«Το ταξίδι είναι απλώς ένας τρόπος να εστιάσουμε σε αυτό που μας δίνει η ζωή σε όλους μας» Θεόδωρος Αγγελόπουλος

Το όνομά του έχει παγκόσμια απήχηση και αναγνώριση, ήταν από τους πρώτους και πιο σημαντικούς καλλιτέχνες που ταξίδεψε τον ελληνικό κινηματογράφο στα πέρατα της γης. Οι τίτλοι των ταινιών του χαρακτηριστικοί για την ποιητικότητά τους, η κινηματογραφική του ματιά και η σκηνοθεσία του αποτέλεσαν τομή και δημιούργησε τη δική του «σχολή» και τις δικές του στιλιστικές παραδόσεις. Ιδιαίτερος, ξεχωριστός, άφησε ένα μεγάλο κενό με την απώλειά του, δέκα χρόνια πριν.

Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 27 Απριλίου 1935 και  ήταν Έλληνας σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός κινηματογράφου. Έχει τιμηθεί με βραβεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό για την προσφορά του στον κινηματογράφο, με σπουδαιότερο της καλύτερης ταινίας με τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών το 1998 για την ταινία Μία αιωνιότητα και μία μέρα. Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες όλων των εποχών.[26] Ανάμεσα στις πιο γνωστές ταινίες του είναι: Τοπίο στην Ομίχλη, Μία αιωνιότητα και μία μέρα, Ο Θίασος, Το Βλέμμα του Οδυσσέα και Ο Μεγαλέξαντρος.

Στις 24 Ιανουαρίου 2012, κατά την διάρκεια διαλείμματος σε γύρισμα της ταινίας του «Η Άλλη Θάλασσα» στη Δραπετσώνα, τραυματίστηκε σοβαρά από διερχόμενη μοτοσυκλέτα ενώ διέσχιζε πεζός τον δρόμο. Το ίδιο βράδυ άφησε την τελευταία του πνοή σε νοσοκομείο του Φαλήρου, όπου νοσηλευόταν σε κρίσιμη κατάσταση. Η κηδεία του έγινε δημοσία δαπάνη, στις 27 Ιανουαρίου στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών.

https://www.instagram.com/p/CFzz37QlcDG/

Με αφορμή την επέτειό του από το θάνατό του θυμόμαστε μερικές χαρακτηριστικές του φράσεις και σημαντικές στιγμές της ζωής και της καριέρας του:

«Οι γυναίκες περισσότερο από τους άνδρες είναι τραγικές φιγούρες. Η μητέρα μου, για παράδειγμα, κάποιες φορές ήταν η Αντιγόνη ή άλλες φορές η Εκάβη. Στη ζωή της έπαιξε διαφορετικούς ρόλους».

«Τα βραβεία είναι βραβεία, αλλά πρέπει ακόμα να πω αυτή την ιστορία. Και το να είσαι απλός είναι το πιο δύσκολο πράγμα».

 https://www.instagram.com/p/CFFBE8dJ5mG/

«Στο Ταξίδι στα Κύθηρα (1984) το ταξίδι είναι στην πραγματικότητα μια επανεπεξεργασία του μύθου της Επιστροφής του Οδυσσέα σύμφωνα με έναν μύθο που προηγήθηκε του Ομήρου. Παρόμοια με την εκδοχή του Δάντη, υπάρχει μια προ-ομηρική εκδοχή ότι ο Οδυσσέας απέπλευσε ξανά αφού έφτασε στην Ιθάκη. Έτσι η ταινία γίνεται περισσότερο μια αποχώρηση παρά μια επιστροφή στο σπίτι. Έχω μια ήπια θέση για τα αρχαία γραπτά. Πραγματικά δεν υπάρχει τίποτα καινούργιο. Όλοι απλώς αναθεωρούμε και επανεξετάζουμε ιδέες που οι αρχαίοι αντιμετώπισαν πρώτα».

«Παρ' όλες τις δυσκολίες, όλες τις απογοητεύσεις και τις κακουχίες, η παραγωγή ταινιών είναι τελικά μια ανθρώπινη περιπέτεια...»

«Ο Μεγαλέξανδρος (1980) περιλαμβάνει τη μεταμόρφωση ενός ατόμου σε τύραννο. Δεν στοχεύει μόνο στο φαινόμενο του φασισμού ή του σταλινισμού, αλλά και σε κάθε είδους εξουσία. Η άποψη που εκφράζεται στον Μέγα Αλέξανδρο είναι αυτή του κινδύνου μετατροπής οποιασδήποτε εξουσίας ή δύναμης, ανεξάρτητα από το πόσο καλές ήταν οι προθέσεις της στην αρχή, σε δεσποτισμό».

 https://www.instagram.com/p/CYoxXe7qAzK/

«Οι Κυνηγοί (1977) αντικατοπτρίζει πώς βλέπει ένας άνθρωπος της γενιάς μου την ελληνική ιστορία, μια ιστορία της οποίας η συνέχεια συνδυάζεται με τα χρόνια της δικής μου ζωής. Είναι μια μελέτη της ιστορικής συνείδησης της ελληνικής αστικής τάξης. Στην Ελλάδα η άρχουσα τάξη φοβάται την ιστορία και γι' αυτό την κρύβει. Οι Κυνηγοί ξεκινούν από αυτή την υπόθεση».

