Έξι βήματα για το πώς να διαφωνείτε πιο αποτελεσματικά

Οι διαφωνίες είναι παντού και συχνά γίνονται τοξικές. Μάθετε γιατί οι συγκρούσεις συμβαίνουν και ανακαλύψτε στρατηγικές για να τις χειριστείτε καλύτερα, βελτιώνοντας τις σχέσεις και ενισχύοντας την ευημερία.

Οι συγκρούσεις και οι διαφωνίες μας περιβάλλουν κάθε μέρα. Δεν μπορούμε να χαζέψουμε στην τηλεόραση ή να συμμετάσχουμε σε κοινωνικά μέσα χωρίς να βλέπουμε κάποιες έντονες συζητήσεις. Αυτές συχνά γίνονται τοξικές και ανθυγιεινές, με τους ανθρώπους να επιτίθενται ο ένας στον άλλο για τις απόψεις τους.

Για τους περισσότερους από εμάς, αυτές οι διαφορές μπορεί να είναι μικρές και να μην εκτροχιάζονται. Ωστόσο, άλλες φορές, μπορούν να οδηγήσουν σε ένταση, συγκρούσεις και ακόμη και αποσύνδεση.

Είτε με φίλους, οικογένεια, συναδέλφους ή ακόμα και ξένους, ο τρόπος με τον οποίο διαχειριζόμαστε αυτές τις διαφορές/διαφωνίες είναι σημαντικός όχι μόνο για τις σχέσεις μας αλλά και για την ευημερία μας. Η ικανότητα να διαφωνούμε καλύτερα δεν είναι μόνο μια δεξιότητα, αλλά μια νοοτροπία που μπορεί να βελτιώσει την επικοινωνία και τις σχέσεις, δημιουργώντας μια πιο ενσυναισθητική κοινωνία.

Γιατί συμβαίνουν διαφωνίες

Λοιπόν, γιατί διαφωνούμε εξαρχής; Το γεγονός είναι ότι οι διαφωνίες αποτελούν θεμελιώδες μέρος της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης. Οι συγκρούσεις προκύπτουν φυσικά από διαφορετικές απόψεις, αξίες ή βάσεις γνώσης. Ωστόσο, άλλοι παράγοντες επιδεινώνουν ή εντείνουν αυτές τις διαφωνίες.

Γνωστικές διαδικασίες

Οι μεμονωμένες εμπειρίες μας διαμορφώνουν την κατανόηση και την ερμηνεία των πληροφοριών, σχηματίζοντας μοναδικά γνωστικά σχήματα – μεμονωμένες δομές που βοηθούν στην οργάνωση και την ερμηνεία των εισερχόμενων δεδομένων. Καθώς συναντάμε διαφορετικές καταστάσεις, τις επεξεργαζόμαστε χρησιμοποιώντας αυτά τα σχήματα, τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε ποικίλα συμπεράσματα και, ως εκ τούτου, διαφωνίες. Αυτές οι εμπειρίες, είτε υγιείς είτε δυσπροσαρμοστικές, είναι σημαντικές για την κατανόηση των μορφών εγγύτητας και διαπραγμάτευσης των συγκρούσεων.

Γνωστική προκατάληψη

Η μεροληψία μας αναγκάζει να ευνοούμε ασυνείδητα πληροφορίες που ευθυγραμμίζονται με τις πεποιθήσεις μας και να απορρίπτουμε στοιχεία που τους αναιρούν. Αυτός ο μηχανισμός επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο συλλέγουμε, ερμηνεύουμε και ανακαλούμε πληροφορίες, οδηγώντας σε ποικίλες απόψεις ακόμη και με τα ίδια γεγονότα.

Ομοίως, η αιτιολογική συλλογιστική συνεπάγεται ενεργά την πρόβλεψη για να δικαιολογήσει τις πεποιθήσεις μας ενώ απορρίπτει αντιφατικά στοιχεία. Και τα δύο αυτά, καθώς και άλλες προκαταλήψεις, συμβάλλουν στην ανάπτυξη και διατήρηση των διαφωνιών.

