτων.

Ονειρεύεται έναν κόσμο, όπου δεν θα έχει σημασία ούτε το χρώμα του δέρματός μας, ούτε η θρησκεία μας, ούτε ο σωματότυπός μας, ούτε οι σεξουαλικές μας προτιμήσεις, ούτε τίποτα. Αυτός άλλωστε είναι ο σκοπός που αποφάσισε να γράψει τα παιδικά βιβλία «Η Έλλα και η Άλλυ».

Παράλληλα, ως γνωστόν, από την εξομολόγησή της για την ψυχολογική και λεκτική βία που είχε υποστεί από τον Γιώργο Κιμούλη σε παλιότερη συνεργασία τους, άνοιξε τον ασκό του #MeToo στο ελληνικό θέατρο.

Για όλα αυτά αλλά και για άλλα πολλά η καταξιωμένη ηθοποιός μίλησε στο allyou.gr, με την ίδια να τονίζει ότι τη γεμίζει με αίσθημα ευθύνης το γεγονός ότι από τη δική της κατάθεση άνοιξαν αρκετά στόματα στον χώρο του ελληνικού θεάτρου και όχι μόνο.

Φυσικά στην κουβέντα μας περίοπτη θέση είχε η συμμετοχή της στην παράσταση «Η κυρία επιθεώρηση», που προβάλλεται στο θέατρο Βέμπο, εξηγώντας μας τους λόγους που είναι άκρως ενθουσιασμένη με αυτόν τον θίασο, ενώ με ειλικρίνεια μας εξομολογήθηκε τις δυσκολίες που βίωσαν οι άνθρωποι του κλάδου της, τον καιρό που είχε μπει «λουκέτο» στα θέατρα, εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού.

 https://www.instagram.com/p/CVukAcbLQMA/

Είσαστε πάρα πολύ αναγνωρίσιμη ηθοποιός, καθώς έχετε πρωταγωνιστήσει σε πολλές επιτυχημένες σειρές στην τηλεόραση και επίσης είστε και αρκετά αγαπητή στο κοινό. Πώς εισπράττετε την αγάπη του κόσμου;

«Mου αρέσει όταν με προσεγγίζουν με ευγένεια και αγάπη και όταν μου μιλάνε δείχνοντας ότι έχουν καταλάβει τι προσπαθώ και εγώ να κάνω με την όποια ιδιότητά μου. Δηλαδή η αναγνωρισιμότητα και η αγάπη του κόσμου μεταφράζεται σε μένα και έχει καλύτερο παρονομαστή όταν ο κόσμος δείχνει ότι αντιλαμβάνεται τι προσπαθώ να κάνω μέσω της τέχνης ή της ενασχόλησής μου με την ΑΝΑΣΑ (Η ΜΚΟ που ίδρυσε το 2007 και ασχολείται με την αντιμετώπιση των Διαταραχών Πρόσληψης Τροφής). Πάντως νομίζω ότι η πλειονότητα του κόσμου πλέον δεν εντυπωσιάζεται από τους ανθρώπους μόνο και μόνο επειδή βρίσκονται στην τηλεόραση και τους σταματάει στον δρόμο, εκτός αν είναι έφηβοι όπου εκεί επιβάλλεται και είναι και πολύ γλυκό!

Εμένα μου μιλούν οι άνθρωποι που έχουν να μου πουν κάτι συγκεκριμένο ή βεβαίως μετά την παράσταση στο θέατρο. Και αυτό είναι που απολαμβάνω περισσότερο, την πραγματική αγάπη και το ουσιαστικό σχόλιο».

Υπήρξε κάποια παράσταση, που σας έχει μείνει αξέχαστη και θα θέλατε κάποια, αν σας δινόταν η ευκαιρία να την επαναλάβετε στο μέλλον;

Είμαι ευτυχώς από τους ανθρώπους που ως επί το πλείστον οι συνεργασίες και αυτά με τα οποία έχω καταπιαστεί μου έχουν αφήσει τις καλύτερες εντυπώσεις. Όσον αφορά στην ερώτησή σας, αν θα ήθελα να επαναλάβω κάτι στο μέλλον, αυτά θα ήταν δύο έργα.