[Στον «Θίασο» (1975)] «Οι Έλληνες έχουν μεγαλώσει χαϊδεύοντας νεκρές πέτρες. Προσπάθησα να κατεβάσω τη μυθολογία από τα ύψη και απευθείας στους ανθρώπους».

 https://www.instagram.com/p/Bx2kClfIi0T/

[στις Μέρες του '36 (1972)] «Η δικτατορία ενσαρκώνεται στην τυπική δομή της ταινίας. Η επιβεβλημένη σιωπή ήταν ένας από τους όρους με τους οποίους δουλέψαμε. Η ταινία είναι... φτιαγμένη με τέτοιον τρόπο που ο θεατής αντιλαμβάνεται ότι εμπλέκεται λογοκρισία».

«Τι θέλω να συμβεί; Θέλω απλώς η ζωή μας εδώ να γίνει πιο ανθρώπινη. Πρέπει να επιστρέψουμε σε εκείνα τα μέρη για να βρούμε πολλά από αυτά που είναι ακόμα σημαντικά και αυθεντικά στη ζωή μας».

[στο Βλέμμα του Οδυσσέα (1995)] «Κάθε κινηματογραφιστής θυμάται την πρώτη φορά που κοίταξε μέσα από το σκόπευτρο μιας κάμερας. Είναι μια στιγμή που δεν είναι τόσο η ανακάλυψη του κινηματογράφου αλλά η ανακάλυψη του κόσμου. Έρχεται όμως μια στιγμή που ο σκηνοθέτης αρχίζει να αμφιβάλλει για την ικανότητά του να βλέπει πράγματα, όταν δεν ξέρει πια αν το βλέμμα του είναι σωστό και αθώο».

[στο Μετέωρο Βήμα του Πελαργού (1991)] «Στην αντιμετώπιση των συνόρων, των ορίων, της ανάμειξης γλωσσών και πολιτισμών σήμερα, προσπαθώ να αναζητήσω έναν νέο ανθρωπισμό, έναν νέο τρόπο».

«Το Τοπίο στην ομίχλη (1988) δεν αφορά μόνο δύο παιδιά που αναζητούν τον πατέρα τους. Είναι ένα ταξίδι που είναι η μύηση στη ζωή. Στο δρόμο μαθαίνουν τα πάντα - αγάπη και θάνατο, ψέματα και αλήθεια, ομορφιά και καταστροφή. Το ταξίδι είναι απλώς ένας τρόπος να εστιάσουμε σε αυτό που μας δίνει η ζωή σε όλους μας».

 https://www.instagram.com/p/BuHnsVShYr3/

[στο Ο μελισσόκομος (1986)] «Είναι μια χειρονομία απόγνωσης στο τέλος, αλλά τη στιγμή που ανατρέπει τις κυψέλες, προσπαθεί να επικοινωνήσει χτυπώντας στο έδαφος με τον τρόπο που χτυπούν οι κρατούμενοι. Γιατί είναι δέσμιος μιας κατάστασης και προσπαθεί να επικοινωνήσει με γεγονότα του παρελθόντος... Οι μελισσοκόμοι είναι ποιητικά όντα. Έχουν σχέση με τη φύση και η συλλογή του μελιού είναι σαν μια καλλιτεχνική δραστηριότητα. Επικοινωνεί με συναισθήματα και στο τέλος δεν μπορεί να συνεχίσει αυτή την επικοινωνία. Η τελευταία χειρονομία απελπισίας του στρέφεται επίσης εναντίον των ίδιων των μελισσών, όπως ένας γλύπτης θα πέθαινε ρίχνοντας το άγαλμά του πάνω του.»

[για την κατάκτηση μόνο του βραβείου της κριτικής επιτροπής στις Κάννες για το Βλέμμα του Οδυσσέα (1995) και όχι του Χρυσού Φοίνικα] «Αν αυτό έχετε να μου δώσετε, δεν έχω τίποτα να πω».

[αποδέχοντας τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες για το Μια αιωνιότητα και μια μέρα (1998) και αναφερόμενος στην ομιλία αποδοχής του για το Βλέμμα του Οδυσσέα (1995)] «Αν δεν είχα κερδίσει, θα είχα κάνει την ίδια ομιλία».

[για τον αντίκτυπο της κατάκτησης του Χρυσού Φοίνικα στην καριέρα του] «Σε αντίθεση με ό,τι θα πίστευε κανείς, η χρηματοδότηση των επόμενων έργων μου αποδείχθηκε πιο δύσκολη από ό,τι πριν κερδίσω. Ωστόσο, αυτό θα μπορούσε να είναι το αποτέλεσμα των αλλαγών στα πρότυπα παραγωγής ταινιών στην Ευρώπη, όπου φαίνεται ότι, όλο και περισσότερο, η τάση είναι να ευνοείται αυτό που, από οικονομική άποψη, θεωρείται προϊόν».