Μαρρούβιο: θεραπευτική δράση, ιδιότητες, χρήση και παρενέργειες

Μαρρούβιο: ένα βότανο γνωστό εδώ και χιλιάδες χρόνια. Στην αρχαία Αίγυπτο και στην αρχαία Ελλάδα το χρησιμοποιούσαν ως θεραπευτικό του βήχα. Στη λαϊκή ιατρική το χρησιμοποιούσαν ως τονωτικό των πεπτικών οργάνων, κατά των δυσεντερικών παθήσεων (ιδίως των χρόνιων), κατά των διαλειπόντων πυρετών, κατά της υστερικής ατονίας, του ίκτερου, του σκορβούτου, των χοιράδων, της χλωρώσεως, της ατονικής λευκόρροιας, κατά διαφόρων περιπτώσεων αμηνόρροιας, και κατά των ορωδών πνευμονικών διηθήσεων.

Παραδοσιακά το θεωρούσαν βότανο που ηρεμεί την νευρική καρδιά. Η φήμη αυτή έχει επιστημονική τεκμηρίωση σήμερα. Η μαρρουβίνη που περιέχει το φυτό σε μικρές ποσότητες, εξομαλύνει την καρδιακή αρρυθμία. Επίσης το θεωρούσαν βότανο που δρα θετικά στη χώνεψη και το συκώτι. Και σε αυτό είχαν δίκιο. Έρευνες έχουν σήμερα αποδείξει ότι η μαρρουβίνη διασπάται μέσα στο σώμα και διεγείρει έντονα την έκκριση της χολής, βοηθώντας έτσι την πέψη.

Στην Κρήτη το βότανο το ονομάζουν Καλάνθρωπο. Την ίδια όμως ονομασία χρησιμοποιούν και για τον Μανδραγόρα. Τον χυμό του Μαρρούβιου τον χρησιμοποιούσαν εναντίον της τριχόπτωσης και του «τριχοφά» (τριχοφάγος). Τον χυμό του φυτού τον χρησιμοποιούσαν ακόμη για το λούσιμο των μαλλιών γιατί τους χάριζε ωραία και στιλπνά μαλλιά. Επίσης τον χυμό (σε κατάπλασμα) τον χρησιμοποιούσαν εναντίον του κακοήθους εκζέματος (μαγιασίλι) σε συνδυασμό με άλλα φυτά και μαύρο κρασί.

Λατινική ονομασία: Marrubium vulgare

Άλλες ονομασίες: Ασπροπρασιά, καλάνθρωπο, πικροπάνι, σάρωμα, σκυλόχορτο

Διάβασε επίσης: Χαμομήλι: ιδιότητες, τα 18 οφέλη του και οι παρενέργειες

Θεραπευτική δράση

• Χρησιμοποιείται κυρίως ως αντιπυρετικό και αποχρεμπτικό/αντιβηχικό, για να αντιμετωπίσει τα συμπτώματα του κρυολογήματος, αλλά και χρόνια προβλήματα του αναπνευστικού. Αντιπυρετικό και αντισπασμωδικό.
• Δευτερευόντως προτείνεται για γαστρεντερικά (χολαγωγό) και ηπατικά προβλήματα, τις δερματικές παθήσεις και την καρδιακή αρρυθμία. Τονωτικό (φύλλα και άνθη), αλλά σε μεγάλη δόση είναι διεγερτικό.
• Το Μαρρούβιο είναι πολύτιμο φυτό στη θεραπεία της βρογχίτιδας, όταν υπάρχει ξηρός, μη παραγωγικός βήχας. Η πικρή ουσία του φυτού με τις αποχρεμπτικές της ιδιότητες είναι εν μέρει υπεύθυνη για τη χρησιμοποίηση του φυτού στη θεραπεία των αναπνευστικών διαταραχών. Συνδυάζει την χαλάρωση των λείων μυών των βρόγχων με την ενίσχυση της παραγωγής βλέννας και επομένως την απόχρεμψη. Χρησιμοποιείται στην αγωγή του κοκίτη. Η πικρή του δράση διεγείρει την έκκριση και ροή χολής από τη χοληδόχο κύστη και έτσι βοηθά στην πέψη. Το Μαρρούβιο χρησιμοποιείται εξωτερικά για την επούλωση των τραυμάτων.
• Συνδυάζεται με τονωτικά όπως η Ινούλα και ο Ύσσωπος και με θερμαντικά αποχρεμπτικά όπως η Αγγελική. Χρησιμοποιούνται δύο μέρη Μαρρούβιου με ένα μέρος των επιπρόσθετων βοτάνων.
• Στην ομοιοπαθητική, το βάμμα του βοτάνου, χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις γαστρεντερικών παθήσεων, καθώς και παθήσεων του ήπατος και της χολής.
• Το αιθέριο έλαιο του φυτού, διευρύνει τις αρτηρίες και έχει αποχρεμπτικές ιδιότητες. Η μαρρουβίνη που περιέχει, τακτοποιεί την καρδιακή αρρυθμία και διεγείρει την έκκριση της χολής.