Το πρώτο είναι η Οδύσσεια που έκανα στο Εθνικό Θέατρο και κατόπιν στο Piccolo Teatro, στο Μιλάνο. Θα ήθελα δηλαδή αυτό το έργο, το οποίο αφορά μία ελληνική ιστορία, την Οδύσσεια όπως την αφηγήθηκε ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης, Μπομπ Γουίλσον, να πάει στα πέρατα του κόσμου. Κάτι το οποίο δυστυχώς δεν έγινε, πήγε δύο φορές μέχρι το Μιλάνο. Και το δεύτερο που θα ήθελα να επαναλάβω είναι ένας διαχρονικός μονόλογος, που είναι πάντα επίκαιρος και είναι βασισμένος στο βιβλίο της Οριάνα Φαλάτσι, «Γράμμα σε ένα παιδί που δεν γεννήθηκε ποτέ». Αυτόν τον μονόλογο τον έχω παίξει κατά καιρούς σε διάφορες φάσεις της ζωής μου. Το πρώτο ανέβασμα έγινε το 2012, αλλά έχει επαναληφθεί το 2015 και το 2019 αφού απέκτησα την κόρη μου πια. Παρ’ ολο που τον έχω πάει περιοδεία και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, θεωρώ ότι έχει να πει πολλά ακόμα και να δώσει, αξίζει να επαναληφθεί και να εμπλουτιστεί. Με τον Μάνο Πετούση, τον σκηνοθέτη σκεφτόμαστε πώς μπορεί το «Γράμμα» να γίνει ακόμη πιο επίκαιρο και να επιχειρήσουμε ένα εκ νέου ανέβασμα.

Υπήρξε κάποια στιγμή για κάποιο λόγο, που σας πέρασε από το μυαλό να αποχωρήσετε από τον χώρο; 

Η απόφασή μου να γίνω ηθοποιός ήταν πολύ συνειδητή. Ήταν μονόδρομος για εμένα εφόσον δεν μπορούσα να χορέψω, να ασκήσω δηλαδή το επάγγελμα της χορεύτριας που ήθελα, λόγω τραυματισμού των γονάτων μου. Έτσι μεταπήδησα αμέσως στην υποκριτική, εγκαταλείποντας μάλιστα το στρωμένο επάγγελμα της φυσικοθεραπεύτριας, που είχα σπουδάσει στο ΤΕΙ Αθήνας. Παροχές τις δυσκολίες που κατά καιρούς αντιμετώπισα, παλεύοντας συχνά με απογοητεύσεις και ματαιώσεις, δεν σκέφτηκα ποτέ να τα παρατήσω. Το αντίθετο, υπερέβην συχνά τον εαυτό μου αναφορικά με τον επαναπροσδιορισμό μου και τελικά η ενασχόλησή μου με την υποκριτική είναι κάτι το οποίο προώθησε την αυτοκριτική και την αυτογνωσία μου. Αν με ρωτήσετε ωστόσο αν θα ήθελα να παραμείνω ηθοποιός σε όλη μου τη ζωή, θα σας έλεγα ότι θα προτιμούσα να δοκιμάσω κάτι άλλο , που ίσως δεν με χρειάζεται κάπου υποχρεωτικά ως φυσική παρουσία και μου αφήνει μεγαλύτερη άνεση σε ταξίδια, μετακινήσεις και ίσως διαμονή εκτός πόλεως.

