Το Αφγανιστάν μέσα από τα μάτια και τα πινέλα της Shamsia Hassani

Η Shamsia Hassani (Πραγματικό Όνομα: Ommolbanin Hassani) γεννήθηκε το 1988 κι είναι Αφγανή καλλιτέχνης γκράφιτι, λέκτορας καλών τεχνών και αναπληρώτρια καθηγήτρια Σχεδίου και Ανατομικής Σχεδίασης στο Πανεπιστήμιο της Καμπούλ. Έχει εκλαϊκεύσει την «τέχνη του δρόμου» στους δρόμους της Καμπούλ και έχει εκθέσει την τέχνη της σε πολλές χώρες, όπως Ινδία, Ιράν, Γερμανία, Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, Ελβετία, Βιετνάμ, Νορβηγία, Δανία, Τουρκία, Ιταλία, Καναδάς και σε διπλωματικές αποστολές στην Καμπούλ. Η Χασάνι ζωγραφίζει γκράφιτι στην Καμπούλ για να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο για τα χρόνια του πολέμου. Το 2014, ανακηρύχθηκε μία από τους 100 κορυφαίους στοχαστές του FP παγκοσμίως.

Η Χασάνι γεννήθηκε το 1988 και πέρασε τα παιδικά της χρόνια στο Ιράν. Οι γονείς της είχαν μεταναστεύσει προσωρινά εκεί, από το Κανταχάρ του Αφγανιστάν κατά τη διάρκεια του πολέμου. Έδειξε ενδιαφέρον για τη ζωγραφική από μικρή ηλικία. Ενώ ήταν στην ένατη τάξη, δεν είχε πρόσβαση στα μαθήματα τέχνης, καθώς δεν επιτρέπεται σε Αφγανούς στο Ιράν.

https://www.instagram.com/p/CI3h35VMBPY/

Με την επιστροφή της στην Καμπούλ το 2005, ακολούθησε πτυχίο στο Πανεπιστήμιο της Καμπούλ στις τέχνες. Η Shamsia είναι κάτοχος πτυχίου Ζωγραφικής και μεταπτυχιακού τίτλου στις Εικαστικές Τέχνες από το Πανεπιστήμιο της Καμπούλ στο Αφγανιστάν.

https://www.instagram.com/p/CTDKRNJBUt2/

Αργότερα άρχισε να δίνει διαλέξεις και τελικά έγινε αναπληρώτρια καθηγήτρια Σχεδίου και Ανατομικής Σχεδίασης στο Πανεπιστήμιο της Καμπούλ, ιδρύοντας την Berang Arts, μια συλλογή σύγχρονης τέχνης. Δημιουργώντας πολύχρωμα γκράφιτι, προσπαθεί να καλύψει την αρνητικότητα του πολέμου. Ισχυρίζεται ότι «η εικόνα έχει μεγαλύτερη επίδραση από τις λέξεις και είναι ένας φιλικός τρόπος να παλέψεις». Χρησιμοποιεί επίσης την τέχνη της για να αγωνιστεί για τα δικαιώματα των γυναικών, υπενθυμίζοντας στους ανθρώπους τις τραγωδίες που έχουν αντιμετωπίσει και συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στο Αφγανιστάν.

