Πώς να κερδίσεις έναν νάρκισσο

Η ελληνική μυθολογία παρέχει αρκετές εκδοχές για την ιστορία του. Ωστόσο, η πιο διαδεδομένη είναι αυτή που παραδίδει ο Οβίδιος στις Μεταμορφώσεις του. Σύμφωνα με την οποία ο ωραίος νέος από την Βοιωτία είναι απασχολημένος να θαυμάζει την άριστη σωματική του διάπλαση στις όχθες ποταμού, στα νερά αυτού, δεν δίνει προσοχή ή δεν ανταποκρίνεται στον έρωτα της Νύμφης Ηχούς η οποία και συνεχώς τον καλεί. Αποτέλεσμα, η φωνή της Ηχούς να εξασθενεί συνέχεια μέχρι που ν’ ακούγονται μόνο οι τελευταίες συλλαβές και να σβήνει, ο δε Νάρκισσος να πεθαίνει αυτοθαυμαζόμενος στο νερό του ποταμού που το χρησιμοποιούσε ως κάτοπτρο.

Από τον μύθο μέχρι την ιστορική ανασκόπηση του dating, ο τύπος του Νάρκισσου καλά κρατεί μέχρι και τις μέρες μας. Σήμερα, ωστόσο, με τον χαρακτηρισμό ναρκισσιστή δεν εννοούμε, με σύγχρονους όρους κάποιον που ανεβάζει συνέχεια selfies, ή που κοιτάζει το είδωλό του σε οποιαδήποτε γυαλιστερή επιφάνεια τύχει να διασταυρωθεί το βλέμμα του. Ούτε καν κάποιον που στο πρώτο (ή και σε κάθε ραντεβού) συνηθίζει να μιλάει συνέχεια (και μόνο) για τον εαυτό του. Σίγουρα είναι κι αυτά κομμάτια της προσωπικότητας ενός νάρκισσου, αλλά δεν είναι αυτά μόνο.

Αν θες λοιπόν να ξέρεις, η επιστήμη της ψυχολογίας τον κατατάσσει στις διαταραχές προσωπικότητας, αποδίδοντάς του τα εξής χαρακτηριστικά: διαθέτει διογκωμένη αίσθηση της αξίας του, νιώθει μια βαθιά ανάγκη για υπερβολική προσοχή και θαυμασμό, δεν έχει ενσυναίσθηση για τους άλλους και καταλήγει να αναπτύσσει προβληματικές σχέσεις.

Το θέμα με τους ναρκισσιστές είναι ότι δεν κουβαλάνε μαζί το «καθρεφτάκι» τους και με την εξέλιξη του είδους τους ανά τους αιώνες, το σημερινό μοντέλο καταφέρνει να δίνει άλλη εικόνα, με αποτέλεσμα να υπάρχει περίπτωση να αργήσεις να τον πάρεις είδηση. Έχουν μάθει να το κρύβουν και να σε ξεγελάνε, καθώς διαθέτουν έναν κρυφό άσο – είναι γοητευτικοί και συνήθως ξέρουν πώς να τραβήξουν πάνω τους την προσοχή.

Ένας νάρκισσος αγαπάει τον εαυτό του κι ως εκ τούτου έχει μάθει να του προσφέρει τα καλύτερα. Είναι λογικό λοιπόν όταν σε πλησιάσει να κολακευτείς. Στην αρχή μάλιστα για να καταφέρει να σε εντυπωσιάσει θα καταδεχτεί μέχρι και να σε επαινέσει και να σε κάνει να νιώσεις ξεχωριστή. Ιδιαίτερα αυτό που θα τονίσει είναι πόσο ταιριαστοί είστε – αλλά θα εννοεί ότι το καλό που σου θέλει να φανείς αντάξιά του – και κυρίως να φαίνεται ότι εκείνος είναι (πάντα) ένα σκαλί παραπάνω (ή πολλά περισσότερα).

Πώς όμως θα καταλάβεις ότι βγαίνεις με έναν νάρκισσο, τι θα πρέπει να σε βάλει σε υποψίες; Τα κάνουν όλα μόνοι τους. Δηλαδή θα αναλάβει εκείνος όλες τις λεπτομέρειες του ραντεβού. Θα πει ότι σε αγαπάει/λατρεύει πολύ νωρίς. Και θα γενικά είναι υπερβολικός στον τρόπο που θα σου εκφράζει τα συναισθήματά του. Θα καυχιέται (διακριτικά) για τα κατορθώματά του. Θα είναι συνήθως αγενής με τους άλλους (ειδικά εργαζόμενους και προσωπικό). Θα σε πείσει ότι ψάχνει τη μία (αλλά δεν θα μπορεί να δικαιολογήσει γιατί οι σχέσεις του δεν έχουν διάρκεια). Δεν θα αναγνωρίζει τις ανασφάλειές του (αν κι έχει πολλές), αλλά θα κοροϊδεύει τις δικές σου.

Αφού λοιπόν κατορθώσει να σε σαγηνεύσει, συνεπάρει, κάνει δική του και τα λοιπά, χαλαρώνει περισσότερο και νιώθει πιο άνετα να είναι ο εαυτός του.

Το καλό με τους νάρκισσους είναι ότι η σχέση σου μαζί τους δεν θα κρατήσει πολύ.

Το κακό είναι ότι μετά θα μαζεύεις τα κομμάτια σου.