Οι υποθέσεις με το ελληνικό #MeToo έχουν πάρει τον δρόμο της δικαιοσύνης οπότε δεν θα ήθελα να αναφερθούμε πάρα πολύ σε αυτό το κομμάτι. Απλά μόνο θα ήθελα να σας ρωτήσω αν κρίνετε ότι όλο αυτό που συνέβη θα αποτελέσει λύτρωση για τον χώρο της υποκριτικής. Και αν νιώθετε δικαίωση για το γεγονός ότι αποτελέσατε παράδειγμα και δώσατε δύναμη έστω και σε έναν άνθρωπο που υφίσταται κακοποιητικές συμπεριφορές να βγει να καταγγείλει όσα περνάει.

Ναι είναι μια πολύ μεγάλη ιστορία αυτό που λέτε. Δικαίωση είναι μία πολύ μεγάλη λέξη. Δικαίωση θα αισθανόμουν αν θα μπορούσε να γίνει πλήρη κάθαρση, όχι μόνο στον καλλιτεχνικό χώρο, αλλά γενικά σε όλους τους χώρους. Ωστόσο αισθάνομαι πολύ μεγάλη χαρά για το γεγονός ότι ξεκίνησε κάτι το οποίο δεν το φανταζόμουν ότι θα συμβεί με τη δική μου την κατάθεση. Παράλληλα όμως αισθάνομαι και πολύ μεγάλο το αίσθημα της ευθύνης για αυτόν τον λόγο. Είμαι άνθρωπος της δράσης, δεν είμαι άνθρωπος, τόσο του λόγου και μετά από όλο αυτό προσπάθησα να κάνω περισσότερα πράγματα, αισθανόμενη αυτήν την ευθύνη. Ο αριθμός των μηνυμάτων που λάμβανα, είτε από ανθρώπους που γνώριζα, είτε από άλλους που δεν γνώριζα , και οι οποίοι ήταν οι περισσότεροι, ήταν τεράστιος, και συνοψίζει την τεράστια ανάγκη που έχουν να ακουστούν και να αλλάξουν κάποια πράγματα, αντλώντας δύναμη από όπου μπορούν προκειμένου να αντιμετωπίσουν τους δικούς τους εφιάλτες. Εύχομαι κάποια στιγμή να μη χρειάζεται να μιλάμε για τέτοιες καταστάσεις. Τα θέματα της κατάχρησης εξουσίας, των κακοποιητικών συμπεριφορών και ιδίως της ισότητας, η οποία γράφεται στους νόμους αλλά δεν εφαρμόζεται σε καμία περίπτωση για πάρα πολλούς ανθρώπους και για μεγάλους πληθυσμούς, μεταξύ των οποίων και οι γυναίκες, να είναι θέματα τα οποία τα έχουμε αφήσει στο παρελθόν και έχουμε προχωρήσει μπροστά».

 https://www.instagram.com/p/CVcpKAVgH7c/

Η ελληνική τηλεόραση έχει επενδύσει στη μυθοπλασία τα τελευταία χρόνια και βλέπουμε πραγματικά αξιόλογες δουλειές, την ώρα που ο κόσμος δείχνει να γυρίζει την πλάτη στα ριάλιτι. Πώς βλέπετε αυτή τη στροφή που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια;

Κατ' αρχάς, θεωρώ ότι η μυθοπλασία είναι κάτι που ο κόσμος χρειάζεται. Όπως χρειάζεται το θέατρο, χρειάζεται να βγαίνει από τον μικρόκοσμό του και να αντιλαμβάνεται τη ζωή σε μεγαλύτερη κλίμακα, όταν αυτή μπαίνει στο σπίτι του καθένα εν είδει μυθοπλασίας μέσα από την τηλεόραση, είναι κάτι που το αγκαλιάζει.