Συναισθηματικές επιρροές

Αναπτύσσουμε ισχυρές συναισθηματικές προσκολλήσεις στις πεποιθήσεις μας, οι οποίες συνδέονται στενά με την αίσθηση της ταυτότητας και των αξιών μας. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στο σημερινό πολιτικό κλίμα, όπου οι συζητήσεις είναι συχνά συναισθηματικά χρωματισμένες, μερικές φορές υπονομεύοντας την αξία πραγματικών πληροφοριών.

Όταν οι πεποιθήσεις μας αμφισβητούνται, μπορεί να προκαλέσει συναισθηματικές απαντήσεις/αντιδράσεις. Αυτές οι αντιδράσεις μπορεί να θολώνουν την κρίση και την ορθολογική σκέψη μας, με αποτέλεσμα να έχουμε μειωμένη ικανότητα ως προς το να ακούσουμε τους άλλους πραγματικά.

Πώς να διαφωνούμε καλύτερα;

Η κατανόηση του γιατί συμβαίνει η διαφωνία είναι μόνο η μισή μάχη. Πρέπει επίσης να έχουμε προσεγμένες στρατηγικές για να μετατρέψουμε τις διαφωνίες σε ευκαιρίες σύνδεσης και κατανόησης. Εδώ είναι τα έξι βήματα μου για να διαφωνούμε παραγωγικά:

Ακούστε ενεργά.

Η ενεργή ακρόαση απαιτεί πλήρως εμπλοκή για να ακούσετε, να αναγνωρίσετε και να διατηρήσετε αυτό που επικοινωνεί το άλλο πρόσωπο. Κατά τη διάρκεια των διαφωνιών, είναι εύκολο να πέσετε στην παγίδα της διατύπωσης μιας αντίκρουσης, ενώ το άλλο άτομο εξακολουθεί να μιλάει παρά να ακούτε πραγματικά τα λόγια και τις προθέσεις του. Για παράδειγμα, σε μια διαφωνία στο χώρο εργασίας σχετικά με την κατεύθυνση ενός έργου, αντί να απορρίπτετε αμέσως τις ιδέες του συναδέλφου σας, ζητήστε διευκρίνιση των ερωτήσεων για να κατανοήσετε διεξοδικά την προοπτική τους.

Ζητήστε κοινό έδαφος.

Στη μέση πολλών διαφωνιών, υπάρχει συνήθως κάποιο κοινό έδαφος. Ο προσδιορισμός, η επισήμανση και η επέκταση των κοινών τιμών ή των κοινών στόχων μπορούν να παρουσιάσουν αμοιβαίο σεβασμό και να ανοίξουν την πόρτα για εποικοδομητικό διάλογο. Για παράδειγμα, εάν εσείς και ο σύντροφός σας διαφωνείτε για οικονομικές προτεραιότητες, ξεκινήστε αναγνωρίζοντας έναν κοινό στόχο, όπως η εξασφάλιση ενός άνετου μέλλοντος.

Αγκαλιάστε μια νοοτροπία ανάπτυξης.

Στο επίκεντρο της εποικοδομητικής διαμάχης είναι η πεποίθηση ότι μπορούμε να μεγαλώσουμε από τις συναντήσεις μας. Ο όρος «νοοτροπία ανάπτυξης» μας ενθαρρύνει να βλέπουμε τις διαφωνίες όχι ως απειλές αλλά ως ευκαιρίες για μάθηση και κατανόηση διαφορετικών προοπτικών. Έτσι, η φιλοπερίεργη και όχι η αμυντική μας στάση ανοίγει σε νέες ιδέες και εμβαθύνει τις σχέσεις μας με άλλους.

Για παράδειγμα, όταν εσείς και ένας φίλος έχετε μια έντονη συζήτηση για την πολιτική, κάντε μια παύση και στη συνέχεια απαντήστε: «Αυτό είναι ένα πολύπλοκο ζήτημα. Μπορεί να μη συμφωνούμε, αλλά θα ήθελα να κατανοήσω καλύτερα την άποψή σου».  Αυτό προσκαλεί το διάλογο και δείχνει το άνοιγμα στην ανάπτυξη, ακόμη και αν δεν συμφωνείτε.

Χρησιμοποιήστε δηλώσεις «εγώ».

