8 βιβλία για τις 8 Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας

Η 8 Μαρτίου έχει καθιερωθεί εδώ και χρόνια ως η Παγκόσμια Ημέρα των Γυναικών, μια μέρα όχι γιορτής, αλλά ουσιαστικής διεκδίκησης και αγώνα για το πολύπαθο και πάντα επίκαιρο φεμινιστικό ζήτημα, την ισότητα και την αποβολή της έμφυλης βίας και της πολυποίκιλης ανασφάλειας επιβίωσης για εκατομμύρια γυναίκες και θηλυκότητες απ’ άκρη σ’ άκρη στον κόσμο. Πιο ευάλωτες μπροστά στη βία ενός εγγενώς πατριαρχικού παγκόσμιου συστήματος οργάνωσης των κοινωνιών δεν είναι άλλες από τις μετανάστριες, τις πρόσφυγες, τις ανάπηρες, τις τρανς, τις άστεγες, τις άνεργες και τις επισφαλώς εργαζόμενες γυναίκες, που τα τελευταία χρόνια υψώνουν το ανάστημά τους οργανώνοντας φεμινιστικές απεργίες, κινητοποιήσεις, δράσεις, συνελεύσεις και κάθε λογής αντιστάσεις, διεκδικώντας τα στοιχειώδη, για μια ζωή με αξιοπρέπεια για όλες.

Σύμφωνα με την πρώτη πανευρωπαϊκή έρευνα δεδομένων για τις γυναικοκτονίες από το Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR), την Εφημερίδα των Συντακτών και 18 ακόμη δημοσιογραφικών ομάδων, η Ελλάδα σημείωσε το 2021 την υψηλότερη αύξηση στην Ευρώπη αναφορικά με τις γυναικοκτονίες, με ένα τρομακτικό ποσοστό που άγγιξε το 187,5% και με την έξαρση της σωματικής και σεξουαλικής βίας κατά γυναικών στο διάστημα της πανδημίας να σημειώνει επίσης εντυπωσιακά αρνητικά ποσοστά.

Με όλα τα παραπάνω κατά νου, αλλά και με τα φεμινιστικά συνθήματα #NiUnaMenos, #NosotrasParamos, #WeStrike, #VivasNosQueremos, #TimesUp και πολλά ακόμη να δίνουν κουράγιο και όραμα για τις διεκδικήσεις του μέλλοντος, το Avopolis επιλέγει 8 πρόσφατες θεωρητικές και λογοτεχνικές εκδόσεις-συμβολή στο φεμινιστικό ζήτημα.

Έμφυλη βία – Βία κατά των γυναικών

Συλλογικός τόμος των Ντίνα Βαΐου, Γεωργία Πετράκη και Μαρία Στρατηγάκη

Εκδόσεις Αλεξάνδρεια

Aφιερωμένος στη μνήμη της Καίτης Παπαρρήγα-Κωσταβάρα, πρωτοπόρου φεμινίστριας στον αγώνα για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, o συλλογικός τόμος των Ντίνα Βαΐου, Γεωργία Πετράκη και Μαρία Στρατηγάκη περιλαμβάνει είκοσι κείμενα που βασίζονται σε πρωτότυπες ερευνητικές εργασίες στο πεδίο της βίας κατά των γυναικών και της έμφυλης βίας, πολύτιμη συμβολή στη συζήτηση του γυναικείου ζητήματος. Χωρισμένο σε τρεις θεματικές ενότητες, το βιβλίο ασχολείται με μια κριτική ματιά στο υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο για τις βασικές μορφές βίας κατά των γυναικών, στις δημόσιες πολιτικές για την πρόληψη και καταπολέμηση αυτής σε Ευρώπη και Ελλάδα, στις διακρίσεις που βιώνουν οι γυναίκες ως ενεργά υποκείμενα σε διαφορετικά πεδία εξουσίας, σε συνάρτηση με έννοιες όπως η τάξη, το έθνος, η φυλή και η θρησκεία, αλλά και στο πεδίο του δημόσιου λόγου που συγκροτεί από μόνος του αναπαραστάσεις της έμφυλης βίας.

