Στα πλοκάμια του καλαμαριού: γιατί είναι τόσο δημοφιλές το «Squid Game»;

Όλοι μιλούν για Squid Games. Παρά τον περίεργο τίτλο του, η κορεατική τηλεοπτική εκπομπή αναμένεται να είναι η πιο πετυχημένη εκπομπή του Netflix ποτέ, αφού έγινε το πιο δημοφιλές ξένο πρόγραμμα μετά από μόλις μια εβδομάδα προβολής. Αυτό είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτο δεδομένου ότι δεν είχε ουσιαστικά καμία σοβαρή προώθηση ή διαφημιστική καμπάνια. Και ο κόσμος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης το απογείωσε σε χρόνο dt αυτοβούλως. Η εκπομπή προκάλεσε εκατοντάδες μιμίδια και δεκάδες προκλήσεις TikTok. Εδώ παρουσιάζουμε την ψυχολογική προσέγγιση στην απάντηση γιατί κερδίζει η εκπομπή αυτή σε δημοφιλία, αλιεύοντας την άποψη του ψυχολόγου Bence Nanay όπως δημοσιεύτηκε στο Psychology Today.

Όμως, γιατί το Squid Game είναι τόσο δημοφιλές;

Χωρίς να αποκαλυφθούν πάρα πολλά spoilers, πρόκειται για ένα μυστικό παιχνίδι, το οποίο έπαιξαν περισσότεροι από 400 απελπισμένοι άνθρωποι που χρωστούσαν χρήματα. Μόνο ένας από αυτούς θα κερδίσει το χρηματικό έπαθλο των 38 εκατομμυρίων. Οι υπόλοιποι θα πεθάνουν. Όλοι οι γύροι του παιχνιδιού είναι εκδοχές παιδικών παιχνιδιών της Κορέας (και παγκοσμίως), όπως η διελκυστίνδα.

Έχουμε δει ξανά περιεχόμενο όπως αυτό (Τα παιχνίδια πείνας έρχονται στο μυαλό εύκολα). Γιατί είναι τόσο εξαιρετικά δημοφιλές τότε; Λοιπόν, είναι εξαιρετικά καλά κατασκευασμένο και οπτικά εντυπωσιακό. Όλα τα επεισόδια τελειώνουν με καλά επινοημένα διλήμματα και σοκαριστικές αποκαλύψεις. Και το καστ είναι εξαιρετικό. Αλλά το ίδιο ισχύει για τόσες άλλες σειρές. Γιατί το Squid Game έχει προκαλέσει τέτοια παγκόσμια αίσθηση;

Νομίζω ότι η εξήγηση είναι ψυχολογική. Η υπόθεση της παράστασης είναι μια αρκετά προφανής κριτική στην καπιταλιστική κοινωνία που έχει εμμονή με τον ανταγωνισμό. Οι φτωχοί ανταγωνίζονται σε ένα παιχνίδι ζωής και θανάτου κυριολεκτικά για την επιβίωση. Και όλα αυτά για να διασκεδάσουν τους υπερ-πλούσιους. Σε μια εποχή που όλο και περισσότεροι άνθρωποι ανησυχούν για την κοινωνική αδικία και όλο και περισσότεροι άνθρωποι απογοητεύονται που καταλήγουμε να βρισκόμαστε σε έναν τροχό της κοινωνίας αντίστοιχο των χάμστερ που μας οδηγεί να τρέχουμε για τις επιδόσεις, αυτός ο προβληματισμός για την κοινωνική αδικία στον καπιταλισμό της ζούγκλας ξεκάθαρα πουλάει.

Αλλά, και πάλι, υπάρχουν πολλές εκπομπές και ταινίες που ικανοποιούν αυτή την τάση. Αυτό που έρχεται εύκολα στο μυαλό είναι μια άλλη παγκόσμια κορεατική επιτυχία, το βραβευμένο με Όσκαρ Parasite. Επίσης, ως κοινωνική κριτική, η υπόθεση της ταινίας είναι κάπως υπερβολικά προφανής και ίσως ακόμη και βαριά.

 https://www.instagram.com/p/CU4PgdBo13f/

Μια ψυχολογική εξήγηση για τη δημοτικότητά του

Αυτό που ξεχωρίζει το Squid Game είναι ότι δίνει δύο ψυχολογικές ανατροπές που κάνουν την κοινωνική κριτική πιο εύπεπτη για το παγκόσμιο κοινό.

Πρώτον, ενώ ταυτιζόμαστε με τους ανταγωνιστές και βάζουμε τον εαυτό μας στη θέση τους, αυτό δεν είναι το μόνο που κάνουμε. Μετά από μερικά επεισόδια, αποκαλύπτεται ότι αυτά τα παιχνίδια παρακολουθούνται από VIP που ποντάρουν χρήματα στους ανταγωνιστές, όπως κάνει κάποιος στις ιπποδρομίες. Κατά μία έννοια, όταν βλέπουμε αυτή τη σειρά, είμαστε σε πολύ παρόμοια θέση με αυτούς τους VIP που απολαμβάνουν την ηδονοβλεψία της κλειδαρότρυπας προκειμένου να μάθουν ποιος πεθαίνει σε αυτόν τον γύρο και ποιος επιβιώνει.

Έχουμε λοιπόν μια διπλή προοπτική: Είμαστε ευθυγραμμισμένοι με τους ανταγωνιστές, ανησυχώντας για κάθε τους κίνηση, αλλά είμαστε επίσης ευθυγραμμισμένοι με τους VIP, παρατηρώντας ψυχρά τα παιχνίδια. Η εναλλαγή μεταξύ αυτών των δύο προοπτικών είναι η πιο σημαντική, καινοτόμος κίνηση της σειράς και είναι αυτή που διευκολύνει τον συνδυασμό της φροντίδας για το κοινωνικό μήνυμα και ταυτόχρονα το ενδιαφέρον για την πλοκή στην ιστορία.

https://www.instagram.com/p/CU8uCAmozP6/

Δεύτερον, η σειρά είναι κορεάτικη. Βρίσκεται στην Κορέα και οι άνθρωποι μιλούν κορεάτικα. Αυτό, αφενός, αγγίζει την παγκόσμια κορεατική μανία, που αποδεικνύεται από την εκπληκτική δημοτικότητα του K-pop. Μπορεί επίσης να προσελκύσει τον εξωτισμό των ανθρώπων που εμποδίστηκαν από την πανδημία να ταξιδέψουν σε άλλες χώρες τα τελευταία δύο περίπου χρόνια.

Αλλά η πιο σημαντική ψυχολογική επίδραση του γεγονότος ότι ο κύριος χαρακτήρας μιλά κορεάτικα είναι μια μορφή αποστασιοποίησης. Καθώς διαδραματίζεται σε διαφορετική χώρα, είναι ευκολότερο για τους θεατές να έχουν μια εξωτερική άποψη - να αποφύγουν να πιστεύουν ότι όλα είναι για εμάς – ότι με απλά λόγια είναι κάτι που δεν μας αφορά (άμεσα). Όλη η υπόθεση είναι λίγο κοντά στο κόκκαλο για τους περισσότερους θεατές και αυτό είναι μέρος της έλξης. Αλλά αν ήταν πολύ κοντά στο κόκκαλο, θα αφαιρούσε την ελκυστική απόδραση. Το απλό γεγονός ότι είναι σε άλλη γλώσσα καταφέρνει να συνδυάσει και τα δύο αυτά πλεονεκτήματα.