Μια κρυμμένη αυτοπροσωπογραφία του Βίνσεντ Βαν Γκογκ ανακαλύφθηκε πίσω από άλλον πίνακά του

Μια άγνωστη μέχρι στιγμής αυτοπροσωπογραφία του Βίνσεντ Βαν Γκογκ ανακαλύφθηκε κρυμμένη στο πίσω μέρος ενός άλλου πίνακα, αφήνοντας την παγκόσμια κοινότητα των τεχνών με το στόμα ανοικτό.

Συντηρητές έργων τέχνης από τις Εθνικές Πινακοθήκες της Σκωτίας εντόπισαν το σπάνιο εύρημα όταν ο καμβάς του πίνακα υποβλήθηκε στη διαδικασία ελέγχου με χρήση ακτινών Χ πριν από μια παροδική έκθεση.

Η αυτοπροσωπογραφία του εμβληματικού καλλιτέχνη ήταν κρυμμένη κάτω από πολλαπλά στρώματα κόλλας και χαρτονιού στο πίσω μέρος ενός προηγούμενου έργου του που φέρει τον τίτλο «Κεφάλι χωρικής με άσπρο κεφαλόδεσμο».

Η συντηρήτρια της γκαλερί, Λέσλι Στίβενσον, ανέφερε σε σχετικές της δηλώσεις ότι ένιωσε «σοκαρισμένη» όταν είδε τον καλλιτέχνη να «μας κοιτάζει» μέσα από το σκίτσο.

«Όταν είδαμε την ακτινογραφία για πρώτη φορά, φυσικά ήμασταν πολύ ενθουσιασμένοι. Αυτή είναι μια σημαντική ανακάλυψη γιατί προσθέτει σε αυτά που ήδη γνωρίζουμε για τη ζωή του Βαν Γκογκ» συνέχισε η ίδια.

Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι αντίστοιχο με έργα του Βαν Γκογκ, μιας που ο Ολλανδός καλλιτέχνης είναι γνωστό ότι συχνά επαναχρησιμοποιούσε τους καμβάδες του για να εξοικονομήσει χρήματα. Ο ίδιος υπήρξε εξαιρετικά φτωχός καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, με το πλούσιο έργο του να εκτιμάται τελικά μόνο μετά τον θάνατό του το 1890, σε ηλικία μόλις 37 ετών.

Το «Κεφάλι χωρικής με άσπρο κεφαλόδεσμο» προστέθηκε στη συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης της Σκωτίας (NGS) το 1960, μετά από δωρεά ενός επιφανούς δικηγόρου της πόλης του Εδιμβούργου. Ο πίνακας απεικονίζει μια γυναίκα της πόλης Nuenen στα νότια της Ολλανδίας, όπου ο καλλιτέχνης έζησε από τον Δεκέμβριο του 1883 έως και τον Νοέμβριο του 1885.

Οι συντηρητές εικάζουν ότι ο Βαν Γκογκ ζωγράφισε αργότερα την αυτοπροσωπογραφία του στην άλλη πλευρά, αφού μετακόμισε στο Παρίσι.

Περίπου 15 χρόνια μετά το θάνατό του, το έργο ενσωματώθηκε σε μια έκθεση στο Μουσείο Stedelijk του Άμστερνταμ, ως δάνειο του μουσείου. Το 1923, ο πίνακας αποκτήθηκε από την Evelyn St Croix Fleming, μητέρα του Ίαν Φλέμινγκ και δημιουργού του Τζέιμς Μποντ.

Στην Σκωτία έφτασε μόλις το 1951, όταν μπήκε στη συλλογή των Alexander και Rosalind Maitland, οι οποίοι αργότερα το δώρησαν στο NGS.

Η αποκάλυψη της κρυμμένης αυτοπροσωπογραφίας δεν είναι αδύνατη σύμφωνα με τους ειδικούς, σε κάθε περίπτωση όμως, η διαδικασία αφαίρεσης της κόλλας και του χαρτονιού θα απαιτήσει λεπτεπίλεπτες εργασίες συντήρησης που μπορεί να διαρκέσουν καιρό.

Οι επισκέπτες μιας έκθεσης στο Εδιμβούργο θα μπορούν να δουν την αυτοπροσωπογραφία για πρώτη φορά μέσα από ένα ειδικά κατασκευασμένο lightbox, με το έργο να απεικονίζει τον καλλιτέχνη να φορά με καπέλο με γείσο και ένα μαντήλι δεμένο στο λαιμό του.

Φωτογραφίες: National Galleries of Scotland