Η πολιτιστική μας κληρονομιά έχει άρωμα… μαστίχας!

Όπως κάθε Μ.Παρασκευή, αυτή την ημέρα -όπου και αν βρίσκεσαι στην Ελλάδα- υπάρχει μια πιο «βαριά» ατμόσφαιρα. Και αυτό γιατί, η σημερινή μέρα είναι αφιερωμένη στην αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου και στην Ακολουθία του Επιταφίου. Κάθε τόπος, σε όλη την Ελλάδα, συμμετέχει σε αυτόν τον βουβό θρήνο και ακολουθεί με την σειρά του τα έθιμά του. Εγώ σήμερα θα σε πάω "βόλτα" σ' έναν Επιτάφιο από έναν τόπο πολύ αγαπημένο μου: Τη Χίο.

Η Χίος, πέρα από τον φημισμένο Ρουκετοπόλεμο που πραγματοποιείται στην περιοχή της Βροντάδου την ημέρα της Ανάστασης, έχει και πολλά άλλα ενδιαφέροντα έθιμα, που μπορεί να απολαύσει κανείς κατά την διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας. Κοίτα, δεν θα σου κρύψω ότι δεν πιστεύω στον Θεό. Για να είμαι πιο ακριβής, δεν είναι ότι δεν πιστεύω στην ύπαρξη μιας -πιθανής- δύναμης μεγαλύτερης από εμάς, αλλά κυρίως στην εκκλησία. Νιώθω ότι την πίστη μας πρέπει να την ορίζουμε εμείς. Να υπάρχει και να "βαδίζει" σύμφωνα με τα δικά μας πιστεύω. Να υπάρχει -αν θες- μια «δημοκρατική» αντιμετώπιση στο τι είναι «σωστό» και τι όχι. Παρόλα αυτά, λόγω του ότι βρίσκομαι στο νησί μου, έχω την ανάγκη, ημέρες σαν αυτές, να τιμήσω τον τόπο μου. Νιώθω σχεδόν, ότι του το οφείλω. Ίσως γιατί σε αυτόν «μεγάλωσα» (στην πραγματικότητα μεγάλωσα στην Αθήνα). Έτσι, λοιπόν, μια μέρα σαν αυτή που ειδικά φέτος, έχει άλλη σημασία για εμένα, άλλη βαρύτητα και σύνδεση, θα "γυρίσω" τα μέρη αυτά που τιμούν τα παραδοσιακά του έθιμα, με τον πιο μεγαλειώδη τρόπο. Ελπίζω, λοιπόν, έστω και πνευματικά, να με ακολουθήσεις και σήμερα. Πίστεψέ με, δεν θα το μετανιώσεις…

Αρχικά, η ημέρα μου θα ξεκινήσει από το χωριό μου, τα Καρδάμυλα. Από τα ξημερώματα της Μ.Παρασκευής, οι γυναίκες του χωριού ξενυχτούν στην εκκλησία «ντύνοντας» και φτιάχνοντας τον Επιτάφιο της ενορίας, με μοσχοβολιστά λουλούδια. Έτσι, κάθε πιστός –ή μη- μπορεί από το πρωί της Παρασκευής να προσκυνήσει και να τους θαυμάσει. Έτσι, λοιπόν, θα κάνω και εγώ. Θα προτιμήσω αυτόν στα Άνω Καρδάμυλα, στην εκκλησία του Αγ.Λουκά, όπου ξέρω ότι η πολυαγαπημένη μου κ. Ευτυχία, θα έχει βάλει... το χεράκι της και την αγάπη της, για να δείχνει άψογος!

Έπειτα, με έναν καπουτσίνο στο χέρι (που θα μου φτιάξει η αγαπημένη μου ξαδέρφη, Αναστασία, στο καφέ που δουλεύει, την Αποθήκη, που κάνει -χωρίς αμφιβολία- τον καλύτερο καπουτσίνο του κόσμου!) είμαι έτοιμη να φύγω για την χώρα του νησιού. Μια γρήγορη βόλτα στην Απλωταρία (την κεντρική αγορά του νησιού) για τα τελευταία ψώνια των ημερών, μια γρήγορη στάση για τους πιο φημισμένους και γευστικούς λουκουμάδες του νησιού, στο ζαχαροπλαστείο Μανάρα (Αρχέρμου 2) και οι υποχρεώσεις της ημέρας έχουν ολοκληρωθεί. Τώρα, λοιπόν μπορώ peacefully να απολαύσω την υπόλοιπη βόλτα μου.

