ΠΡΟΤΑΣΗ ΗΜΕΡΑΣ
«Να ονειρεύομαι το αδύνατο, αυτή είναι η επιδίωξή μου» Μιγκέλ ντε Θερβάντες
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου, θυμόμαστε τον μπαμπά του πιο ονειροπόλου ήρωα, που πέθανε στις 23 Απριλίου 1616
Η 23η Απριλίου έχει καθιερωθεί διεθνώς από την UNESCO ως Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου, αφιερωμένη σε δύο μεγάλους δημιουργούς της παγκόσμιας λογοτεχνίας που «έφυγαν» την ίδια ημέρα (23 Απριλίου 1616) από τη ζωή, τους Ουίλιαμ Σαίξπηρ και Μιγκέλ ντε Θερβάντες.
«Ο χρόνος έχει περισσότερη δύναμη να αναιρέσει και να αλλάξει τα πράγματα από ό,τι η ανθρώπινη βούληση». Ακόμα και να μην τον έχεις διαβάσει δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχεις ακουστά τον ήρωά του – που ακόμα και σήμερα παραμένει σύμβολο του ρομαντισμού, της ουτοπίας και της δικαιοσύνης.
Ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες Σααβέδρα (Miguel de Cervantes Saavedra) γεννήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 1547 και πέθανε στις 23 Απριλίου 1616 κι ήταν Ισπανός συγγραφέας, ο οποίος θεωρείται ευρέως ως ο μεγαλύτερος συγγραφέας στην ισπανική γλώσσα και ο κατ' εξοχήν μυθιστοριογράφος παγκοσμίως. Το έργο του ανήκει χρονικά στην «χρυσή εποχή» (περ. 1492-1648) της Ισπανίας, κατά την οποία παρατηρήθηκε εξαιρετική άνθηση στις τέχνες. Το διασημότερο μυθιστόρημά του, ο Δον Κιχώτης, συγκαταλέγεται στα κλασικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, μεταφρασμένο σε περισσότερες από εξήντα γλώσσες και έχοντας υποβληθεί σε συστηματική ανάλυση και κριτικό σχολιασμό από τον 18ο αιώνα.
Ο Θερβάντες γεννήθηκε στο Αλκαλά ντε Ενάρες, περίπου 30 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Μαδρίτης, τέταρτος από τα συνολικά επτά παιδιά της οικογένειάς του. Τα νεανικά του χρόνια, για τα οποία διαθέτουμε ελάχιστες πληροφορίες, χαρακτηρίστηκαν από τις πολυάριθμες μετακινήσεις της οικογένειας σε διαφορετικές ισπανικές πόλεις. Τα παλαιότερα λογοτεχνικά έργα του χρονολογούνται το 1568, ενώ το πρώτο μυθιστόρημα του, Γαλάτεια, εκδόθηκε το 1585. Από το 1570, και για αρκετά χρόνια, πρόσφερε τις υπηρεσίες του ως επαγγελματίας στρατιώτης, λαμβάνοντας μέρος στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου ως υπαξιωματικός του πολεμικού πλοίου Μαρκέσα (Marquesa), στην πολιορκία της Κέρκυρας (1571), καθώς και στην εκστρατεία της Τύνιδας. Κατά την επιστροφή του στην Ισπανία, εργάστηκε στην Αυλή του Φιλίππου Β' ως φοροεισπράκτορας, ενώ λίγα χρόνια αργότερα εκδόθηκε ο πρώτος τόμος του Δον Κιχώτη (1605), έργο που τον καθιέρωσε στο λογοτεχνικό κόσμο. Το 1607 εγκαταστάθηκε στη Μαδρίτη, όπου ολοκλήρωσε το μεγαλύτερο μέρος του λογοτεχνικού έργου του και έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του.
Το κλασικό βιβλίο του Δον Κιχώτη είναι πάντα επίκαιρο και διαχρονικό, και είναι κατάλληλο για όλες τις ηλικίες καθώς κυκλοφορεί σε πολλές διασκευές που ανταποκρίνονται σε όλα τα στάδια της αναγνωστικής ανάπτυξης!
Είναι το πρώτο μυθιστόρημα που εκτυπώθηκε, το οποίο εκδόθηκε σε δυο μέρη, το 1605 και το 1615. Είναι ένα από τα μυθιστορήματα που επηρέασαν σημαντικά την ισπανική λογοτεχνία και παραμένει ένα από τα πιο εμπνευσμένα έργα της νεότερης δυτικής λογοτεχνίας.
Για να δούμε για ποιους άλλους λόγους ο Δον Κιχώτης παραμένει ακόμα διαχρονικό και κλασικό έργο, για παιδιά και μεγάλους θυμόμαστε μερικές χαρακτηριστικές του φράσεις και μαθαίνουμε πολύτιμα πράγματα διαβάζοντάς τον:
«Μην αγαπάς αυτό που είσαι, αλλά αυτό που μπορείς να γίνεις».
«Τα γεγονότα, καλέ μου Σάντσο, είναι οι εχθροί της αλήθειας».
«Τα μάτια, αυτές οι σιωπηλές γλώσσες της αγάπης».
«Η απουσία, αυτή η κοινή θεραπεία για την αγάπη…»
«Πάντα μου έλεγαν, Σάντσο, ότι το να κάνεις καλό σε χαμερπείς ανθρώπους είναι σαν να χύνεις νερό στη θάλασσα».
«Να σωπαίνει εκείνος που έδωσε, να μιλάει εκείνος που πήρε».
«Ποτέ μην παρακαλάς για κάτι που έχεις τη δύναμη να το κερδίσεις».
«Το να είσαι έτοιμος είναι η μισή νίκη».
«Η καθυστέρηση πάντα φέρνει κίνδυνο. Και το να αναβάλλεις ένα μεγάλο σχέδιο σημαίνει –συχνά– να το καταστρέφεις».
«Δεν υπάρχει μεγαλύτερη τρέλα που μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος από το να απελπιστεί».
«Είμαστε οι γιοι των πράξεών μας».
«Υπάρχουν άνθρωποι τους οποίους η γνώση των λατινικών δεν τους εμποδίζει να είναι ζώα».
«Εκείνες οι δύο θανατηφόρες φράσεις: “δικό μου” και “δικό σου”».
«Ένας άνθρωπος ατιμασμένος είναι χειρότερα από νεκρός».
«Τι προτιμάς: σοφή τρέλα ή ανόητη λογική;»
«Αυτή είναι η γυναικεία φύση: να μην αγαπούν όταν τις αγαπάμε και να αγαπούν όταν δεν τις αγαπάμε».
«Είναι άλλο πράγμα να εκθειάζεις την πειθαρχία, και άλλο να υποκύπτεις σ’ αυτήν».
«Η πείνα είναι η καλύτερη σάλτσα του κόσμου».
«Δεν γεννιούνται όλοι μ’ ένα ασημένιο κουτάλι στο στόμα».
«Μια παροιμία είναι μια μικρή πρόταση βασισμένη σε μια μακρά εμπειρία».
«Ο καθένας είναι όπως τον έφτιαξε ο Θεός, και συχνά πολύ χειρότερος»
«Να αλλάξεις τον κόσμο, φίλε Σάντσο, δεν είναι τρέλα, ούτε ουτοπία. Είναι δικαιοσύνη!»
«Πριν από τον θάνατο, όλα είναι ζωή»
(photo: από την ταινία «The man who killed Don Quixote» με τον Adam Driver)