Για να αποφύγετε τις δύσκολες συζητήσεις να γίνουν προσωπικές, να επικεντρωθείτε στα γεγονότα και να εκφράσετε τα συναισθήματά σας χρησιμοποιώντας δηλώσεις «εγώ» / προσωπικές. Αυτός ο τρόπος αποφεύγει την εκχώρηση κατηγορίας και μειώνει την άμυνα. Επικοινωνήστε καθαρά και ήρεμα, αναλαμβάνοντας την ευθύνη για τα δικά σας συναισθήματα και αποφεύγοντας γενικεύσεις ή κατηγορίες.

Για παράδειγμα, εάν είστε γονέας σε μια συνεδρίαση του σχολικού συμβουλίου διαφωνώντας με μια νέα πολιτική, αντί να κατηγορήσετε, «Δεν σας ενδιαφέρει το σχολείο και οι μαθητές μας», θα μπορούσατε να πείτε, «Ως γονέας, αισθάνομαι ότι ανησυχώ για τον αντίκτυπο αυτής της πολιτικής στην ασφάλεια των μαθητών και του προσωπικού».

Επανεξετάστε τη γνωστική παραμόρφωση.

Όλοι έχουμε γνωστικές προκαταλήψεις, συμπεριλαμβανομένης της μεροληψίας επιβεβαίωσης και της αιτιολογίας με κίνητρα, μεταξύ άλλων. Να γνωρίζετε τις σκέψεις σας και να εξετάσετε τρόπους επανεξέτασης της κατάστασης.

Ίσως σε μια συνάντηση εργασίας, ένας συνάδελφος αμφισβητεί δημοσίως την πρότασή σας. Μπορεί αρχικά να σκεφτείτε, «προσπαθούν να με κάνουν να φαίνομαι ανίκανη», που θα μπορούσε να οδηγήσει σε απογοήτευση ή θυμό. Ωστόσο, αναγνωρίζοντας την προκατάληψή σας, μπορείτε να σταματήσετε και να απαντήσετε εποικοδομητικά λέγοντας: «Εκτιμώ τα σχόλια. Θα μπορούσατε να διευκρινίσετε τις ανησυχίες σας, ώστε να μπορώ να τις αντιμετωπίσω καλύτερα;» Αυτό σας επιτρέπει να παραμείνετε επαγγελματικοί και ανοιχτοί σε σχόλια, εστιάζοντας στο θέμα αντί να το αντιλαμβάνεστε ως προσωπική επίθεση.

Συμφωνείτε να διαφωνήσετε.

Παρά τις καλύτερες προσπάθειές μας, δεν μπορούν να επιλυθούν όλες οι διαφωνίες για την ικανοποίηση όλων. Η εκμάθηση του να συμφωνείτε ότι διαφωνείτε με σεβασμό και στα δύο μέρη βοηθά στο να διατηρούν και τα δύο μέρη τις απόψεις τους χωρίς να αισθάνονται πιεσμένοι να παραδεχτούν ή να κυριαρχήσουν. Για παράδειγμα, εάν ένα μέλος της οικογένειας κατέχει πολύ διαφορετικές πολιτικές απόψεις, αναγνωρίζοντας το αδιέξοδο και μετατοπίζοντας τη συζήτηση σε λιγότερο αμφιλεγόμενα θέματα, μπορεί να διατηρήσει τη σχέση, με σεβασμό της ποικιλομορφίας της σκέψης.

Συμπέρασμα

Καθώς αντιμετωπίζουμε αυξανόμενες διαφωνίες, η κατοχή της τέχνης της διαφωνίας είναι κάτι περισσότερο από μια προσωπική δεξιότητα – είναι μια κοινωνική αναγκαιότητα. Δεν πρόκειται για την αποφυγή συγκρούσεων, καθώς οι αντίθετες ιδέες συχνά οδηγούν σε σημαντική ανάπτυξη. Αντ’ αυτού, πρόκειται για τη συμμετοχή σε συζητήσεις με ενσυναίσθηση, σεβασμό και ένα άνοιγμα σε διαφορετικές σκέψεις.

Θυμηθείτε, ο στόχος δεν είναι πάντα να κερδίσουμε μια διαφωνία, αλλά να διευρύνουμε την κατανόησή μας και να ενισχύσουμε τις σχέσεις μας, ακόμη και με εκείνους που κατέχουν διαφορετικές απόψεις.