Όμως, και πριν από 15-20 χρόνια υπήρχε πολύ μεγάλη μυθοπλασία και στη συνέχεια ήρθαν ριάλιτι που είχαν μεγάλη επιτυχία στο εξωτερικό και βρήκαν τη θέση τους στην ελληνική κοινωνία. Στη συνέχεια που έγιναν αρκετά περισσότερα τα ριάλιτι, βαρέθηκε ο κόσμος και ξαναστράφηκε στη μυθοπλασία. Άρα θεωρώ ότι η τηλεόραση κάνει κύκλους και αυτή τη στιγμή είμαστε σε έναν «καλό» κύκλο. Αλλά πιστεύω ότι αυτός ο κύκλος δεν θα συνεχίσει να υπάρχει με την ίδια μορφή. Και μολονότι δεν είμαι ο πλέον κατάλληλος για να κρίνω την ελληνική τηλεόραση γιατί δεν παρακολουθώ, από αυτήν μου λείπουν οι ουσιαστικές εκπομπές που αντανακλούν στην πραγματική ανάγκη της κοινωνίας για μία ουσιαστική αλλαγή σε σημαντικά θέματα όπως η ισότητα, η αξιοκρατία, το περιβάλλον, ο εθελοντισμός, που κάνουν ολοένα και πιο δυναμικά την εμφάνισή τους στο διαδίκτυο αλλά η τηλεόραση ακόμη δεν τα φιλοξενεί. Αυτά θεωρώ ότι λείπουν από την τηλεόραση· δεν θέλω να υπάρχει απλά ντιμπέιτ ανάμεσα στη μυθοπλασία και τα ριάλιτι. Μακάρι οι καναλάρχες και παραγωγοί να το αντιληφθούν και να προχωρήσουν σε κάτι φρέσκο και ωραίο.

Τι σας κάνει να αποσυμπιέζεστε από τα προβλήματα της καθημερινότητας; Πως χαλαρώνετε;

Κάνοντας απλά και καθημερινά πράγματα όπως είναι ένας περίπατος, να φάω ένα φαγητό ή να πιώ ένα ποτό με αγαπημένους ανθρώπους, που με χαλαρώνουν και οι συζητήσεις μαζί τους με ευχαριστούν. Μου αρέσει όμως και η παρέα με τον εαυτό μου, κάνοντας γυμναστική ή διαβάζοντας βιβλία. Η ανάγνωση βιβλίων είναι στην καθημερινότητά μου, διαβάζω απαραιτήτως κάθε βράδυ πριν κοιμηθώ. Και φυσικά αφιερώνω χρόνο στην οικογένειά μου και το παιχνίδι μου με την κόρη μου, Θάλεια.

Πρόσφατα είχατε επέτειο με τον σύζυγό σας! Κλείσατε τα οκτώ χρόνια μαζί αν δεν κάνω λάθος! Καταλάβατε από την πρώτη στιγμή της γνωριμίας σας ότι αυτός ο άνθρωπος θα ήταν αυτός που θα κάνατε οικογένεια;

Δεν ήμουν από τους ανθρώπους που οραματιζόμουν οικογένεια και παιδιά. Πίστευα και πιστεύω στη ροή της ζωής και θεωρώ ότι πρέπει πάντα να έχεις ανοιχτό το μυαλό σου και τις κεραίες σου, προκειμένου να αντιληφθείς αυτό που σου έρχεται. Με αυτήν την έννοια στη ερώτησή σας θα πω όχι. Κατάλαβα όμως ότι ο Μιχάλης είναι ένας άνθρωπος πολύ ειλικρινής, πολύ ανοιχτός, παρών σε οτιδήποτε έλεγε και έκανε, όποτε όταν με βρήκε στο κεφάλι η κεραμίδα της μητρότητας, είχα δίπλα μου έναν άνθρωπο που τον φαντάστηκα ιδανικό πατέρα για το παιδί μου. Επομένως, τα έφερε η ζωή έτσι. Και γενικώς επειδή η φιλοσοφία μου είναι να σκέφτομαι καλά πράγματα και για εμένα και για τους άλλους, θεωρώ ότι η ζωή θα μου τα φέρει, τα περιμένω, αφού έχω στρώσει, κατά μία έννοια, τον δρόμο».

 https://www.instagram.com/p/CVXiOHOAaGV/

Πώς βιώσατε την περίοδο του κορωνοϊού με τα lockdowns; Ο κλάδος σας ήταν από αυτούς που επλήγησαν περισσότερο. Πώς σας επηρέασε εσάς αυτή η μακρά περίοδος της αποχής από τα θεατρικά δρώμενα; Το σίγουρο είναι ότι θα σας… χόρτασε η κορούλα σας.

