Τι κάνω όταν ζηλεύω

Τη ζήλια κανείς δεν μίσησε αλλά τους ζηλιάρηδες τους αντιπαθούν όλοι. Μπορεί όλοι να γνωρίζουμε τα θυμωμένα, βασανιστικά συναισθήματα που συνοδεύουν τη ζήλια αλλά λίγοι γνωρίζουν πώς να ερμηνεύουν ή να τα διαχειρίζονται σωστά. Πολλοί από εμάς τα έχουμε νιώσει στις σχέσεις μας – τόσο ρομαντικές όσο και πλατωνικές. Η ζήλια μπορεί να είναι μια τεράστια πηγή δυστυχίας και ενώ είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε ότι το να νιώθουμε ζήλια είναι απολύτως φυσιολογικό, δεν απαντά στην ερώτηση πώς να μην ζηλεύουμε εξαρχής.

Spoiler alert: Δεν μπορεί να γίνει. Sorry! Δεν μπορούμε να απαλλαγούμε απλώς από ορισμένα συναισθήματα γιατί μας κάνουν να νιώθουμε χάλια, όσο βολικό και να ήταν. Τα συναισθήματα -καλά και κακά- είναι μέρος αυτού που είμαστε.

Κανένας θεραπευτής στον πλανήτη δεν μπορεί να σας πει πώς να σταματήσετε να ζηλεύετε εντελώς, αλλά σίγουρα υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να ηρεμήσετε τα ζηλόφθονα πνεύματα και να σκεφτείτε τι πραγματικά συμβαίνει στη σχέση σας.

Γιατί ζηλεύουμε;

Η ζήλια γεννιέται συχνά από τον φόβο μήπως χάσουμε κάτι ή κάποιον. Ακόμα κι αν λογικά δεν πιστεύουμε ότι ο σύντροφός μας πρόκειται να μας εγκαταλείψει, ορισμένες καταστάσεις - όπως το να μην λαμβάνουν αρκετή προσοχή ή να βλέπουμε να περνούν χρόνο με άλλους ανθρώπους - μπορούν να πυροδοτήσουν τον φόβο μας για εγκατάλειψη. Αυτό μπορεί να βγει ως θυμός, θλίψη, δυσαρέσκεια, οργή, ντροπή ή αηδία.

Συχνά περιγράφουμε τη ζήλια ως το σύνολο των πικάντικων συναισθημάτων που μπορούμε να βιώσουμε όταν αισθανόμαστε ανασφαλείς. Το πώς επεξεργαζόμαστε συναισθηματικά τη ζήλια είναι κάτι πολύ διαφορετικό, με βάση την κατάσταση και το άτομο.

Μια προηγούμενη κακή εμπειρία, όπως η απιστία, είναι πιθανό να μας κάνει να νιώθουμε πιο ανασφαλείς, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε ζήλια. Τα καλά νέα είναι ότι μόλις το καταλάβουμε αυτό, μπορούμε να εργαστούμε για να κατεβάσουμε την ένταση από αυτές τις εμπειρίες.

Ενώ η ζήλια μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε μερικές φορές σαν σκουπίδια, δεν χρειάζεται να είναι πηγή ντροπής. Ο στόχος είναι να φτάσουμε σε ένα σημείο όπου μπορούμε απλώς να πούμε στους συνεργάτες μας «αισθάνομαι ζήλια αυτή τη στιγμή», με τον ίδιο τρόπο που μπορούμε να πούμε «αγχώνομαι» ή «απογοητεύομαι». Μόλις αρχίσουμε να βλέπουμε τη ζήλια ως συναισθηματική απάντηση και όχι ως ελάττωμα χαρακτήρα, μπορούμε να αρχίσουμε να βρίσκουμε υγιείς τρόπους για να την επεξεργαστούμε.

Είναι η ζήλια πάντα κακό συναίσθημα;

Δεν είναι τόσο η ζήλια που προκαλεί χάος, όσο ο τρόπος που συμπεριφερόμαστε όταν ζηλεύουμε. Η ζήλια μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τις συναισθηματικές μας ανάγκες, να δουλέψουμε για τις ανασφάλειές μας και να επισημάνουμε όταν κάτι δεν είναι σωστό στη σχέση μας. Γίνεται τοξική εάν το χρησιμοποιήσουμε για να δικαιολογήσουμε εκδικητική συμπεριφορά ή να ασκήσουμε έλεγχο στον σύντροφό μας.

