ΒΙΒΛΙΟ
«Υπάρχει μια ρωγμή σε όλα, έτσι μπαίνει μέσα μας το φως» Leonard Cohen
Ο ποιητής της καρδιάς μας πέθανε στις 7 Νοεμβρίου του 2016 αλλά η μουσική του συνεχίζει να φωτίζει το είναι μας
Άνοιξε για πάντα μια ρωγμή μέσα μας και από εκεί γέμισε την καρδιά μας με ποίηση, τρυφερότητα αλλά και διάθεση να αγωνιστούμε για κάθε τι άδικο. Μας χόρεψε ως το τέλος της αγάπης και μας ταξίδεψε ιλιγγιωδώς στο βάθος χιλίων φιλιών .Η χαρακτηριστική του βραχνή κι αργή φωνή του έδινε στα τραγούδια του χροιά ηλεκτρικού ρεύματος που σε διαπερνούσε από τη ραχοκοκαλιά έως τα βάθη της ψυχής σου – επίδραση που γινόταν ακόμα πιο έντονη χάρη στους οξυδερκείς και πηγαίους στίχους του. Ένας ποιητής, ένας μουσικός, σύμβολο μιας ολόκληρης εποχής – ρομαντικός τροβαδούρος αλλά και εξομολογητής πολλών γενεών, άφησε τεράστιο αποτύπωμα στον χώρο της τέχνης, μια εξαιρετική παρακαταθήκη αλλά και ένα μεγάλο κενό με το θάνατό του.
Ο Λέοναρντ Κόεν ή Κοέν (Leonard Norman Cohen) γεννήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 1934 και ήταν Καναδός λογοτέχνης, συνθέτης και τραγουδιστής.
Θεωρείτο μουσικός της ποπ, αν και τα τραγούδια του —κυρίως μπαλάντες— είχαν πολλά στοιχεία από την αμερικανική μουσική κάντρι και την μουσική των ευρωπαϊκών καμπαρέ. Τα κύρια θέματα της δημιουργίας του ήταν η θρησκεία, ο έρωτας και η μοναξιά, χωρίς ωστόσο να λείπουν και οι τοποθετήσεις σε κοινωνικοπολιτικά θέματα όπως ο πόλεμος, οι εκτρώσεις, κ.λπ.
Γεννήθηκε στο Μόντρεαλ του Καναδά. Ο πατέρας του ήταν ευκατάστατος εβραίος έμπορος υφασμάτων. Σε ηλικία έξι ετών, ο Κόεν έχασε τον πατέρα του και αυτό τον σημάδεψε για όλη του την ζωή. Έφηβος έμαθε κιθάρα και έγινε μέλος του μουσικού γκρουπ Buckskin Boys, το οποίο έπαιζε μουσική κάντρι. Αργότερα, τον καιρό που ήταν σπουδαστής στο Πανεπιστήμιο McGill εξέδωσε τα πρώτα του ποιήματα που τον έκαναν γνωστό στους καναδικούς λογοτεχνικούς κύκλους. Το 1960 αγοράζει ένα σπίτι στην Ύδρα, στην οποία θα διαμείνει για αρκετά χρόνια, όπου συνέχισε να γράφει. Με το μυθιστόρημα Beautiful Losers (Θαυμάσιοι αποτυχημένοι, 1966), γνώρισε παγκόσμια επιτυχία ως συγγραφέας. Ωστόσο, το 1967 αποφάσισε να εγκατασταθεί στις ΗΠΑ για να αφοσιωθεί στην μουσική.
Σε συναυλίες φολκ στις ΗΠΑ το 1967, η τραγουδίστρια Τζούντυ Κόλινς (Judy Collins) έκανε γνωστό το τραγούδι του Κόεν Suzanne. Έτσι την ίδια χρονιά, ο Κόεν μπόρεσε να κυκλοφορήσει τον πρώτο του δίσκο με τίτλο Songs of Leonard Cohen. Ακολούθησαν πολλοί άλλοι δίσκοι, μεταξύ των οποίων και ο δίσκος Songs of Love and Hate που περιέχει το τραγούδι - ύμνο στην αγάπη και τη μοναξιά Famous Blue Raincoat (1971) με την φωνή της Τζένιφερ Γουορνς (Jennifer Warnes).