Για αυτό να έχεις τις κεραίες σου σε επιφυλακή κι όταν δεις αρκετά σημάδια ναρκισσιστικής συμπεριφοράς, απλώς εξαφανίσου. Χωρίς δεύτερη σκέψη. Χωρίς καν προειδοποίηση. Όσο είναι καιρός… γιατί η σχέση σου μαζί του θα ξεκινήσει σαν παραμύθι αλλά θα καταλήξει ως ο χειρότερος εφιάλτης σου, καθώς μπορεί να γίνει απίστευτα τοξική.

Δες λοιπόν τι θα συμβεί αν την πατήσεις και δεν προλάβεις εγκαίρως να την κάνεις με ελαφρά.

Πώς, πότε και γιατί θα σε χωρίσει

Δεν υπάρχει λογική εξήγηση, αιτία ή αφορμή. Μπορεί όταν βαρεθεί. Μπορεί όταν κάτι τον ενοχλήσει. Μπορεί όταν νιώσει ότι έκλεψες λίγη από τη λάμψη του. Μπορεί να θεωρεί ότι κινδυνεύει να βρεθεί στη δεύτερη θέση της προσοχής. Όταν πιστέψει ότι απειλείται. Δεν θα φύγει όμως έτσι εύκολα. Και κυρίως δεν θα σε αφήσει να φύγεις πρώτη!

Πρώτα θα σε βασανίσει. Στη γλώσσα του dating χρησιμοποιείται ο όρος gaslight, δηλαδή θα προσπαθήσει να σε χειραγωγήσει μέχρι τελικής πτώσης. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Καλύτερα να μην το βιώσεις ποτέ. Για να πάρεις ωστόσο μια ιδέα θα σου πω:

Δεν θα αισθάνεσαι πλέον σαν το άτομο που ήσουν πριν τον γνωρίσεις.

Θα νιώθεις μια συνεχή ανησυχία και δεν θα είσαι σίγουρη για τίποτα.

Θα αναρωτιέσαι αν έχεις γίνει πολύ ευαίσθητη.

Θα νιώθεις ότι όλα όσα κάνεις είναι λάθος.

Πάντα θα πιστεύεις ότι είναι δικό σου λάθος και δική σου ευθύνη όταν τα πράγματα θα πηγαίνουν στραβά.

Θα ζητάς συχνά συγνώμη. Ή θα νιώθεις συχνά την ανάγκη να απολογείσαι.

Θα έχεις την αίσθηση ότι κάτι δεν πάει καλά, αλλά δεν θα μπορείς να προσδιορίσεις τι είναι αυτό.

Θα αναρωτιέσαι συνέχεια αν δίνεις τη σωστή απάντηση στον σύντροφό σου.

(τελευταίο και χειρότερο) Θα δικαιολογείς τη συμπεριφορά του.

Η επόμενη μέρα… ή μαζεύοντας τα σπασμένα

Η σχέση με τον νάρκισσο θα επιφέρει ένα τρομερό πλήγμα στην αυτοπεποίθηση, στην αυτοκυριαρχία, στην αυτοεικόνα, στον αυτοσεβασμό σου. Θα είσαι πιο ευάλωτη από ποτέ. Και δεν θα έχεις εμπιστοσύνη σε κανέναν, για πολύ καιρό μετά τον χωρισμό σας. Θα αναπτύξεις περίεργους μηχανισμούς για να το ξεπεράσεις. Θα χαμογελάς στους άλλους για να δείχνεις ότι είσαι καλά.

Αλλά δεν θα είσαι καλά. Θα θες να αποσυρθείς και να μένεις όσο γίνεται μόνη σου. Το άγχος και η θλίψη θα γίνουν οι νέοι σου φίλοι. Θα χρειάζεσαι πολλή υποστήριξη από τους δικούς, τους οποίους ωστόσο θα διώχνεις μακριά, καθώς θα προτιμάς να είσαι απομονωμένη.

Θα σκέφτεσαι ξανά και ξανά τι έκανες λάθος. Γιατί θα σου πάρει καιρό μέχρι να συνειδητοποιήσεις ότι δεν είναι δικό σου το λάθος. Το μόνο «λάθος» που έκανες είναι ότι δεν κατάλαβες εγκαίρως πού είχες μπλέξει!

Θα χρειαστεί να κάνεις ένα reset, format και κυρίως ολικό delete, εξαφανίζοντας από μέσα σου και από τη ζωή σου ό,τι δικό τους έχεις και ό,τι μπορεί να σου τον θυμίζει. Θα χρειαστεί να θυμηθείς πώς ήσουν πριν τον γνωρίσεις. Πριν από αυτή την κακιά ώρα. Ξαναβρές τους φίλους σου, τις κολλητές σου, τους δικούς σου ανθρώπους. Όλους αυτούς από τους οποίους σε απομάκρυνε, κλείνοντάς σε στο κάστρο με τους παραμορφωτικούς καθρέφτες.

Άρχισε να κάνεις πάλι όσα σε ευχαριστούσαν. Άρχισε πάλι να αναπνέεις ελεύθερη και να ζεις. Πρώτα θα χρειαστεί να ξαναβρείς τον εαυτό σου. Και όταν τον βρεις και νιώσεις ότι έχεις θεραπευτεί κι ότι έχουν επουλωθεί οι πληγές που σου άνοιξε, θα νιώσεις ξανά τη δύναμη να πάρεις πίσω τη ζωή σου.

Η καρδιά σου θα είναι ήρεμη. Εσύ θα είσαι ήρεμη. Και θα μπορείς ξανά να πιστεύεις στον εαυτό σου. Και θα αρχίσεις ξανά να σου προσφέρεις όσα έχεις ανάγκη και όσα πραγματικά σου αξίζουν…