Μαρίνα Πλατή: «...απ' το Μουσείο δεν θέλω να βγω»*

Τα τελευταία χρόνια έχω τη χαρά να πηγαίνω την κόρη μου στα εκπαιδευτικά προγράμματα του Κυκλαδικού και, μάντεψε, μέσα από αυτά έχουμε και οι δύο να κερδίσουμε! Εκείνη μαθαίνει κάθε φορά νέα πράγματα και απελευθερώνει τη φαντασία και τη δημιουργικότητά της, ενώ εγώ περιηγούμαι στις εκθέσεις του Μουσείου και χορταίνει η ψυχή μου πολιτισμό. Το αξίζουμε και οι δύο. 

Γιατί να το κάνεις κι εσύ; Διάβασε τι μου είπε η Μαρίνα Πλατή και η απάντηση θα προκύψει ξεκάθαρα. 

Τι καινούριο ετοιμάσατε στο Μουσείο, στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων; Τι να περιμένουν φέτος τα παιδιά;

Μεγάλες περιπέτειες! Τα ΣΚ τα παιδιά ανάλογα με την ηλικία τους θα γίνουν νομάδες για να ταξιδέψουν από τις τούνδρες της Μογγολίας στην έρημο Σαχάρα, από τις πεδιάδες της Οκλαχόμα στα βουνά του Αφγανιστάν, από την Πίνδο στην Τασμανία και από την Αρχαιότητα στο Τώρα. Θα γνωρίσουν μουσεία με γνωστούς καλλιτέχνες, άλλα με περίεργα ονόματα και απρόσμενα εκθέματα και θα προσπαθήσουν να τα φέρουν στα μέτρα τους δημιουργώντας, με έναν ξεχωριστό και μοναδικό τρόπο, τα δικά τους έργα, τις δικές τους εκθέσεις και τέλος τα δικά τους μουσεία. Γονείς και παιδιά μαζί θα πειραματιστούν με διαφορετικούς ήχους, θα παίξουν με υλικά δημιουργώντας ρυθμικές συνθέσεις και θα συμμετέχουν στα παραμύθια κρατώντας το ρυθμό. Θα περιηγηθούν επίσης στις συλλογές του μουσείου συμμετέχοντας σε ειδικές αποστολές, αποκρυπτογραφώντας μηνύματα και λύνοντας γρίφους που οδηγούν στα ίχνη αρχαίων ιστοριών.
Τις καθημερινές οι μαθητές θα γνωρίσουν τις συλλογές του μουσείου παίζοντας, θα μάθουν για το χρήμα και τη σημασία του στα αρχαία χρόνια σε μια αρχαιολογική έκθεση με πολλά ενδιαφέροντα αντικείμενα, νομίσματα και όχι μόνο και θα πάρουν μέρος, αν θέλουν, στο ζωγραφικό διαγωνισμό του μουσείου.

Έρχεστε σε επαφή με εκπαιδευτικούς και σχολεία. Τι ρόλο διαδραματίζει ο δάσκαλος στη διαμόρφωση της αισθητικής και της αγάπης για την Τέχνη και την Ιστορία;

Ο δάσκαλος έχει τον δικό του τρόπο, στην καθημερινή του επαφή με τα παιδιά, να τα μάθει να αγαπούν το ωραίο και να δουν με άλλο μάτι την Ιστορία, πέρα από χρονολογίες και γεγονότα. 

Οι γονείς (αλλά και γιαγιάδες και παππούδες) που φέρνουν στο Μουσείο τα παιδιά/εγγόνια τους έχουν ένα συγκεκριμένο προφίλ; (μορφωτικό, οικονομικό κλπ).

Πάνω από όλα σημασία έχει να αγαπούν οι ίδιοι τα μουσεία. Η μόρφωση βοηθάει αλλά δεν είναι σε καμιά περίπτωση προϋπόθεση. Όσο για το οικονομικό προφίλ, βοηθάει βέβαια, ιδιαίτερα όταν δίνει τη δυνατότητα να δουν τα παιδιά μουσεία και εκθέσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες χώρες. Θα έλεγα όμως ότι ο ενθουσιασμός των μεγάλων είναι που μετράει περισσότερο. 

