Παιδικά εμβόλια: Τελικά είναι ή δεν είναι ασφαλή;

Από τα μέσα του 20ου αιώνα, ο εμβολιασμός αντιπροσωπεύει το αποτελεσματικότερο μέτρο δημόσιας υγείας για έλεγχο και πρόληψη των λοιμωδών νοσημάτων. Παρόλα αυτά, τα εμβόλια μπορεί να προκαλέσουν ανεπιθύμητες ενέργειες, ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνονται και οι διάφορες αλλεργικές αντιδράσεις. Οι αληθείς αλλεργικές αντιδράσεις όμως είναι σπάνιες και υπολογίζονται σε 1/ 1.000.000 δόσεις τονίζουν οι επιστημονικοί συνεργάτες της Ελληνικής Εταιρείας Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσσολογίας. Δεν υπάρχουν ενδείξεις πως οι αλλεργικοί ασθενείς έχουν αυξημένη πιθανότητα αλλεργικής αντίδρασης στα εμβόλια και θα πρέπει και αυτοί να ακολουθούν τα εθνικά προγράμματα χωρίς παρεκκλίσεις και άδικους αποκλεισμούς.

Οι αντιδράσεις μπορεί να είναι:

Άμεσου τύπου: κνίδωση, αγγειοοίδημα , αναφυλαξία, κ.α. Το 30% των ασθενών αναφέρουν την αντίδραση μετά τον πρώτο εμβολιασμό με το αντίστοιχο εμβόλιο, η οποία συμβαίνει μέσα σε λίγα λεπτά ή λίγες ώρες μετά τη χορήγηση.

Επιβραδυνόμενου τύπου: συνήθως πρόκειται για τοπικό ερεθισμό στο σημείο της ένεσης, αντίδραση που συνήθως δεν θεωρείται αλλεργική και δεν αποτελεί αντένδειξη για μελλοντικό εμβολιασμό. Μπορεί να εμφανιστεί όμως και τοπικό έκζεμα ώρες έως 2 μέρες μετά τον εμβολιασμό.

Συστατικά των εμβολίων που ενοχοποιούνται για αντιδράσεις:

Πρωτεΐνη αυγού: εμβόλια όπως το MMR, της γρίπης, του κίτρινου πυρετού, της λύσσας, μπορεί να περιέχουν μικρές ποσότητες πρωτεΐνης αυγού. Τεράστια σημασία έχει όμως η ποσότητα της πρωτεΐνης που περιέχεται. Το MMR και το εμβόλιο της λύσσας (λόγω του νέου τρόπου παρασκευής τους) έχουν ελάχιστες ποσότητες πρωτεΐνης αυγού και ο εμβολιασμός με αυτά ακόμη και σε άτομα με σοβαρή αλλεργία στο αυγό θεωρείται ασφαλής.

Ζελατίνη: χρησιμοποιείται σε αρκετά εμβόλια ως σταθεροποιητικό μέσο. Οι αντιδράσεις που οφείλονται στη ζελατίνη είναι σπάνιες, υπάρχουν όμως, και συνήθως πρόκειται για αναφυλακτικές αντιδράσεις.

Αντιβιοτικά: αρκετά εμβόλια περιέχουν ίχνη αντιβιοτικών, όπως οι αμινογλυκοσίδες και η νεομυκίνη. Σπάνια ανοχοποιούνται για αντιδράσεις στα εμβόλια.

Συντηρητικά: π.χ. thiomersal. Σπανιότατα ευθύνονται για αλλεργικές αντιδράσεις.

Τοξοειδή: είναι βακτηριακές τοξίνες. Έχουν ενοχοποιηθεί για αντιδράσεις κυρίως κνίδωσης και σπανιότερα αναφυλαξίας.

Διάγνωση

Σε περίπτωση αντίδρασης σε κάποιο εμβόλιο είναι απαραίτητο να εκτιμηθεί ο ασθενής από ειδικό αλλεργιολόγο. Συνήθως, μετά το ιστορικό, γίνονται δερματικές δοκιμασίες με το εμβόλιο ή τα συστατικά που ενοχοποιούνται. Σε κάποιες περιπτώσεις χρειάζεται και προσδιορισμός ειδικών αντισωμάτων στο αίμα.

Eπανεμβολιασμός

Εφόσον ο επανεμβολιασμός θεωρείται απαραίτητος υπάρχουν συγκεκριμένα πρωτόκολλα και διαδικασίες γι΄ αυτό. Επιλέγεται, αν είναι εφικτό, άλλο εμβόλιο από το ενοχοποιούμενο, που να μην περιέχει τον υπεύθυνο παράγοντα (εφόσον έχει βρεθεί) που προκάλεσε την αντίδραση. Ακολουθείται συγκεκριμένη διαδικασία εμβολιασμού που γίνεται σε αλλεργιολογικό ιατρείο.

Οποιοσδήποτε ασθενής που έχει ιστορικό αντίδρασης σε εμβόλιο μπορεί να εμβολιαστεί με ασφάλεια, εφόσον κρίνεται απαραίτητο. Κανείς δεν πρέπει να μένει ανεμβολίαστος ή να καθυστερεί ο εμβολιασμός του εξαιτίας μιας ύποπτης αντίδρασης ή ενός συναφούς ιστορικού π.χ. αλλεργία στο αυγό.

Πηγή: http://www.infokids.gr/