Το είπατε και μόνος σας: ο κλάδος μας ήταν από αυτούς που επλήγησαν περισσότερο. Και οικονομικά, δεν ήταν κάτι το οποίο το αντέχουμε πλέον. Φτάσαμε στο σημείο μηδέν, από πλευράς εισροής χρημάτων στο σπίτι από το επάγγελμά μας. Χαιρόμαστε που άνοιξαν τα θέατρα, χαιρόμαστε που παίρνουμε τη ζωή μας και πάλι στα χέρια μας, χαιρόμαστε που μπορούμε να εκφραζόμαστε ξανά καλλιτεχνικά και να βλέπουμε τον κόσμο στο θέατρο. Ο κόσμος έχει αγκαλιάσει το θέατρο φέτος, τουλάχιστον αυτό, δείχνει. Μακάρι να συνεχιστεί έτσι.

Να σημειώσουμε επίσης ότι το θέατρο είναι ο μόνος χώρος που τηρούνται απολύτως- ίσως και σε υπερβολικό βαθμό σε σύγκριση με άλλους χώρους διασκέδασης- τα μέτρα προστασίας όποτε ο κίνδυνος μετάδοσης είναι πολύ μικρότερος.
Πρωταγωνιστείτε σε μία αξιόλογη θεατρική παράσταση. Μιλήστε μας λίγο γι' αυτήν…

Είναι στο θέατρο Βέμπο, η παράσταση «Η κυρία επιθεώρηση» του Μάκη Δελαπόρτα και του Στέλιου Παπαδόπουλου. Πρόκειται για μία αναδρομή των καλύτερων στιγμών της επιθεώρησης από το 1908, όπου εμφανίστηκε η Μαρίκα Κοτοπούλη, με τον ύμνο - τραγούδι στη γυναικεία ισότητα «Εγώ είμαι η νέα γυναίκα» στα θεατρικά δρώμενα τότε, μέχρι και τη μεταπολίτευση (όπου ολοκληρώνεται ουσιαστικά η χρυσή εποχή της), αφουγκραζόμενη όμως και τον παλμό της σύγχρονης εποχής! Η επιθεώρηση είναι ένα αμιγώς ελληνικό θεατρικό είδος. Πρωτοστατούσε ιδίως τις δεκαετίες του 50’ και του 60’. Ασκούσε μοναδική πολιτική και κοινωνική κριτική, ανεβοκατέβαζε κυριολεκτικά κυβερνήσεις, ήταν φαντασμαγορική, είχε μοναδική αίγλη! Έγραφαν και έπαιζαν στην επιθεώρηση οι μεγαλύτεροι πρωταγωνιστές. Τα καλύτερα τραγούδια γράφτηκαν για την επιθεώρηση και πρωτοακούστηκαν εκεί. Είμαι πολύ χαρούμενη, γιατί εκτός του ότι συμμετέχω, σε έναν θίασο, μία παράσταση που περνάμε πάρα πολύ όμορφα και διασκεδάζουμε και εμείς μαζί με τον κόσμο, μαθαίνουμε και πάρα πολλά πράγματα, όπως το γεγονός ότι η παγκόσμια ιστορία αλλά και της Ελλάδας κάνει κύκλους και εντέλει λίγα πράγματα έχουν αλλάξει επί της ουσίας, ευτυχώς ή δυστυχώς…Ο θίασος αποτελείται από τον Μάκη Δελαπόρτα, τον Γιάννη Ζουγανέλη, τον Κώστα Μακεδόνα, τον Παναγιώτη Πετράκη, την Ελένη Καστάνη, την Νίνα Λοτσάρη, την Πηνελόπη Αναστασοπούλου και εμένα. Υπάρχουν έξι χορευτές επί σκηνής με επικεφαλής τον Θοδωρή Πανά που έχει κάνει και τις χορογραφίες και έξι μουσικούς, με τον μαέστρο μας τον Κωνσταντίνο Παγιάτη. Τα σκηνικά μας είναι της Δέσποινας Βολίδη, τα φώτα του Λευτέρη Παυλόπουλου και τα κοστούμια που έχει οραματιστεί ο Μάκης Δελαπόρτας, έχουν κατασκευαστεί από το Βεστιάριο και την Σήλια Δεμίρη και τα έχει επιμεληθεί η Δήμητρα Σταυρίδη.