Φεμινισμός για το 99%: Μανιφέστο

Cinzia Arruzza, Tithi Bhattacharya και Nancy Fraser

Εκδόσεις Εκτός Γραμμής

Μετάφραση: Γιώργος Καλαμπόκας, Αφροδίτη Χριστοδουλάκου

Γραμμένο το 2019, λίγο μετά το ξέσπασμα του διεθνικού κινήματος της 8 Μαρτίου το 2017 και των φεμινιστικών κινητοποιήσεων που πραγματοποιήθηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο, το Φεμινισμός για το 99%: Μανιφέστο των Cinzia Arruzza, Tithi Bhattacharya και Nancy Fraser επιχειρεί τη σύσταση ενός σύγχρονου, μαρξιστικού μανιφέστο για τον μαχητικό φεμινισμό του 21^ου αιώνα, που στόχο έχει την ανατροπή κάθε μορφής έμφυλης καταπίεσης μέσα από τον αγώνα για την ανατροπή του καπιταλισμού. Μια επανανοηματοδότηση της ταξικής πάλης, με νέους όρους και στρατηγικούς στόχους για την κοινωνική πλειοψηφία, που λαμβάνουν υπόψη ζητήματα που τις προηγούμενες δεκαετίες αποσιωπούνταν, όπως το φύλο, η σεξουαλικότητα, η αναπηρία και η οικολογία.

I still love H.E.R.: Τι μου έμαθε για τον σεξισμό και την αρρενωπότητα η ραπ

Κώστας Σαββόπουλος

Εκδόσεις Red N’ Noir

Υποψήφιος διδάκτορας Πολιτικής Επιστήμης στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, ο Κώστας Σαββόπουλος εξέδωσε τον Σεπτέμβριο του 2022 μια μελέτη σχετικά με τα μαθήματα που μπορεί να λάβει κανείς σχετικά με τον σεξισμό και την αρρενωπότητα, ακούγοντας ένα από τα ομολογουμένως πιο παρεξηγημένα μουσικά είδη των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών, το rap. Το βιβλίο αποτελεί ουσιαστικά τη διπλωματική εργασία του ίδιου, που εκπονήθηκε στα πλαίσια του μεταπτυχιακού Πολιτικής Φιλοσοφίας και Θεωρίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, και σε αυτό παρουσιάζονται κεφάλαια που ασχολούνται με τα παραδείγματα της macho rap κουλτούρας, τον γυναικείο λόγο στο hip hop, αλλά και την εγχώρια πραγματικότητα σε μια όλο και πιο αναπτυσσόμενη σκηνή.

Ο Άντρας Μου

Rumena Bužarovska

Εκδόσεις Gutenberg (Σειρά Aldina)

Μετάφραση: Αλεξάνδρα Ιωαννίδου

Η Rumena Bužarovska υπογράφει στο νέο βιβλίο της σειράς Aldina έντεκα ιστορίες-παραλλαγές της πατριαρχίας, που ακροβατούν ανάμεσα στον ρεαλισμό και τον σουρεαλισμό, την κωμωδία και το δράμα, και παρουσιάζουν γυναίκες που μιλούν για τους συντρόφους και συζύγους τους, πλάθοντας οι ίδιες τα πορτρέτα τους. Γραμμένο από μια από τις πλέον αναγνωρίσιμες γυναικείες πένες των Βαλκανίων και μεταφρασμένο ήδη σε δεκάδες χώρες του κόσμου.

Αναμνήσεις Ενός Κοριτσιού

Annie Ernaux

Εκδόσεις Μεταίχμιο

Μετάφραση: Ρίτα Κολαΐτη

Η νομπελίστρια και σημαντικότατη φεμινίστρια συγγραφέας, Annie Ernaux, επιστρέφει στις Αναμνήσεις Ενός Κοριτσιού στο καλοκαίρι του 1958, το καλοκαίρι της πρώτης της νύχτας με έναν άνδρα όταν εκείνη ήταν δεκατεσσάρων ετών. Μέσα από τη φόρμα του autofiction, η ίδια εξερευνά με απόσταση ετών το αίσθημα της επιθυμίας και του πόθου, όπως αυτό βιώνεται από μια νεαρή γυναίκα, ανακαλύπτοντας παράλληλα πώς η ντροπή, η ταπείνωση, η προδοσία, αλλά και η χειραφέτηση της ίδιας την οδήγησαν στο να ξεκινήσει να γράφει, για να βρεθεί στο σήμερα στο πάνθεον της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