Φυσικά, μετά από τόση διαδρομή και ποδαρόδρομο, χρειάζομαι λίγη ενέργεια. Και το φαγητό είναι η λύση και για αυτό! Το μέρος που πρόκειται να επισκεφτώ το περιμένω πώς και πώς (έχω ήδη κλείσει τραπέζι από την προηγούμενη ημέρα). Ο Χότζας (Κονδύλη 3) είναι μια από τις πιο παλιές ταβέρνες του νησιού. Εδώ και τέσσερις γενιές, η ίδια οικογένεια μαγειρεύει εξαιρετικά φαγητά, ιδανικά για να συνοδεύσει κανείς το ουζάκι του. Από το χταποδάκι κατσαρόλας, μέχρι και τις μελιτζάνες ιμάμ, αλλά και τα άπειρα ακόμη λαχταριστά πιάτα του, λέω να είμαι φειδωλή στις διατροφικές μου επιλογές, λόγω της ημέρας.

Εφόσον, λοιπόν, μπορώ να… μετακινηθώ από το ένα μέρος στο άλλο, μετά από το τόσο φαγητό και αφού βρίσκομαι ήδη στην Χώρα, δεν υπάρχει περίπτωση να μην κάνω μια βόλτα στον μοσχοβλολιστό Κάμπο. Τα πέτρινα αρχοντικά των κατοίκων σε συνδυασμό με τις μυρωδιές από τα εσπεριδοειδή που υπάρχουν παντού σε αυτή την περιοχή, η βόλτα αυτή –όσες φορές και αν την κάνω- μοιάζει να είναι σχεδόν βγαλμένη από παραμύθι. Εννοείται ότι και δεν γίνεται να μην περάσω και από το φημισμένο Αργέντικο, ένα παλιό χιώτικο palazzo, πρώην κατοικία του Γενοβέζου κυβερνήτη αρχιγερακάρη του Μεσαίωνα, που έχει πλέον μετατραπεί στον πιο εντυπωσιακό ξενώνα. Ψηλοί πέτρινοι τοίχοι, ψηφιδωτές πόρτες και πατώματα, ταβάνια με νωπογραφίες, όλα αλληλοσυμπληρώνονται με έναν μαγευτικό σχεδόν τρόπο, δημιουργώντας ένα καταπληκτικό μέρος για να επισκεφθεί κανείς.

Το βράδυ, μετά από μερικές ώρες ξεκούρασης και ανασυγκρότησης όλων όσων έχω δει ως τώρα, ήρθε η στιγμή του Επιταφίου. Φέτος, θα επισκεφθώ αυτόν της Νέα Μονής. Η ακολουθία του Επιταφίου στην Νέα Μονή έχει χαρακτηριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO. Υπό το φως των κεριών μόνο, και τους ψαλμούς των μοναχών, η ατμόσφαιρα και η ακολουθία προβλέπεται να είναι άκρως μυσταγωγική και κατανυκτική.

Και για άλλη μια φορά, μετά από μια βόλτα στο μέρος όπου έχω αγαπήσει περισσότερο απ΄όλα, θα βρεθώ σε μέρη που αν και γνώριμα, είναι -κάθε φορά- διαφορετικά. Γιατί, καμιά φορά, αυτή είναι και η μαγεία της ζωής. Αυτό που μέχρι τώρα γνώριζες και ζούσες, πάντα έχει και μια διαφορετική πλευρά. Καλή ή κακή, δεν έχει σημασία. Αρκεί να μπορούμε να βλέπουμε κάθε φορά τον κόσμο, με άλλη ματιά.

Καλό Πάσχα!