Όπως κάθε άλλο συναίσθημα, η ζήλια δεν είναι ηθικά καλή ή κακή, αλλά εξαρτάται από το πώς την εκφράζεις. Εάν είστε σε θέση να ηρεμήσετε τον εαυτό σας και να σκεφτείτε τα αίτια της ζήλιας σας και, στη συνέχεια, να συζητήσετε, είτε με τον εαυτό σας είτε με τον σύντροφό σας, μπορεί να είναι εξαιρετικά παραγωγικό. Αλλά αν την χρησιμοποιείτε για να συμπεριφέρεστε καταχρηστικά, τότε πρέπει να υποστηρίξουμε ότι η ζήλια είναι κάτι κακό.

Είναι φυσιολογικό και υγιές να νιώθετε πόνο όταν ο σύντροφός σας σας λέει ότι συνάντησε την πρώην του. Το να κάνεις μίζερα ή παθητικά-επιθετικά σχόλια σχετικά με αυτό για εβδομάδες μετά θα οδηγήσει σε προβλήματα. Η ζήλια από μόνη της δεν είναι η καταστρεπτική δύναμη, είναι συχνά η αδυναμία μας να επικοινωνούμε μέσα από ζηλότυπες στιγμές που επηρεάζουν αρνητικά τη σχέση.

Πώς να σταματήσετε να ζηλεύετε (χωρίς στην πραγματικότητα, ξέρετε, να σταματήσετε)

Πρέπει να στρέψουμε την εστίαση από την προσπάθεια αποτροπής της ζήλιας στο να καταλάβουμε πώς να είμαστε εντάξει με το να νιώθουμε ζήλια. Το πρώτο βήμα; Πάρτε μια ανάσα. Αφήστε τα συναισθήματα να περάσουν πριν αντιμετωπίσετε το ζήτημα. Νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι ορμούν χωρίς να αφήσουν ένα δευτερόλεπτο να περάσει για να ηρεμήσουν.

Κρατήστε σημειώσεις όταν νιώθετε να ζηλεύετε. Γράψτε όλα όσα νιώθετε ότι συμβαίνουν. Μόλις επιστρέψετε σε συναισθηματική ισορροπία, και νιώσετε ότι είστε σε θέση να διαβάσετε εντοπίστε στις σημειώσεις σας τα πράγματα που σας κάνουν να αισθανθείτε άβολα και αφορούν σκηνές ή στιγμές ζήλιας. Στη συνέχεια σκεφτείτε πώς θα μπορούσατε να το διαχειριστείτε διαφορετικά και γράψτε το.

Ένα παράδειγμα μπορεί να είναι να γράψετε ότι ο σύντροφός σας είναι πολύ απασχολημένος για να κάνει παρέα μαζί σας επειδή δεν νοιάζεται για εσάς. Ενώ αυτή η υπόθεση μπορεί να μην στηρίζεται στην πραγματικότητα, αυτό που μπορεί να είναι αλήθεια είναι ότι δεν παίρνετε όσο χρόνο θα θέλατε. Και αυτό είναι κάτι χρήσιμο που πρέπει να συνειδητοποιήσετε.

Εξίσου χρήσιμη είναι και η καταγραφή ημερολογίου ευγνωμοσύνης. Όταν οι ανασφάλειες ξεσπούν, προσπαθήστε να γράψετε όλα όσα θεωρείτε καλά για τη σχέση σας. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να δείτε ότι το πρόβλημα δεν είναι ολόκληρη η σχέση αλλά ένα μόνο στοιχείο της, όπως ο τρόπος προγραμματισμού του χρόνου σας μαζί.

Πώς να μιλήσετε στον σύντροφό σας για τη ζήλια

Μόλις ηρεμήσετε, προσπαθήστε να το αντιμετωπίσετε ουδέτερα. Μπορείτε να πείτε στον σύντροφό σας «Ξέρω ότι δεν κάνεις κάτι λάθος κάνοντας παρέα με αυτό το άτομο, αλλά με κάνει να νιώθω ζήλια» ή «Ξέρω ότι αυτή τη στιγμή το πρόγραμμά σου είναι πολύ πιεσμένο αλλά έχω ανάγκη να σε βλέπω περισσότερο». Μπορεί να ψάχνετε μόνο για διαβεβαίωση ή μπορεί να συνειδητοποιήσετε ότι ζηλεύετε επειδή έχει περάσει αρκετός καιρός από τότε που έχετε να βρεθείτε.

Να είστε έτοιμοι να ακούσετε και τον σύντροφό σας. Ο σύντροφός σας δεν είναι εχθρός σας! Είστε στην ίδια ομάδα. Δεν φταίει απαραίτητα ο σύντροφός σας που προκάλεσε τη ζήλια, αλλά μπορείτε να διαχειριστείτε τη ζήλια μαζί, με έναν πραγματικά συμπονετικό και ενσυναισθητικό τρόπο.