Τι θα λέγατε σε έναν γονιό που δεν έχει πάει ποτέ του σε μουσείο αλλά σκέφτεται να φέρει το παιδί του;

Να το κάνει ….άφοβα. Τα μουσεία σου αποκαλύπτονται όσο πιο πολύ τα επισκέπτεσαι, έτσι και χωρίς πρόγραμμα.

Με ποιον τρόπο θα μπορέσει ο γονιός να μάθει κι αυτός, να διδαχτεί μέσα από την Τέχνη, έχοντας φέρει το παιδί του σε κάποιο από τα σεμινάρια;

Υπάρχουν προγράμματα για παιδιά και γονείς μαζί, άλλα στα οποία συμμετέχουν μόνα τους τα παιδιά και οι γονείς μπορούν να αξιοποιήσουν όπως νομίζουν οι ίδιοι καλύτερα την εμπειρία της επίσκεψης στο μουσείο.

Ποιος είναι ο ρόλος της Τέχνης στην ανάπτυξη των παιδιών; Πόσο απαραίτητη είναι;

Η επαφή με την Τέχνη απελευθερώνει στα παιδιά τον καλύτερο εαυτό τους.

Υπάρχουν παιδιά που δεν μπορούν να ενταχθούν με τίποτα στο περιβάλλον των προγραμμάτων; Υπήρξαν ποτέ τέτοιες περιπτώσεις;

Υπάρχουν πολλοί λόγοι που ένα παιδί εντάσσεται εύκολα στην ομάδα και το πρόγραμμα, ενώ ένα άλλο δυσκολεύεται. Είναι πολύ λίγες όμως οι περιπτώσεις που το παιδί δεν μπόρεσε να ενταχθεί καθόλου στην ομάδα. Στην περίπτωση αυτή το χειρότερο είναι κανείς να επιμείνει το παιδί να κάνει ότι και τα άλλα παιδιά, ακόμα και η ελάχιστη συμμετοχή είναι σημαντική. Η χαλαρή διάθεση τόσο του γονιού όσο και του μουσειοπαιδαγωγού βοηθάει το παιδί ώστε να θελήσει να ξαναπροσπαθήσει με μεγαλύτερη επιτυχία αυτή τη φορά.

Αναγνωρίζετε παιδιά με ιδιαίτερη κλίση στις Τέχνες ή πιστεύετε ότι όλα κρύβουν μέσα τους έναν εν δυνάμει καλλιτέχνη;

Όλα τα παιδιά κρύβουν μέσα τους έναν καλλιτέχνη που όσο μεγαλώνουν και μπαίνουν σε καλούπια καταπιέζεται και μπορεί να χαθεί τελείως. Εξάλλου αυτό που έχει σημασία είναι η διαδικασία και η επιθυμία να δοκιμάσεις ξανά και ξανά.

Από ορισμένους θεωρείται πολυτέλεια σήμερα το να συμμετέχει ένα παιδί μιας μέσης οικογένειας στα εκπαιδευτικά προγράμματα εξαιτίας του κόστους. Τι απαντάτε;

Το οικονομικό κόστος δεν είναι το βασικό εμπόδιο. Υπάρχουν προγράμματα που προσφέρονται δωρεάν και τα υπόλοιπα έχουν προσαρμόσει τις τιμές τους ώστε η συμμετοχή να μην είναι αδύνατη. Το ιδανικό μουσείο είναι αυτό που... τα παιδιά θέλουν να έρχονται και ως ενήλικες αργότερα. Αυτός είναι άλλωστε και ο στόχος των εκπαιδευτικών προγραμμάτων στα μουσεία. 

Αν επιλέγατε ένα μόνο έκθεμα από το μουσείο για να το δείξετε σε ένα παιδί και να του πείτε «Κοίτα, τι όμορφος που είναι ο πολιτισμός μας!», ποιο θα ήταν αυτό;

Θα προτιμούσα να διαλέξει το ίδιο το παιδί το έκθεμα που θα το κάνει να πει αυτή τη μαγική φράση! 

* Λιλιπούπολη: "Μεσ' στο Μουσείο"