Το 1992 κυκλοφόρησε τον πιο πολιτικοποιημένο δίσκο του με τίτλο The Future, και δύο χρόνια κατόπιν αποφάσισε να γίνει βουδιστής, μέχρι που χειροτονήθηκε μοναχός. Αλλά το 1999 εγκατέλειψε τον μοναστικό βίο, για να εκδώσει δύο ακόμα δίσκους. Το 2005, το όνομα του Κόεν βρέθηκε ξανά στις στήλες των εφημερίδων, επειδή ο επί χρόνια μάνατζέρ του τον εξαπάτησε, κλέβοντας το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων του καλλιτέχνη.
Ο Κόεν δεν παντρεύτηκε ποτέ, αλλά ήταν πατέρας δύο παιδιών, του Άνταμ (1972) και της Λόρκα (1974), που απέκτησε με τη Σούζαν Έλροντ (Suzanne Elrod).
Το 2010 τιμήθηκε με Τιμητικό Γκράμι για το σύνολο της προσφοράς του.
Πέθανε στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνιας, στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, στις 7 Νοεμβρίου του 2016.
Με αφορμή την επέτειο του θανάτου του, θυμόμαστε μερικές από τις χαρακτηριστικές του φράσεις:
«Υπάρχει μια ρωγμή σε όλα, έτσι μπαίνει το φως».
«Η ποίηση είναι απλώς η απόδειξη της ζωής. Αν η ζωή σας καίγεται καλά, η ποίηση είναι μόνο η στάχτη».
«Δεν θεωρώ τον εαυτό μου απαισιόδοξο. Θεωρώ έναν απαισιόδοξο ως κάποιον που περιμένει να βρέξει. Και νιώθω μούσκεμα στο δέρμα».
«Φερθείτε όπως θα θέλατε να είστε και σύντομα θα είστε όπως ενεργείτε».
«Αυτός ο κόσμος είναι γεμάτος συγκρούσεις και γεμάτος πράγματα που δεν μπορούν να συμβιβαστούν. Υπάρχουν όμως στιγμές που μπορούμε να ... συμφιλιωθούμε και να αγκαλιάσουμε όλο το χάος, και αυτό εννοώ με τον όρο “αλληλούια”».
«Τα παιδιά δείχνουν τις ουλές σαν μετάλλια. Οι εραστές τις χρησιμοποιούν ως μυστικά για να τις αποκαλύψουν. Μια ουλή είναι αυτό που συμβαίνει όταν η λέξη γίνεται σάρκα».
«Δεν καταλαβαίνω πραγματικά αυτή τη διαδικασία που ονομάζεται μετενσάρκωση, αλλά αν υπάρχει κάτι τέτοιο θα ήθελα να επιστρέψω ως το σκυλί της κόρης μου».
«Μια γυναίκα παρακολουθεί το σώμα της με ανησυχία, σαν να ήταν ένας αναξιόπιστος σύμμαχος στη μάχη για την αγάπη».
«Η μουσική είναι η συναισθηματική ζωή των περισσότερων ανθρώπων».
«Η προσευχή είναι μετάφραση. Ένας άντρας μεταφράζεται σε παιδί που ζητά ό,τι υπάρχει σε μια γλώσσα που μόλις έχει κατακτήσει».
«Στα όνειρα μαθαίνεται η αλήθεια ότι όλες οι καλές δουλειές γίνονται απουσία από χάδια».
«Δεν ήθελα να γράψω επί αμοιβή. Ήθελα να πληρώνομαι για αυτά που γράφω».
«Γεννήθηκα με κοστούμι».
«Μπορείτε να διατηρήσετε το σώμα όσο πιο καλολαδωμένο και υγιές γίνεται, αλλά το αν θα μπορέσετε πραγματικά να πάτε για μεγάλες αποστάσεις δεν είναι πραγματικά δική σας επιλογή».
«Η φήμη μου ως “ladies' man” ήταν αστείο. Με έκανε να γελάσω πικρά μέσα από τις 10.000 νύχτες που πέρασα μόνος».
«Οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν τον αντικειμενικό κόσμο για έναν άνδρα. Υποστηρίζουν αυτό που δεν είσαι και αυτό επιδιώκεις πάντα σε ένα τραγούδι».
«Παίζαμε μουσική για διασκέδαση. Πολύ περισσότερο από τώρα. Τώρα κανείς δεν πιάνει μια κιθάρα αν δεν τον πληρώσουν».
Ο Λέοναρντ Κοέν με δικά του λόγια | Εκδόσεις Μελάνι (melanibooks.com)