Ξανθές Ρίζες

Bernardine Evaristo

Εκδόσεις Gutenberg (Σειρά Aldina)

Μετάφραση: Αλέξης Καλοφωλιάς

Λίγα χρόνια μετά το μοναδικό Κορίτσι, γυναίκα, άλλο, η βραβευμένη με Booker, Bernardine Evaristo, επιστρέφει με ακόμη ένα μυθιστόρημα, που κυκλοφορεί και πάλι από τις Εκδόσεις Gutenberg και τη σειρά Aldina. Σε αυτό, παρακολουθούμε την εντεκάχρονη Αγγλίδα Ντόρις, η οποία και πέφτει θύμα απαγωγής στη χώρα της και οδηγείται από μαύρους δουλέμπορους στον «Νέο Κόσμο» μαζί με άλλους λευκούς για να δουλέψουν ως σκλάβοι στις φυτείες μαύρων μεγαλοκτηματιών. Τι θα γινόταν λοιπόν αν οι λευκοί γίνονταν δούλοι των μαύρων; Σε αυτό επιχειρεί να απαντήσει η Evaristo, σε ακόμη ένα συγγραφικό της έργο που τονίζει όπως και στο Κορίτσι, γυναίκα, άλλο τον εγγενή ρατσισμό πάνω στον οποίο βασίστηκαν οι κοινωνίες του σήμερα και που φυσικά περιπλέκεται περαιτέρω από τις έμφυλες διακρίσεις. 

Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης: Το ανθρώπινο δικαίωμα των γυναικών σε μια ζωή χωρίς βία

Χριστίνα Α. Τσακιστράκη

Εκδόσεις Νήσος (Σειρά Πολιτείες)

Στο Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης: Το ανθρώπινο δικαίωμα των γυναικών σε μια ζωή χωρίς βία, η Χριστίνα Α. Τσακιστράκη παρουσιάζει μια ενδελεχή μελέτη γύρω από τους βασικότερους σταθμούς γύρω από το κορυφαίο διεθνές κανονιστικό κείμενο της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, που συντάχθηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης με ορίζοντα τη θεμελίωση τεσσάρων βασικότατων πυλώνων για τις ζωές των γυναικών και των θηλυκοτήτων και την αξιοπρεπή διαβίωσή τους σε έναν κόσμο δίχως έμφυλη βία. Αυτοί δεν είναι άλλοι από την πρόληψη, την προστασία των θυμάτων, τη δίωξη των δραστών, αλλά και τη χάραξη πολιτικών για την αντιμετώπιση της βίας κατά γυναικών, σε έναν τόμο που παρουσιάζει αναλύσεις όπως και επιχειρήματα της φεμινιστικής θεωρίας του δικαίου που όλοι και όλες οφείλουμε να γνωρίζουμε.

Η Αθέατη Εργασία των Γυναικών στη Συγκρότηση της Πόλης: Όψεις της Αθήνας μετά τη Μεταπολίτευση

Ντίνα Βαΐου

Εκδόσεις Αλεξάνδρεια

Πώς ακριβώς συνέβαλαν οι γυναίκες στη συγκρότηση της πόλης των Αθηνών, μέσα από την μονίμως αθέατη, απλήρωτη και εντελώς απαξιωμένη εργασία τους ανά τα χρόνια; Σε αυτό απαντά η Ντίνα Βαΐου μέσα από το βιβλίο της που κυκλοφόρησε στο τέλος του 2021, εκκινώντας από τη Μεταπολίτευση και συνεχίζοντας την έρευνά της μέχρι την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο του 2015, σε μια προσπάθεια αναζήτησης του πώς οι σύνθετες έμφυλες ταυτότητες και υποκειμενικότητες συγκροτούν τελικά την πόλη και το αίσθημα της αστικότητας όπως το γνωρίζουμε σήμερα.

8 βιβλία για τις 8 Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (avopolis.gr)