 https://www.instagram.com/p/CTP9wWXpUA_/

Σπούδασε την τέχνη του γκράφιτι στην Καμπούλ τον Δεκέμβριο του 2010 κατά τη διάρκεια ενός εργαστηρίου που φιλοξένησε ο Τσου, καλλιτέχνης γκράφιτι από το Ηνωμένο Βασίλειο. Μετά το εργαστήριο, η Χασάνι άρχισε να εξασκεί την τέχνη του δρόμου σε τοίχους στους δρόμους της Καμπούλ. Επειδή οι προμήθειες γκράφιτι είναι φθηνότερες από τις προμήθειες για παραδοσιακές μορφές τέχνης, επέλεξε να συνεχίσει με τη μορφή τέχνης. Ένα από τα έργα της βρίσκεται στους τοίχους του Πολιτιστικού Κέντρου της Καμπούλ και παρουσιάζει μια γυναίκα ντυμένη με μπούρκα που κάθεται κάτω από μια σκάλα. Η επιγραφή από κάτω γράφει «Το νερό μπορεί να επιστρέψει σε ένα ξεραμένο ποτάμι, αλλά τι γίνεται με τα ψάρια που πέθαναν;» Προκειμένου να αποφευχθεί η δημόσια παρενόχληση και οι ισχυρισμοί ότι το έργο της είναι «αντι-ισλαμικό», ολοκληρώνει τη δουλειά της γρήγορα (μέσα σε 15 λεπτά).

https://www.instagram.com/p/CKMc1pxsAnc/

Το 2013, είπε στο Art Radar: «Θέλω να χρωματίσω τις κακές αναμνήσεις του πολέμου στους τοίχους και αν χρωματίσω αυτές τις κακές αναμνήσεις, τότε διαγράφω τον πόλεμο από το μυαλό των ανθρώπων. Θέλω να κάνω το Αφγανιστάν διάσημο για την τέχνη, όχι τον πόλεμο της».

https://www.instagram.com/p/CS7BbRsFciR/

Η Χασάνι απεικονίζει κυρίως στυλιζαρισμένες, μνημειώδεις εικόνες γυναικών που φορούν μπούρκα. Σύμφωνα με τον καλλιτέχνη, «Θέλω να δείξω ότι οι γυναίκες επέστρεψαν στην αφγανική κοινωνία με ένα νέο, ισχυρότερο σχήμα. Είναι μια νέα γυναίκα. Μια γυναίκα γεμάτη ενέργεια, που θέλει να ξεκινήσει ξανά». Σε μια συνέντευξη, εξήγησε «Πιστεύω ότι υπάρχουν πολλοί που ξεχνούν όλη την τραγωδία που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στο Αφγανιστάν. Γι' αυτό χρησιμοποιώ τους πίνακές μου ως μέσο για να υπενθυμίσω στους ανθρώπους. Θέλω να τονίσω το θέμα στην κοινωνία, με πίνακες που αντανακλούν τις γυναίκες στην Μπούρκα παντού. Και προσπαθώ να τα δείξω μεγαλύτερα από αυτά που είναι στην πραγματικότητα, και σε σύγχρονες μορφές, διαμορφωμένα σε ευτυχία, κίνηση, ίσως πιο δυνατά. Προσπαθώ να κάνω τους ανθρώπους να τα βλέπουν διαφορετικά».

https://www.instagram.com/p/CSXZixMBjIr/

Ως γυναίκα καλλιτέχνης του δρόμου, η Hassani παρενοχλείται συχνά: «Είναι πολύ επικίνδυνο για ένα κορίτσι να ζωγραφίζει στους δρόμους της Καμπούλ», λέει. «Μερικές φορές έρχονται άνθρωποι και με παρενοχλούν· δεν πιστεύουν ότι στο Ισλάμ επιτρέπεται μια γυναίκα να στέκεται στο δρόμο και να κάνει γκράφιτι».

https://www.instagram.com/p/CRRhCVqD4zR/

Η Hassani συμμετέχει επίσης στην παρουσίαση αυτού του έργου τέχνης σε ψηφιακή μορφή μέσω του έργου της με τίτλο Dreaming Graffiti. Αυτή η παρουσίαση γίνεται με μια σειρά στην οποία ζωγραφίζει ή «φωτογραφίζει χρώματα και εικόνες σε ψηφιακές φωτογραφίες για να διερευνήσει θέματα εθνικής και προσωπικής ασφάλειας».

https://www.instagram.com/p/CP80TjgsnK1/

Μετά τις πρόσφατες εξελίξεις με τους Ταλιμπάν στην εξουσία η Hassani αποφάσισε να φύγει δυστυχώς από τη χώρα της προκειμένου να παραμείνει ασφαλής