Πρόσφατα όμως κάνατε και ένα διαφορετικό βήμα στην καριέρα της, με τη συγγραφή δύο βιβλίων. Τι μηνύματα θέλετε να περάσετε μέσω αυτού του νέου εγχειρήματός σας;

Έγραψα δύο παιδικά βιβλία που κυκλοφορούν από την Key Books. Το ένα έχει τίτλο «Έλλα & Άλλυ: Είσαι φίλη μου » και το άλλο «Έλλα & Άλλυ: Είσαι δυνατή». Είναι βιβλία τα οποία μιλούν για τη δύναμη της φιλίας, για τη γυναικεία υποστήριξη, για την αποδοχή της διαφορετικότητας. Οι ηρωίδες είναι δύο κοριτσάκια εφτά κι οκτώ χρονών, η Έλλα και η Άλλυ αντίστοιχα, το ένα από την Ελλάδα και το άλλο από την Αιθιοπία, που βρίσκονται στο σχολείο και γίνονται φίλες, με έναν μοναδικό και υπέροχο τρόπο, αλληλοεπιδρώντας θετικά, όπως μόνο οι αληθινοί φίλοι μπορούν να κάνουν.

Πριν λίγες ημέρες έγινε η παρουσίαση τους, στο 3ο δημοτικό σχολείο Χαϊδαρίου. Η επιλογή του σχολείου δεν έγινε τυχαία αφού πρόκειται για εάν σχολείο, που φιλοξενεί προσφυγόπουλα από τη Συρία. Στην ευρύτερη περιοχή, κοντά στο Χαϊδάρι, υπάρχει δομή φιλοξενίας Σύριων προσφύγων και τα σχολεία της έχουν πολλά προσφυγόπουλα. Είναι πάρα πολύ σημαντικό λοιπόν, στις ηλικίες των παιδιών μας και ιδιαίτερα από 3 ετών που κοινωνικοποιείται κανονικά και αρχίζει να αντιλαμβάνεται ουσιαστικά τον κόσμο, να τους μιλάμε για την ισότητα και για το πως όλοι οι άνθρωποι είμαστε υπέροχα διαφορετικοί αλλά ουσιαστικά ίσοι. Δεν έχει σημασία ούτε το χρώμα του δέρματός μας, ούτε η θρησκεία μας, ούτε ο σωματότυπός μας, ούτε η σεξουαλική μας προτίμηση, ούτε τίποτα από όλα αυτά. Σημασία έχει η μόνο η αγάπη, η κατανόηση, η αλληλεγγύη, η βοήθεια που μπορείς να προσφέρεις στον άλλον προκειμένου να γίνεις κι εσύ καλύτερος και πιο χρήσιμος άνθρωπος σ αυτή τη μικρή ζωή που ζούμε. Τα βιβλία «Έλλα&Άλλυ» κυκλοφορούν σε όλα τα βιβλιοπωλεία και στο σάιτ της Key Books - Βιβλία για ανοιχτά μυαλά.