Τρόποι χρήσης

Ολόκληρο το φυτό. Σε συνδυασμό με άλλα βότανα.
Αφέψημα: Μία χούφτα σε ένα λίτρο νερό. Βράζεται μέχρι το νερό να μείνει λιγότερο από το μισό. Γαργάρες για τον πονόλαιμο και «μπούκωμα» για το συνάχι. Πλύση εκζεμάτων και τραυμάτων.

Διάβασε επίσης: Βελανιδιά: ιδιότητες, οφέλη, χρήσεις, καλλιέργεια και παρενέργειες

Παρασκευή και δοσολογία

Παρασκευάζεται ως έγχυμα. Ρίχνουμε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε μισό έως ένα κουταλάκι του τσαγιού ξηρό βότανο και το αφήνουμε σκεπασμένο για 10-15 λεπτά. Το ρόφημα αυτό το πίνουμε τρεις φορές την ημέρα. Υπό μορφή βάμματος η δοσολογία είναι 1-2 ml βάμματος, τρεις φορές την ημέρα.

Προφυλάξεις

Δεν αναφέρονται αντενδείξεις στην χρήση του βοτάνου. Κατά συνέπεια δεν υπερβαίνουμε την προτεινόμενη δοσολογία. Όλα τα εγχύματα πρέπει να είναι φρέσκα κάθε φορά που χρησιμοποιούνται. Η πικρή γεύση μπορεί να αντιμετωπιστεί αν προσθέσουμε 1 κουταλιά του γλυκού μέλι.

Προσοχή

Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα. Τα βότανα θα πρέπει να καταναλώνονται με ιδιαίτερη προσοχή και με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού, κυρίως για όσους ακολουθούν ιατροφαρμακευτική αγωγή, αλλά και για τις εγκύους, τις θηλάζουσες και τα παιδιά. Τα βότανα δεν αποτελούν φάρμακα, ούτε πρέπει να τα καταναλώνουμε αλόγιστα και με την ελπίδα ότι θα γιατρέψουν όλες τις ασθένειες.Τα φυτά πρέπει να χρησιμοποιούνται με μέτρο και βάσει των συμβουλών των ειδικών, που γνωρίζουν καλύτερα. Πριν χρησιμοποιήσετε οποιαδήποτε βότανο είναι απαραίτητο να είστε σίγουροι ότι είναι το σωστό φυτό. Η λανθασμένη αναγνώριση βοτάνων είναι η αιτία συχνά για πολλές παρενέργειες.

Διάβασε επίσης: Γλυκόριζα: ιδιότητες, θεραπευτική δράση, καλλιέργεια και παρενέργειες

Πηγές:

Η κουζίνα των βοτάνων - Σπυριδογιαννάκη Μαίρη, Εκδόσεις Οξύ
Μοναστηριακές Θεραπείες - Σπυριδογιαννάκη Μαίρη, Εκδόσεις Οξύ
230 βότανα-Ιουλίας Δαβάρα-Αθήναι 1978
Το πράσινο φαρμακείο Βοτανο θεραπείες, Dr James A. Duke
100 Βότανα 1000 Θεραπείες, Κώστας Μπαζαίος, Εκδόσεις Διατροφή και Υγεία
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος – Larousse – Britannica
https://www.britannica.com/topic/list-of-herbs-and-spices-2024392
https://greatist.com/health/herb-guide#1
https://web.extension.illinois.edu/herbs/directory.cfm
https://www.planetnatural.com/category/gardening/herb/growing-guides-herbs/
https://www.health.com/food/
https://www.iator.gr/2010/10/31/%CE%BC%CE%B1%CF%81%CF%81%CE%BF%CF%8D%CE%B2%CE%B9%CE%BF-marrubium-vulgare/
http://www.herb.gr/index.php/catalog/product/view/id/898/s/marouvio/
https://el.wikipedia.org/